JOBA: «Qazaqstan Respublikasynyŋ Konstitusiiasyna özgerıster men tolyqtyrular engızu turaly» Qazaqstan Respublikasynyŋ Zaŋy

5113
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2022/04/cea9acb4-175d-42eb-b156-1782b0211dcc-960x500.jpeg?token=bd8fa0fb31fd82743ab0c7e063a9b694
2022 jylǧy 5 mausymda respublikalyq referendum ötkizu turaly Qazaqstan Respublikasynyŋ Prezidentınıŋ Jarlyǧynyŋ tolyq mätının ūsynamyz. Qazaqstan Respublikasy Konstitusiianyŋ 91-baby­nyŋ 1-tarmaǧyna jäne «Respublikalyq referendum turaly» Qazaqstan Respublikasy Konstitusiialyq zaŋynyŋ 18-babyna säikes QAULY ETEMIN:
  1. 2022 jylǧy 5 mausymda respublikalyq referendum ötkizilsin.
  2. «Qazaqstan Respublikasynyŋ Konstitusiiasyna özgerıster men tolyqtyrular engızu turaly» Qazaqstan Respublikasy Zaŋynyŋ jobasy «2022 jylǧy 6 mamyrda būqaralyq aqparat qūraldarynda jariialanǧan «Qazaqstan Respublikasynyŋ Konstitusiiasyna özgerıs­ter men tolyqtyrular engızu turaly» Qazaqstan Respub­li­kasy Zaŋynyŋ jobasynda baiandalǧan Qazaqstan Respub­li­kasynyŋ Konstitusiiasyna özgerıster men tolyqty­rulardy qabyldaisyz ba?» degen tūjyrymdaǧy saual qoiylyp, respublikalyq referendumǧa şyǧarylsyn.
  3. Osy Jarlyq jäne «Qazaqstan Respublikasynyŋ Konstitusiiasyna özgerıster men tolyqtyrular engızu turaly» Qazaqstan Respublikasy Zaŋynyŋ jobasy 2022 jylǧy 6 mamyrda būqaralyq aqparat qūraldarynda resmi türde jariialansyn.
  4. Respublikalyq referendumdy ūiymdastyru men ötkizu Referendumnyŋ ortalyq komissiiasynyŋ qyzmetin atqaratyn Ortalyq sailau komissiiasyna, sondai-aq referendumnyŋ aumaqtyq jäne uchaskelik komissiialarynyŋ qyzmetin atqaratyn aumaqtyq jäne uchaskelik sailau komissiialaryna jüktelsin.
  5. Qazaqstan Respublikasynyŋ Ükımetı Qazaqstan Respublikasynyŋ Ortalyq sailau komissiiasymen, Qazaqstan Respublikasynyŋ basqa da ortalyq mem­lekettık organdarymen jäne jergılıktı atqaruşy organ­darymen bırlesıp, respublikalyq referendumdy ūiym­dastyru men ötkızu jönınde qajettı şaralar qabylda- syn.
  6. Osy Jarlyq jariialanǧan künınen bastap qol­danysqa engızıledı.
Qazaqstan Respublikasynyŋ Prezidentı Q.TOQAEV Nūr-Sūltan, Aqorda, 2022 jylǧy  5 mamyr № 888 JOBA «Qazaqstan Respublikasynyŋ Konstitusiiasyna özgerıster men tolyqtyrular engızu turaly» Qazaqstan Respublikasynyŋ Zaŋy 1-bap. 1995 jylǧy 30 tamyzda respublikalyq referendumda qabyldanǧan Qazaqstan Respublikasynyŋ Konstitusiiasyna mynadai özgerıster men tolyqtyrular engızılsın:
  1. 4-baptyŋ 1- tarmaǧyndaǧy «Keŋesınıŋ» degen söz «Sotynyŋ» degen sözben auystyrylsyn.
  2. 6-baptyŋ 3-tarmaǧy mynadai redaksiiada jazylsyn:
«3. Jer jäne onyŋ qoinauy, su közderı, ösımdıkter men januarlar düniesı, basqa da tabiǧi resurstar halyqqa tiesılı. Halyq atynan menşık qūqyǧyn memleket jüzege asyrady. Jer, sondai-aq zaŋda belgılengen negızderde, şarttar men şekterde jeke menşıkte de boluy mümkın.».
