2022 jylǵy 26 naýryzda Premer-Mınıstr Álıhan Smaıylovtyń tóraǵalyǵymen Memleket basshysynyń tapsyrmalaryn jáne Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy áleýmettik-ekonomıkalyq jaǵdaıdy turaqtandyrý jónindegi jedel is-qımyl josparyn oryndaý boıynsha kezekti keńes ótti, dep habarlaıdy "Adyrna" ulttyq portaly primeminister.kz saıtyna siltep.
Ótken aptada (2022 jylǵy 19-25 naýryz) Qazaqstan Respýblıkasynda áleýmettik mańyzy bar azyq-túlik taýarlary (ÁMAT) baǵasynyń 1,7%-ǵa ósýi tirkeldi.
Jyl basynan beri ÁMAT baǵasynyń ósýi 9,9%-dy qurady. Bir apta ishinde eń kóp qymbattaǵan ónimder: qyryqqabat – 11%, pııaz – 9,3%, qant – 6,3%, kartop – 4,7%, sábiz – 3,3%, taýyq jumyrtqasy – 1,7%.
Bir aptada ÁMAT baǵasynyń eń joǵary ortasha ósimi Almaty qalasynda jáne Qaraǵandy oblysynda – 3,5%-ǵa, Túrkistan oblysynda – 2,5%-ǵa, Jambyl oblysynda – 2,2%-ǵa tirkeldi. Monıtorıngtik toptardyń esepterine sáıkes, Qazaqstan Respýblıkasynda kásipkerlerdiń ÁMAT-qa ruqsat etilgen 15% bólshek saýda ústemesin saqtaýyna tekseris júrgizildi.
Tekserý nátıjesinde bir apta ishinde elimizde 749 saýda tártibin buzýshylyq — áleýmettik mańyzy bar azyq-túlik ónimderine baǵany ruqsat etilgen bólshek saýda ústemesinen asyrý jaǵdaılary anyqtaldy. ÁMAT-qa saýda ústemelerin asyrý qant boıynsha 40%-ǵa deıin, kúnbaǵys maıy boıynsha 35%-ǵa deıin jáne kókónister boıynsha 25%-ǵa deıin anyqtaldy. Baǵanyń negizsiz ósýine jol bermeý, ınflıaııany ruqsat etilgen shekterde ustap turý jáne makroekonomıkalyq turaqtylyqty qamtamasyz etý maqsatynda ótken aptada elimizde monıtorıngtik toptardyń jumysy respýblıkalyq mańyzy bar qalalar men óńirler deńgeıinen aýdandar deńgeıine deıin keńeıtildi.
Premer-Mınıstrdiń Túrkistan oblysynan erte pisetin kókónisterdi jetkizýge aldyn ala sharttar jasaý týraly tapsyrmasyn oryndaý maqsatynda Qazaqstannyń 9 óńiri kelisimshart jasap, erte pisetin qyryqqabatty jetkizýge qarajat bóldi. Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń aqparatyna sáıkes, Qazaqstan Respýblıkasynda 2022 jylǵy 24 naýryzdaǵy jaǵdaı boıynsha shamamen 1,1 mln tonnany quraıtyn ÁMAT jetkilikti qory qalyptastyryldy. Atap aıtqanda, kartop qory 380 myń tonnany quraıdy, erte egin boljamy 170 myń tonnadan asady; 32 myń tonna qyryqqabat saqtalýda. Búgingi tańda qant qory 34,5 myń tonnany quraıdy (eldiń ortasha jyldyq qajettiligi – shamamen 44 myń tonna), oǵan qosa keıin óńdeletin 30 myń tonna qant shıkizaty bar.
Monopolııaǵa qarsy áreket etý sharalaryn qoldaný aıasynda taýyq etin kóterme saýdada jetkizýshi (Qostanaı oblysy), taýyq jumyrtqasyn óndirýshiler (Qaraǵandy, Aqmola, Pavlodar, Soltústik Qazaqstan oblystary), kóterme saýdada jetkizýshi (Aqtóbe oblysy), ammıak selıtrasyn (Mańǵystaý oblysy) jáne ammofos óndirýshiler (Almaty) boıynsha 8 tergeý júrgizilýde. Bir apta ishinde Almaty oblysyndaǵy «FýdmasterTreıd kompanııasy» JShS-ǵa bir eskertý jasaldy, sondaı-aq Pavlodar oblysyndaǵy «Grano-PV» JShS jáne «arskaıa kasha» JShS qaraqumyq jarmasyn óndirýshilerge, Almatydaǵy «SaharProm Kazahstana» JShS qantty kóterme jetkizýshige 3 habarlama jiberildi. Premer-Mınıstr Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine ÁMAT qorlaryn bólýdi úılestirý jumysyn kúsheıtý qajet ekenin atap ótti.
Keńes barysynda ÁMAT baǵasyn baqylaýǵa qatysty jaǵdaımen qatar, ındýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstri Q. Óskenbaevtyń Memleket basshysynyń arnaıy ekonomıkalyq aımaqtardyń tıimdiligin arttyrý jónindegi tapsyrmasyn oryndaý týraly baıandamasy tyńdaldy. Keńes sońynda Álıhan Smaıylov Indýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstrligine óńir basshylarymen birlesip, AEA qyzmetiniń tıimdiligin qosymsha taldap, basym baǵyttaryn anyqtaýdy tapsyrdy.
