Otandyq saiasattanudyŋ orda būzar şaǧy

3050
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2021/12/91c241cb-1064-414a-b3fd-839f6f021e50.jpeg

Täuelsızdıktıŋ 30 jyldyǧy tūsynda Qazaqstan Respublikasy älem tanyǧan memleketter qatarynda. Täuelsızdık – bızdıŋ mäŋgılık ruhani qūndylyǧymyz, halqymyzdyŋ baǧy men baqyty.Täuelsız memleket bolyp qalyptasqan jyldar aralyǧynda qoǧamnyŋ barlyq salalarynda derlık ılgerıleu baiqaldy. Onyŋ ışınde qoǧam ömırınıŋ maŋyzdy bölşegı, el bolaşaǧynyŋ tıregı bolyp otyrǧan bılım jäne ǧylym salasy.

Bılım men ǧylym kez kelgen memlekettıŋ damu, örkendeu körsetkışı. Sondyqtan da Täuelsız El atanǧan alǧaşqy künnen bastap bılım, bızdıŋ aldymyzda ǧylym salasyn älemdık örkeniet talaptaryna sai sapalyq jaǧynan jaqsartu maqsaty tūrǧan bolatyn. Bügınde osy talap biıgınen körınıp, elımızde bılım, ǧylym salalary airyqşa damu jolyna tüstı.

Bılım beru salasynda jürgızılgen nätijelı reformalarǧa säikes, bırqatar özgerısterge qol jetkızdık. Bılım beru mekemelerınıŋ qūzıretı keŋeidı; jalpy orta bılım men memlekettık oqu oryndarynda käsıbi bılımdı tegın oqytuǧa memleket kepıldıgı berıldı; üş tılde oqytu jüiesı engızıldı; şet el azamattaryna Qazaqstan Respublikasynda bılım aluǧa rūqsat berıldı; kredittık jüie men bılım beru granty bölındı; joǧary oqu oryndary men ǧylymi-zertteu instituttaryna käsıbi bılım alu men akademiialyq erkındık beru arqyly bäsekege qabılettı mamandar daiarlauǧa mümkındık berıldı.

Bılım jäne ǧylym salasynyŋ damuynda özınıŋ ornyn qalyptastyryp, täuelsızdıkpen bırge damyp jetılıp kele jatqan Äl- Farabi atyndaǧy Qazaq Ūlttyq universitetı Filosofiia jäne saiasattanu fakultetınıŋ «Saiasattanu jäne saiasi tehnologiialar» kafedrasynyŋ jetıstıkter qatary da az emes.

Atalmyş kafedra Qazaqstanda saiasattanu ǧylymynyŋ kafedrasy men bölımı retınde alǧaşqy ret 1991 jyly Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq Ūlttyq universitetınde aşyldy. Kafedrasaiasattanu mamandaryn daiyndau jäne jaŋa ǧylym men oqu pänınıŋ ǧylymi-ädıstemelık mäselelerın qūru bazasyn qalyptastyru boiynşa zor jūmys atqardy. 30 jyldyq jūmysynyŋ barysynda saiasattanuşy mamandar daiarlaumen äleumettık ǧylym salalarynyŋ damuyna erekşe üles qosyp keledı.

Kafedranyŋ alǧaşqy meŋgeruşısı belgılı qazaqstandyq ǧalym, tarih ǧylymdardyŋ doktory, professor, Qazaqstan joǧarǧy mektebınıŋ eŋbek sıŋırgen qyzmetkerı, Qazaqstan Respublikasy saiasi ǧylymdar Akademiiasynyŋ prezidentı Mūstafin Tılemıs Tıleuqabylūly boldy. Ol joǧarǧy mekteptıŋ belgılı pedagogy, joǧary sanatty lektor jäne oqu üderısınıŋ ūiymdastyruşysy, halyqaralyq jäne respublikalyq ǧylymi konferensiialardyŋ belsendı qatysuşysy retınde tanymal boldy. 1991 jyldan bastap 1998 jylǧa deiın T.T.Mustafinmen basqarylǧan saiasattanu kafedrasy Qazaqstandaǧy saiasi ǧylymdardy damytu ortalyqtarynyŋ bırı retınde moiyndaldy.