  1. 15-baptyŋ 2-tarmaǧy mynadai redaksiiada jazylsyn:
«2. Eşkımnıŋ öz betınşe adam ömırın qiiuǧa haqysy joq. Ölım jazasyna tyiym salynady.».
  1. 23-baptyŋ 2-tarmaǧy mynadai redaksiiada jazylsyn:
«2. Respublika Konstitusiialyq Sotynyŋ, Joǧarǧy Sotynyŋ jäne özge de sottarynyŋ töraǧalary men sudialary, Ortalyq sailau komissiiasynyŋ, Joǧary auditorlyq palatasynyŋ töraǧalary men müşelerı, äskeri qyzmetşıler, ūlttyq qauıpsızdık organdarynyŋ, qūqyq qorǧau organdarynyŋ qyzmetkerlerı saiasi partiialarda, käsıptık odaqtarda bolmauǧa, qandai da bır saiasi partiiany qoldap söilemeuge tiıs.».
  1. 24-baptyŋ 1-tarmaǧy mynadai redaksiiada jazylsyn:
«1. Ärkımnıŋ eŋbek etu bostandyǧyna, qyzmet pen käsıp türın erkın taŋdauyna qūqyǧy bar. Erıksız eŋbekke qylmystyq nemese äkımşılık qūqyq būzuşylyq jasauǧa kınälı dep tanu turaly sot aktısınıŋ negızınde ne tötenşe jaǧdaida nemese soǧys jaǧdaiynda ǧana jol berıledı.».
  1. 42-bapta:
1) 2-tarmaq mynadai redaksiiada jazylsyn: «2. Ant beru qaŋtardyŋ ekınşı särsenbısınde saltanatty jaǧdaida Parlament deputattarynyŋ, Konstitusiialyq Sot, Joǧarǧy Sot sudialarynyŋ, sondai-aq Respublikanyŋ eks-Prezidentterınıŋ qatysuymen ötkızıledı. Konstitusiianyŋ 48-babynda közdelgen jaǧdaida Qazaqstan Respublikasy Prezidentınıŋ ökılettıgın özıne qabyldaǧan adam Respublika Prezidentınıŋ ökılettıgın qabyldaǧan künınen bastap bır ai ışınde ant beredı.»; 2) 5-tarmaqtyŋ ekınşı bölıgı alyp tastalsyn.
  1. 43-bap mynadai mazmūndaǧy 3 jäne 4-tarmaqtarmen tolyqtyrylsyn:
«3. Qazaqstan Respublikasynyŋ Prezidentı öz ökılettıkterın jüzege asyru kezeŋınde saiasi partiiada bolmauǧa tiıs.
  1. Qazaqstan Respublikasy Prezidentınıŋ jaqyn tuystary memlekettık saiasi qyzmetşılerdıŋ, kvazimemlekettık sektor subektılerı basşylarynyŋ qyzmetterın atqaruǧa haqysy joq.».
  2. 44-bapta:
1) 2) tarmaqşadaǧy «Parlament Senaty» degen sözder «Parlament» degen sözben auystyrylsyn; 2) 3) tarmaqşadaǧy «oblystar, respublikalyq maŋyzy bar qalalar men astana äkımderı aktılerınıŋ küşın joiady ne qoldanyluyn tolyq nemese ışınara toqtata tūrady;» degen sözder alyp tastalsyn; 3) 4) tarmaqşa mynadai redaksiiada jazylsyn: «4) Parlament Senatynyŋ kelısımımen Qazaqstan Respublikasy Konstitusiialyq Sotynyŋ Töraǧasyn, Ūlttyq Bankınıŋ Töraǧasyn, Joǧary Sot Keŋesınıŋ Töraǧasyn, Bas Prokuroryn jäne Ūlttyq qauıpsızdık komitetınıŋ Töraǧasyn qyzmetke taǧaiyndaidy; olardy qyzmetten bosatady;»; 4) 7) tarmaqşadaǧy «Respublikalyq biudjettıŋ atqaryluyn baqylau jönındegı esep komitetınıŋ» degen sözder «Joǧary auditorlyq palatanyŋ» degen sözdermen auystyrylsyn; 5) 10-1) tarmaqşadaǧy «Keŋeske» degen söz «Sotqa» degen sözben auystyrylsyn; 6) 19) tarmaqşadaǧy «Hatşysyn» degen söz «keŋesşısın» degen sözben auystyrylsyn.
  1. 46-baptyŋ 4-tarmaǧy alyp tastalsyn.
