Soltüstık Qazaqstan oblysyndaǧy mädeniet jäne demalys saiabaǧynda tūrǧan qazaq ziialylarynyŋ eskertkışı qazır qoqysta şaşylyp jatyr. Būl turaly “Adyrna” ūlttyq portaly 31-arnaǧa sılteme jasap habarlaidy.
Petropavldaǧy qalalyq mädeniet üiın artyndaǧy qoqys alaŋynda aqyn-jazuşylardyŋ eskertkışterı qoiylǧan tas-tūǧyrlary qirap, şaşylyp jatyr. Al alty eskertkış eşkımge kerek bolmaǧan küiı jazdyŋ basynan berı tūr eken.
Solardyŋ ışınde küllı türkı älemınıŋ özı moiyndaǧan Maǧjan, äigılı saiahatşy Şoqan men akademik Qanyş Sätbaev, ataqty qolbasşy Qojabergen jyrau jäne Evnei Böketovtıŋ beinesı bülınıp, keibırınıŋ qabaǧy jarylyp ketken. Qazaq ziialylarynyŋ tas müsınderınıŋ maŋyna keibıreuler qūrylys pen tūrmystyq qaldyqtardy tökken. Būny körgen tūrǧyndar qazaq ruhaniiatyna jasalǧan qiianat dep, qataŋ jazaǧa tartu kerek deidı.
“Myna jerde bır beişara, eşkımı joq adamdar siiaqty, qorǧany joq, elı joq, jerı joq adamdar siiaqty eskertkışterı şaşylyp jatyr. Būl arada nege tūr? Vokzaldyŋ aldynda taǧy basqa bır körıktı oryndarǧa qoimai ma?” – deidı Petropavl qalasynyŋ tūrǧyny Jolaman Temırǧaliev.
“Nelıkten osyndai joǧary qūndylyqtar qoqystyŋ maŋaiynda jatyr? Būny mädeniettı bılmegen adamdar jasady dep oilaimyn. Bıraq būny zertteu kerek, tergeu jūmystaryn jürgızu kerek. Būndai eşqaşan qaitalanbauy qajet”, – deidı Petropavl qalasynyŋ tūrǧyny Gülbaqşa Mūsabaeva.
Qazaq ädebietınıŋ qaimaǧy men tarihi tūlǧalarynyŋ qūrmetıne tastan emes, gipsten jasalǧan otyz tört müsın osydan on bır jyl būryn qala künıne orai tūrǧyzylǧan. Sol kezde aqsaqaldar şu şyǧaryp, tarihi tūlǧalardyŋ şynaiy beinesıne ūqsamaityn jiyrma ekı eskertkıştı aldyrtyp tastaǧan. Sodan berı 34 müsınnıŋ on ekısı ǧana qalǧan edı. Onyŋ altauy qoqysta jatsa, Säbit Mūqanov, Ǧabit Müsırepov syndy tūlǧalardyŋ eskertkışterı ızım-ǧaiym joǧalyp ketken.
“Müsınderdıŋ astyndaǧy tūǧyr bülınıp ketkendıkten uaqytşa osynda tūr. Qazır olardy jöndeitın aqşa sanalyp jatyr. Sanalǧan soŋ ony biudjetke engızemız”, – deidı Petropavl qalasy ışkı saiasat bölımınıŋ basşysy Azat İbraev.
On bır jyl būryn aqyn-jazuşylardyŋ adam balasyna ūqsamaityn beinesın körgen kezde jaǧasyn ūstaǧandardyŋ bırı - qoǧam belsendısı Ömır Esqali edı. Ol bilık qala künıne orai asyǧys ornatqan eskertkışterdı basqa planetadan kelgen ergejeilıler sekıldı salǧan deidı.
“Sonyŋ ışınen Säbit Mūqanovty jäne bır-ekı adamdy ǧana tanydyq. Qalǧandaryn tanu öte qiyn. Öz-özıne ūqsamaidy. Bırınıŋ denesınen aiaq bıtımı bölek, bıreuınıŋ boiy ergejeilı. Aiaǧy kelmeidı, 45-şı ölşemdı pima ma, bırdeŋe kigızıp qoiǧan. Bıreuınıŋ kostiumı şolaq, bıreuınıŋ şalbary şolaq. Söitıp külkıge qaldy”, -deidı qoǧam belsendısı Ömır Esqali.
Osylaişa özı soltüstıkte bar sanauly eskertkışterdıŋ sapasy eşbır syn kötermeidı deidı ol. Al jergılıktı şeneunıkterdıŋ bügıngı äreketı jastar üşın qandai ülgı bolady dep küiınıp otyr.
“Adyrna” ūlttyq portaly