Saiasattanu kafedrasynyŋ meŋgeruşısı (1992-1998 j.) tarih ǧylymdarynyŋ doktory, professor T.T.Mūstafin

Professor Baideldinov Laiyq Ämırūly 1998 jyldan bastap 2000 jylǧa deiın kafedrada meŋgeruşılık qyzmetın atqaryp, saiasattanu boiynşa qazaq tılınde bılım beru bölımderınıŋ qalyptasuyna üles qosqan bolatyn. 2001 jyldan bastap 2002 jylǧa deiın kafedra meŋgeruşısı saiasi ǧylymdardyŋ doktory, professor Burhanov Kamal Nizamūly boldy. 2002 jyldyŋ şıldesınen 2011 jyldyŋ tamyzyna deiın saiasattanu kafedrasyn saiasi ǧylymdarynyŋ doktory, professor İvatova Liailia Mūrzalyqyzy basqarady. L.M.İvatova 2002-2010 jyldar aralyǧynda saiasi ǧylymdar boiynşa dissertasiialyq keŋestıŋ töraiymy boldy. Onyŋ jetekşılıgımen 8 doktorlyq, 24 kandidattyq dissertasiialar, PhD bılım beru baǧdarlamasy boiynşa 2 doktorlyq dissertasiialar qorǧaldy.

2004 jyly kafedrada ekı ǧylymi mamandyq boiynşa ǧylymi-pedagogikalyq baǧyttaǧy (qazaq jäne orys bölımderı) magistratura aşyldy: Saiasi instituttar men halyqaralyq qatynastar prosesterı jäne saiasattanu.

2005 jyldan bastap QazŪU-dyŋ qosyluy aiasynda PhD doktorlaryn daiarlau baǧdarlamasy jüzege asyryluda.

2011 jyldan bastap kafedrany saiasi qaqtyǧystar mäselelerı boiynşa 100-den astam ǧylymi jäne oqu-ädıstemelık jūmystardyŋ avtory, professor Nasimova Gulnar Orlenbaevna basqardy. Onyŋ jetekşılıgımen PhD bılım beru baǧdarlamasy boiynşa 1 kandidattyq jäne 2 doktorlyq dissertasiia qorǧaldy. Qaralyp otyrǧan mäseleler auqymynyŋ keŋeiuıne jäne ūlǧaiuyna bailanysty 2015 jyly kafedra Saiasattanu jäne saiasi tehnologiialar kafedrasy bolyp özgertıldı.

2020 jyldyŋ şıldesınde "ARQA" bılım beru sapasyn akkreditteu jäne saraptau jönındegı täuelsız agenttıgı "saiasattanu" bılım beru baǧdarlamalaryna (bakalavr/magistr) sapa sertifikatyn berdı. 2015 jyly FIBAA halyqaralyq akkreditteu komissiiasy PhD doktorantura baǧyty boiynşa "saiasattanu" baǧdarlamasy boiynşa sapa sertifikatyn berdı.

2013 jyly QazŪU-dyŋ serpındı jobalary aiasynda. Äl-Farabi kafedrasynda "QazŪU-dyŋ saiasi zertteulerdıŋ Aqparattyq ortalyǧy" aşyldy, ortalyqtyŋ direktory filosofiia ǧylymdarynyŋ doktory, professor Abdigalieva G.K.

2017 jyldan bastap Saiasattanu jäne saiasi tehnologiialar kafedrasy QR BǦM Ǧylym komitetınıŋ Filosofiia, saiasattanu jäne dıntanu institutymen bırlese otyryp, "Saiasattanu" mamandyǧy boiynşa magistranttar men doktoranttardy daiyndaudy bastady.

Kafedra janynda "POLİTOLOG" studenttık diskussiialyq kluby belsendı jūmys ısteidı, ol tek universitet deŋgeiınde ǧana emes, respublikalyq deŋgeide de diskussiialyq alaŋǧa ainaldy. Klubty dosent Saitova Nina Alekseevna basqarady.

Jyl saiyn studenttık festival aiasynda kafedra konkursqa saiasi ömırdıŋ, saiasi prosestıŋ türlı aspektılerın qamtityn özektı taqyryptarǧa jazylǧan saiasattanu bölımı studentterınıŋ üzdık ǧylymi jūmystaryn ūsynady.

Bügıngı taŋda saiasattanu jäne saiasi tehnologiialar kafedrasy «Saiasattan», «Konfliktologiia», «Memlekettık basqaru jäne qoǧamdyq qauıpsızdık», «Älemdık saiasat» mamandyqtary boiynşa mamandar daiyndap, älemdık bäsekelestıkke qabılettı mamandar daiyndap şyǧaruda.

Taǧaeva Aiymjan Maratqyzy,

äl-Farabi atyndaǧy QazŪU,

Filosofiia jäne saiasattanu fakultetı,

"Konfliktologiia" mamandyǧynyŋ 1-kurs magistranty.

Pıkırler