  2. 47-bapta:
1) 1-tarmaqtaǧy «Keŋes» degen söz «Sot» degen sözben auystyrylsyn; 2) 2-tarmaqtaǧy «Keŋestıŋ» degen söz «Sottyŋ» degen sözben auystyrylsyn.
  1. 50-bapta:
1) 2-tarmaqtyŋ ekınşı söilemı mynadai redaksiia­da jazylsyn: «Senattyŋ on deputatyn, onyŋ ışınde beseuın Qazaqstan halqy Assambleiasynyŋ ūsynysy boiynşa Respublika Prezidentı taǧaiyndaidy.»; 2) 3-tarmaq mynadai redaksiiada jazylsyn: «3. Mäjılıs konstitusiialyq zaŋda belgılengen tärtıppen aralas sailau jüiesı boiynşa: bırtūtas jalpyūlttyq sailau okrugınıŋ aumaǧy boiynşa proporsionaldy ökıldık etu jüiesı boiynşa, sondai-aq bırmandattyq aumaqtyq sailau okrugterı boiynşa sailanatyn toqsan segız deputattan tūrady.».
  1. 51-baptyŋ 1-tarmaǧy mynadai redaksiiada jazylsyn:
«1. Mäjılıstıŋ deputattaryn sailau jalpyǧa bırdei, teŋ jäne töte sailau qūqyǧy negızınde jasyryn dauys beru arqyly jüzege asyrylady. Mäjılıs deputattarynyŋ kezektı sailauy Parlamenttıŋ jūmys ıstep tūrǧan sailanymy ökılettıgınıŋ merzımı aiaqtalardan kemınde ekı ai būryn ötkızıledı.».
  1. 52-baptyŋ 5-tarmaǧynyŋ üşınşı bölıgı mynadai redaksiiada jazylsyn:
«Parlament Mäjılısınıŋ deputaty: 1) deputat konstitusiialyq zaŋǧa säikes partiialyq tızım negızınde özın sailaǧan saiasi partiiadan şyqqan nemese şyǧarylǧan; 2) konstitusiialyq zaŋǧa säikes partiialyq tızım negızınde deputatty sailaǧan saiasi partiia qyzmetın toqtatqan; 3) bır mandattyq aumaqtyq sailau okrugı bo­iynşa sailanǧan deputatty konstitusiialyq zaŋda aiqyndalatyn tärtıppen sailauşylar kerı şaqyryp alǧan kezde öz mandatynan aiyrylady.».
  1. 53-bapta:
1) mynadai mazmūndaǧy 1-1) jäne 1-2) tarmaqşalarmen tolyqtyrylsyn: «1-1) konstitusiialyq zaŋdardy qabyldaidy; 1-2) Respublika Prezidentınıŋ qarsylyǧyn tuǧyz­ǧan konstitusiialyq zaŋdar nemese konstitusiialyq zaŋnyŋ baptary boiynşa qarsylyqtar jıberılgen künnen bastap bır ai merzımde qaitalap talqylau men dauysqa saludy jürgızedı. Būl merzımnıŋ saqtalmauy Prezident qarsylyqtarynyŋ qabyldanǧanyn bıldıredı. Eger Parlament ärbır Palata deputattarynyŋ jalpy sanynyŋ törtten üşınıŋ köpşılık dausymen Prezidenttıŋ qarsylyqtaryn eŋserse, Prezident bır ai ışınde konstitusiialyq zaŋǧa qol qoiady. Eger Prezidenttıŋ qarsylyqtary eŋserılmese, konstitusiialyq zaŋ qabyldanbady nemese Prezident ūsynǧan redaksiiada qabyldandy dep esepteledı;»; 2) 2) tarmaqşadaǧy «Respublikalyq biudjettıŋ atqaryluyn baqylau jönındegı esep komitetınıŋ» degen sözder «Joǧary auditorlyq palatanyŋ» degen sözdermen auystyrylsyn; 3) 6) tarmaqşadaǧy «Keŋestıŋ» degen söz «Sottyŋ» degen sözben auystyrylsyn.
