Germaniiada Ekınşı düniejüzılık soǧys kezınde jūmys ıstegen Berlin maŋyndaǧy Zaksenhauzen konslagerınıŋ 100 jastaǧy būrynǧy küzetşısı sotqa berıldı, ol 3518 adamnyŋ ölımıne qatysy bar dep aiyptaluda. Būl turaly "Adyrna" ūlttyq portaly habarlaidy.
BAQ-tyŋ ülken qyzyǧuşylyǧy men koronavirusqa bailanysty şekteulerge bailanysty odan ärı prosess Brandenburg-na-Hafele qalasyndaǧy tüzeu mekemesınıŋ sportzalynda ötedı. Būl proseske kuägerler - nasistık lagerdıŋ būrynǧy tūtqyndary qatyspaq.
Tergeu mälımetterıne säikes, ol konslagerde jūmys ıstei otyryp, keŋestık äskeri tūtqyndardyŋ atyluyna yqpal etıp, uly gazdyŋ kömegımen tūtqyndardy öltıruge kömektesken degen boljam bar. Sonymen qatar, konslager tūtqyndary «adam tözgısız jaǧdai jasau» nätijesınde qaitys bolǧan, būl rette aiyptaluşy da aituly röl atqarypty.
Prokuror Tomas Vill basylymǧa nelıkten däl osy küzetşıge bailanysty ıs qozǧalǧanyn tüsındırdı.
- Bız Mäskeudegı ortalyq memlekettık äskeri mūraǧatynda Qyzyl Armiianyŋ trofei qūjattaryn zerttei bastaǧanǧa deiın aiyptaluşy turaly eşteŋe bılmedık. Bız onyŋ ornalasqan jerın anyqtaǧan kezde, aldyn-ala tergeu jürgızıp, onyŋ jeke basyn jäne Zaksenhauzende qyzmet etken uaqytyn anyqtaǧannan keiın, 2019 jyldyŋ nauryzynda ıstı prokuraturaǧa tapsyrdyq, - deidı prokuror Tomas Vill.Qazırgı uaqytta nemıs sot törelıgı Ekınşı düniejüzılık soǧys kezınde jasalǧan nasistık qylmystarǧa bailanysty 17 küdıktı ısımen ainalysuda. Barlyq küdıktıler kem degende 95 jasta.
- Ūlttyq sosializm qylmystary üşın sotqa tartu uaqyty sözsız aiaqtalady: taǧy bırneşe jyl, endı bıreudı qudalau mümkın bolmaidy. Aiyptaluşylar būdan bylai tırı qalmaidy nemese olar qartaiǧanyna bailanysty sot aldynda jauap bere almaidy, - deidı basylym.Aita keteiık, Berlinnıŋ soltüstıgınde ornalasqan Oranienburgtegı Zaksenhauzen konslagerı ūlttyq sosializm kezeŋınde erekşe orynǧa ie boldy. 1936 jyly qūrylys aiaqtalǧannan keiın ol basqa konslagerlerge ülgı boldy, keiınırek nasistık konslagerler jüiesınıŋ äkımşılık ortalyǧyna ainaldy. Mūnda barlyǧy 200 myŋnan astam adam qamauda bolǧan.
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
