Ataqty ánshi Muhıt (shyn esimi – Muhambetkereı – B.O.) Meralyulynyń nemere inisi Shyntas Qarataıuly 1913 jyly qazaq jáne orys sózderin aralastyryp shyǵarǵan ándi búginderi qazaqtyń bári biledi. Bul ándi Shyntastyń ózinen úırengen, Ǵarıfolla Qurmanǵalıuly keremet shyrqaıtyn. Kezinde «Dos-Muqasan» tobynyń mýzykalyq óńdeýinde taǵy bir ret keńinen tanymal bolǵan «On alty qyz» áninde eki halyqtyń esimderi atalady.
ON ALTY QYZ
Astyma mingen atym genadýshka,
Shabamyn kóńil ashyp nemnojka.
Ne stoıt na svete jıt etýge,
Azyraq oınap-kúlmeı molodýshka.
Qaıyrmasy:
Zulqııa-aı, Urqııa-aı,
Qatıra-aı, Saǵıra-aı,
Kúlzıra-aı, Názıra-aı,
Naǵıma-aı, Bátıma-aı.
Áshekeı qyz Aıjan-aı, bálekeı qyz Baljan-aı,
Shashbaýly qyz Sálıma-aı, erkelegen Taısa-aı,
Tolyqsyǵan Marýsıa-aı,
tyńdaýshy ediń-aý, Sálem-aý.
Qaıda ketti Raısa-aı, ıa lıýblıý aıaı Raıa-aı!
Qaraǵym aınalaıyn chernyı kózim,
Nıkogda ne zabýdý aıtqan sóziń.
Vtoroı, tretıı sorttar tolyp jatyr,
Pervyı sort qaıdan týdyń, seniń óziń?
Osy «On alty qyz» ánine baılanysty mynadaı qyzyq málimet bar. Belgili teatr jáne kıno artısi Asanáli Áshimulynyń «Jan bólek» kitabynda Sátjan Shúlenbaıqyzynyń mynadaı esteligi keltirilgen: «...osy Asanáliniń jaqyn jeńgesi bolǵan edim. Sodan ol óleńdi kelistire aıtady. Endi jandary jannatta bolǵyr, atyn atamaıtyn atalarym keshire jatar. ...Asanáli qolyna qýraı ma, taıaq pa alyp aıtqanda, álgi «On alty shaly» qulpyryp ketedi. Astyma mingen atym ginadýshka... – aıtyp keledi de:
Molda atanǵan Toǵyzaqbaı,
Maımańdaǵan Toqpanbaı,
Kirpigi uzyn Yntyqbaı,
Jýan sary Áljekeń,
Syryq boıly Baltekeń,
Qurtaqandaı Qusekeń,
Táı-taılaǵan Qasekeń,
Gúrildegen Musekeń,
Bálekeı shal Álekeń,
Tentek minez Tyrnekeń,
Arba aıdaǵan Básekeń,
Basyn tańǵan Mahajan
Aýmaı qalǵan apadan, –
dep shubatyp kete beretin».
Bul bolashaq tanymal óner ıesi, búgingi qazaq sahnasynyń aqsaqaly Asanáli Áshimulynyń kópshilik bile bermeıtin qyrlarynyń biri ǵana.
Adamnyń esimin ázil etý ádeti halyq ta áli de saqtalyp keledi.
Berdaly OSPAN,
"ADYRNA" ulttyq portaly.