  1. 54-bapta:
1) 1-tarmaqtyŋ bırınşı abzasy mynadai redaksiia­da jazylsyn: «1. Parlament Palatalardyŋ bölek otyrysynda mäselelerdı äuelı – Mäjılıste, al sodan keiın Senatta öz kezegımen qarau arqyly zaŋdar qabyldaidy, onyŋ ışınde:»; 2) 2-tarmaqtyŋ 2) tarmaqşasy mynadai redaksiia­da jazylsyn: «2) Respublika Prezidentınıŋ qarsylyǧyn tuǧyzǧan zaŋdar nemese zaŋnyŋ baptary boiynşa qarsylyqtar jıberılgen künnen bastap bır ai merzımde qaitalap talqylau men dauysqa saludy jürgızedı. Būl merzımnıŋ saqtalmauy Prezident qarsylyqtarynyŋ qabyldanǧanyn bıldıredı. Eger Mäjılıs pen Senat ärbır Palata deputattarynyŋ jalpy sanynyŋ üşten ekısınıŋ köpşılık dausymen Prezidenttıŋ qarsylyqtaryn eŋserse, Prezident bır ai ışınde zaŋǧa qol qoiady. Eger Prezidenttıŋ qarsylyǧyn eŋ bolmasa Palatalardyŋ bırı eŋsermese, zaŋ qabyldanbady nemese Prezident ūsynǧan redaksiiada qabyldandy dep esepteledı;».
  1. 55-bapta:
1) 2) tarmaqşa mynadai redaksiiada jazylsyn: «2) Respublika Prezidentınıŋ Respublika Konstitusiialyq Sotynyŋ Töraǧasyn, Ūlttyq Ban­kınıŋ Töraǧasyn, Joǧary Sot Keŋesınıŋ Töra­ǧa­syn, Bas Prokuroryn, Ūlttyq qauıpsızdık komi­tetınıŋ Töraǧasyn taǧaiyndauyna kelısım beru;»; 2) 3) tarmaqşa «sudialaryn» degen sözden keiın «, Qazaqstan Respublikasyndaǧy Adam qūqyqtary jönındegı uäkıldı» degen sözdermen tolyqtyrylsyn.
  1. 56-baptyŋ 1-tarmaǧynda:
1) 1) tarmaqşadaǧy «jäne osy jobalardy qarau» degen sözder alyp tastalsyn; 2) mynadai mazmūndaǧy 3-1) tarmaqşamen tolyqtyrylsyn: «3-1) Joǧary auditorlyq palata Töraǧasynyŋ esebın jylyna ekı ret tyŋdau;».
  1. 57-baptyŋ 1) tarmaqşasy mynadai redaksiiada jazylsyn:
«1) Konstitusiialyq Sottyŋ üş sudiasyn qyzmetke taǧaiyndaidy; Ortalyq sailau komissiiasynyŋ ekı müşesın, Joǧary auditorlyq palatanyŋ üş müşesın bes jyl merzımge qyzmetke taǧaiyndaidy;».
  1. 58-baptyŋ 3-tarmaǧynyŋ 7) tarmaqşasy mynadai redaksiiada jazylsyn:
«7) Palatalarǧa Konstitusiialyq Sottyŋ sudialary, Ortalyq sailau komissiiasynyŋ, Joǧary auditorlyq palatanyŋ müşelerı qyzmetıne taǧaiyndau üşın kandidaturalar ūsynady;».
  1. 61-bapta:
1) 2-tarmaq mynadai mazmūndaǧy ekınşı bölıkpen tolyqtyrylsyn: «Halyqtyŋ ömırı men densaulyǧyna, konsti­tusiialyq qūrylysqa, qoǧamdyq tärtıptı qorǧauǧa, eldıŋ ekonomikalyq qauıpsızdıgıne qater töndıretın jaǧdailarǧa jedel den qoiu maqsatynda Respublika Ükımetınıŋ zaŋ şyǧaru bastamasy tärtıbımen engızılgen zaŋ jobalary Palatalardyŋ bırlesken otyrysynda Parlamenttıŋ dereu qarauyna jatady.»; 2) 3-tarmaq mynadai mazmūndaǧy üşınşı bölıkpen tolyqtyrylsyn: «Osy baptyŋ 2-tarmaǧynyŋ ekınşı bölıgınde közdelgen zaŋ jobalary Parlamentke engızılgen jaǧdaida, Respublika Ükımetı osy tarmaqtyŋ bırınşı bölıgınde körsetılgen mäseleler boiynşa zaŋ küşı bar uaqytşa normativtık qūqyqtyq aktıler qabyldauǧa özınıŋ jauapkerşılıgımen haqyly, olar Parlament qabyldaǧan zaŋdar küşıne engenge deiın nemese Parlament zaŋdardy qabyldamaǧanǧa deiın qoldanysta bolady.»; 3) 4 jäne 5-tarmaqtar mynadai redaksiiada jazylsyn: «4. Mäjılıs deputattary jalpy sanynyŋ köpşılık dausymen qabyldanǧan zaŋ Senatqa berıledı, ol onda alpys künnen asyrylmai qaralady. Mäjılıs zaŋ jobasyn deputattardyŋ jalpy sanynyŋ köpşılık dausymen tūtastai qabyldamauǧa haqyly. Bas tartylǧan zaŋ jobasy qabyldanbady dep esepteledı jäne bastamaşyǧa qaitarylady. Senat deputattary jalpy sanynyŋ köpşılık dausymen maqūldanǧan zaŋ on künnıŋ ışınde Prezidenttıŋ qol qoiuyna berıledı. Eger Senat zaŋdy tūtastai nemese onyŋ jekelegen baptaryn maqūldamasa, onda zaŋ Mäjılıske qaitarylady. Būl rette Senat Mäjılıske zaŋnyŋ jekelegen baptarynyŋ redaksiiasyn ūsynuǧa qūqyly. Eger Senat alpys künnıŋ ışınde tiıstı şeşım qabyldamaǧan jaǧdaida, zaŋ Prezidenttıŋ qol qoiuyna berıledı.
  1. Eger Mäjılıs zaŋnyŋ jekelegen baptarynyŋ Senat ūsynǧan redaksiiasyna deputattardyŋ jalpy sanynyŋ köpşılık dausymen kelısse, Mäjılıs zaŋdy jaŋa redaksiiada qabyldaǧan jäne Senat maqūldaǧan bolyp esepteledı jäne on künnıŋ ışınde Prezidenttıŋ qol qoiuyna berıledı.
Eger Mäjılıs zaŋnyŋ jekelegen baptarynyŋ Senat ūsynǧan redaksiiasyna sol köpşılık dauyspen qarsylyq bıldırse, sondai-aq eger Senat zaŋdy tūtastai maqūldamaǧan jaǧdaida, Palatalar arasyndaǧy kelıspeuşılıkter kelısu räsımderı arqyly şeşıledı. Zaŋnyŋ kelısu komissiiasy tūjyrymdaǧan redaksiiasy osy baptyŋ 4-tarmaǧynda belgılengen tärtıppen Mäjılıstıŋ jäne Senattyŋ qarauyna jatady. Mäjılıs kelısu komissiiasy ūsynǧan redaksiiadaǧy zaŋdy Palata deputattary jalpy sanynyŋ köpşılık dausymen qabyldamaǧan jaǧdailarda, Mäjılıs būryn qabyldanǧan redaksiiadaǧy zaŋ boiynşa qaitadan dauysqa saludy jürgızedı. Eger qaitadan dauysqa salu kezınde Mäjılıs Palata deputattary jalpy sanynyŋ üşten ekısınıŋ köpşılık dausymen būryn qabyldanǧan şeşımdı bekıtse, zaŋ on künnıŋ ışınde Prezidenttıŋ qol qoiuyna berıledı. Eger zaŋ Mäjılıs deputattarynyŋ körsetılgen köpşılık dausyn almasa, zaŋ qabyldanbady dep esepteledı jäne bastamaşyǧa qaitarylady.»; 4) 5-1-tarmaq alyp tastalsyn.
  1. 62-bapta:
1) 5-tarmaq mynadai redaksiiada jazylsyn: «5. Eger Konstitusiiada özgeşe közdelmese, Palatalar deputattarynyŋ jalpy sanynyŋ köpşılık dausymen zaŋdardy Mäjılıs qabyldaidy, Senat maqūldaidy. Eger Konstitusiiada özgeşe közdelmese, Parlamenttıŋ jäne onyŋ Palatalarynyŋ qaulylary Palata deputattary jalpy sanynyŋ köpşılık dausymen qabyldanady.»; 2) 6-tarmaq «boiynşa» degen sözden keiın «, konstitusiialyq zaŋdardyŋ jobalary boiynşa» degen sözdermen tolyqtyrylsyn.
  1. VI bölımnıŋ taqyrybyndaǧy «Keŋes» degen söz «Sot» degen sözben auystyrylsyn.
  2. 71-bap mynadai redaksiiada jazylsyn:
«71-bap
  1. Qazaqstan Respublikasynyŋ Konstitusiialyq Soty Töraǧany qosa alǧanda, on bır sudiadan tūrady, olardyŋ ökılettıgı alty jylǧa sozylady.
Bır adam Konstitusiialyq Sottyŋ sudiasy bolyp qatarynan ekı retten artyq taǧaiyndala almaidy.
  1. Konstitusiialyq Sottyŋ Töraǧasyn Parlament Senatynyŋ kelısımımen Respublikanyŋ Prezidentı taǧaiyndaidy.
  2. Konstitusiialyq Sottyŋ tört sudiasyn – Respublika Prezidentı, Konstitusiialyq Sottyŋ üş-üş sudiasyn tiısınşe Senat pen Mäjılıs taǧaiyndaidy.
Respublika Prezidentı Konstitusiialyq Sot Töraǧasynyŋ ūsynuymen Konstitusiialyq Sot Töraǧasynyŋ orynbasaryn Konstitusiialyq Sot sudialarynyŋ arasynan taǧaiyndaidy.
  1. Konstitusiialyq Sottyŋ sudiasy qyzmetı deputattyq mandatpen, oqytuşylyq, ǧylymi nemese özge şyǧarmaşylyq qyzmetten basqa, özge de aqy tölenetın qyzmetterdı atqarumen, käsıpkerlık qyzmettı jüzege asyrumen, kommersiialyq ūiymnyŋ basşy organynyŋ nemese baiqauşy keŋesınıŋ qūramyna kırumen syiyspaidy.
  2. Konstitusiialyq Sottyŋ sudialaryn özderınıŋ ökılettıgı merzımı ışınde tūtqynǧa aluǧa, küştep äkeluge, oǧan sot tärtıbımen belgılenetın äkımşılık jazalau şaralaryn qoldanuǧa, qylmys üstınde ūstalǧan nemese auyr qylmystar jasaǧan retterdı qospaǧanda, Parlamenttıŋ kelısımınsız qylmystyq jauapqa tartuǧa bolmaidy.
  3. Konstitusiialyq Sottyŋ ūiymdastyryluy men qyzmetı konstitusiialyq zaŋmen retteledı.».
  4. 72-bapta:
1) 1 jäne 2-tarmaqtardaǧy «Keŋes» degen söz «Sot» degen sözben auystyrylsyn; 2) mynadai mazmūndaǧy 3, 4 jäne 5-tarmaqtarmen tolyqtyrylsyn: «3. Konstitusiialyq Sot azamattardyŋ Konsti­tu­siiada bekıtılgen qūqyqtary men bostandyqtaryn tıkelei qozǧaityn Qazaqstan Respublikasynyŋ norma­tivtık qūqyqtyq aktılerınıŋ Respublika Konsti­tusiiasyna säikestıgın olardyŋ ötınışterı boiynşa qaraidy. Azamattardyŋ Konstitusiialyq Sotqa jügınu tärtıbı men şarttary konstitusiialyq zaŋda aiqyndalady.
  1. Konstitusiialyq Sot osy baptyŋ 1-tarmaǧynyŋ 3) jäne 4) tarmaqşalarynda körsetılgen mäselelerdı, sondai-aq Qazaqstan Respublikasynyŋ normativtık qūqyqtyq aktılerınıŋ Respublika Konstitusiiasyna säikestıgın Respublika Bas Prokurorynyŋ ötınışterı boiynşa qaraidy.
  2. Konstitusiialyq Sot Konstitusiiada bekı­tılgen adamnyŋ jäne azamattyŋ qūqyqtary men bostan­dyqtaryn qozǧaityn normativtık qūqyqtyq aktıler­dıŋ Respublika Konstitusiiasyna säikestıgın Adam qūqyqtary jönındegı uäkıldıŋ ötınışı boiynşa qaraidy.».
  3. 73-bapta:
1) 1 jäne 2-tarmaqtardaǧy «Keŋeske» degen söz «Sotqa» degen sözben auystyrylsyn; 2) 3-tarmaq mynadai redaksiiada jazylsyn: «3. Konstitusiialyq Sot öz şeşımın konstitusiialyq zaŋda belgılengen merzımderde şyǧarady.».
  1. 74-bapta:
1) 2-tarmaq mynadai redaksiiada jazylsyn: «2. Konstitusiialyq Sot şeşım qabyldaǧan künnen nemese ol belgılegen künnen bastap konstitusiialyq emes dep tanylǧan, onyŋ ışınde adamnyŋ jäne azamattyŋ Konstitusiiada baiandy etılgen qūqyqtary men bostandyqtaryna nūqsan keltıredı dep tanylǧan zaŋdar men özge de qūqyqtyq aktılerdıŋ, olardyŋ jekelegen erejelerınıŋ küşı joiylady jäne qoldanyluǧa jatpaidy.»; 2) 3-tarmaqtaǧy «Keŋestıŋ» degen söz «Sottyŋ» degen sözben auystyrylsyn.
  1. VII bölımnıŋ taqyryby mynadai redaksiiada jazylsyn:
«VII bölım Sottar jäne sot töreligi. Prokuratura. Adam qūqyqtary jönındegı uäkıl».
  1. 78-baptaǧy «Keŋeske» degen söz «Sotqa» degen sözben auystyrylsyn.
  2. 82-baptyŋ 4 jäne 5-tarmaqtary mynadai redaksiiada jazylsyn:
«4. Joǧary Sot Keŋesınıŋ Töraǧasyn Respublika Prezidentı Parlament Senatynyŋ kelısımımen boiynşa taǧaiyndaidy.
  1. Joǧary Sot Keŋesınıŋ märtebesı, qūramyn qalyptastyru tärtıbı jäne jūmysyn ūiymdastyru zaŋda aiqyndalady.».
  2. 83-baptyŋ 4-tarmaǧyndaǧy «zaŋmen» degen sözder «konstitusiialyq zaŋda» degen sözdermen auystyrylsyn.
  3. Mynadai mazmūndaǧy 83-1-bappen tolyqtyrylsyn:
«83-1-bap
  1. Qazaqstan Respublikasyndaǧy Adam qūqyqtary jönındegı uäkıl adam men azamattyŋ būzylǧan qūqyqtary men bostandyqtaryn qalpyna kel­tıruge järdemdesedı, adam men azamattyŋ qūqyq­tary men bostandyqtaryn ılgerıletuge yqpal etedı.
  2. Adam qūqyqtary jönındegı uäkıl öz ökılettıkterın jüzege asyru kezınde täuelsız bolady jäne memlekettık organdar men lauazymdy adamdarǧa esep bermeidı.
  3. Qylmys ornynda ūstap alynǧan nemese auyr qylmystar jasaǧan jaǧdailardan basqa kezde, Adam qūqyqtary jönındegı uäkıldı öz ökılettıgınıŋ merzımı ışınde tūtqynǧa aluǧa, küştep äkeluge, oǧan sot tärtıbımen belgılenetın äkımşılık jazalau şaralaryn qoldanuǧa, Senattyŋ kelısımınsız qylmystyq jauaptylyqqa tartuǧa bolmaidy.
  4. Adam qūqyqtary jönındegı uäkıldıŋ qūqyqtyq jaǧdaiy jäne qyzmetın ūiymdastyru konstitusiialyq zaŋda aiqyndalady.».
  5. 87-bapta:
1) 4-tarmaq mynadai redaksiiada jazylsyn: «4. Oblystardyŋ, respublikalyq maŋyzy bar qalalardyŋ jäne astananyŋ äkımderın tiısınşe oblystyŋ aumaǧynda ornalasqan mäslihattar deputattarynyŋ nemese respublikalyq maŋyzy bar qalalardyŋ jäne astananyŋ mäslihattary deputattarynyŋ kelısımımen Respublika Prezidentı qyzmetke taǧaiyndaidy. Respublika Prezidentı dauys beru jürgızıletın kemınde ekı kandidaturany ūsynady. Dauys beruge qatysqan mäslihat deputattarynyŋ köp dauysyn alǧan kandidat olardyŋ kelısımın aldy dep esepteledı. Özge äkımşılık-aumaqtyq bırlıkterdıŋ äkımderı zaŋda aiqyndalatyn tärtıppen qyzmetke taǧaiyn­dalady nemese sailanady, sondai-aq qyzmetınen bosatylady. Respublika Prezidentı özınıŋ ūiǧaruy boiynşa oblystardyŋ, respublikalyq maŋyzy bar qalalardyŋ jäne astananyŋ äkımderın qyzmetınen bosatuǧa qūqyly.»; 2) 5-tarmaqtyŋ ekınşı söilemı mynadai redaksiia­da jazylsyn: «Būl jaǧdaida mäslihat öz deputattarynyŋ jalpy sanynyŋ köpşılık dausymen äkımge senımsızdık bıldıruge jäne ony qyzmetınen bosatu jönınde oblystardyŋ, respublikalyq maŋyzy bar qalalardyŋ jäne astananyŋ äkımderıne qatysty tiısınşe Respublika Prezidentınıŋ ne özge de äkımşılık-aumaqtyq bırlıkterdıŋ äkımderıne qatysty joǧary tūrǧan äkımnıŋ aldyna mäsele qoiuǧa qūqyly.».
  1. 88-baptyŋ 4-tarmaǧyndaǧy «Prezidentı,» degen söz alyp tastalsyn.
  2. 91-bapta:
1) 2-tarmaq mynadai redaksiiada jazylsyn: «2. Konstitusiiada belgilengen memlekettiŋ täuelsızdıgı, Respublikanyŋ birtūtastyǧy men aumaqtyq tūtastyǧy, ony basqaru nysany, Respublika qyzmetınıŋ tübegeilı prinsipterı özgermeidı.»; 2) 3-tarmaqtaǧy «Keŋestıŋ» degen söz «Sottyŋ» degen sözben auystyrylsyn.
  1. Mynadai mazmūndaǧy 99-bappen tolyq­ty­rylsyn:
«99-bap
  1. Konstitusiialyq Sot jäne Joǧary auditorlyq palata qūrylǧanǧa deiın Konstitusiialyq Keŋestıŋ jäne Respublikalyq biudjettıŋ atqaryluyn baqylau jönındegı esep komitetınıŋ töraǧalary men müşelerı öz ökılettıkterın saqtaidy.
Konstitusiialyq Sot qūrylǧanǧa deiın Konstitusiianyŋ 72-babynyŋ 1 jäne 2-tarmaqtarynda közdelgen Konstitusiialyq Sottyŋ funksiialaryn Konstitusiialyq Keŋes jüzege asyrady.
  1. Konstitusiialyq Keŋestıŋ normativtık qaulylary Konstitusiiaǧa qaişy kelmeitın bölıgınde olardy Konstitusiialyq Sot qaita qaraǧanǧa deiın qoldanylady.
  2. Qazaqstan Respublikasy Konstitusiiasynyŋ Parlament Palatalaryn qalyptastyru turaly erejelerı segızınşı sailanǧan Parlament Mäjılısı deputattarynyŋ sailauynan bastap qoldanylady.».
2-bap.
  1. Qazaqstan Respublikasy Konstitusiiasynyŋ konstitusiialyq zaŋdardy jäne zaŋdardy qabyldau tärtıbın, sondai-aq Konstitusiialyq Sottyŋ qyzmetın aiqyndaityn erejelerı 2023 jylǧy 1 qaŋtardan bastap qoldanysqa engızıledı.
2023 jyldyŋ 1 qaŋtaryna Mäjılıs maqūldaǧan jäne Parlamenttıŋ qarauyndaǧy zaŋ jobalary zaŋdar bolyp esepteledı jäne Qazaqstan Respublikasy Konstitusiiasynyŋ 61-babynda belgılengen tärtıppen qaralady.
  1. Qazaqstan Respublikasy Konstitusiiasynyŋ lauazymdy adamdarǧa ökılettıkter berudıŋ jaŋa tärtıbın belgıleitın normalary, eger Qazaqstan Respublikasynyŋ Konstitusiiasynda özgeşe közdelmese, osy lauazymdy adamdardyŋ ökılettık merzımınıŋ ötuıne nemese ökılettıgınıŋ toqtatyluyna qarai qoldanysqa engızıledı.
  2. Joǧarǧy auditorlyq palatanyŋ qūramy qalyptastyrylǧanǧa deiın Respublikalyq biudjettıŋ atqaryluyn baqylau jönındegı esep komitetı Qazaqstan Respublikasynyŋ zaŋnamasynda közdelgen funksiialar men ökılettıkterdı jüzege asyrudy jalǧastyrady.
3-bap. Osy Zaŋ referendumnyŋ qorytyndylary turaly habarlama resmi jariialanǧan künınen bastap, osy Zaŋnyŋ 2-babynyŋ erejelerı eskerıle otyryp qoldanysqa engızıledı. Jarlytyŋ tolyq mätını egemen.kz saitynan alyndy.
Pıkırler