«Nazarbaev Zııatkerlik mektepteri» derbes bilim berý uıymynda «Jas ustaz: Tabysqa aparar jol» atty birinshi respýblıkalyq jas muǵalimder forýmy óz jumysyn támamdady.
«Nazarbaev Zııatkerlik mektepteri» derbes bilim berý uıymynyń Basqarma tóraıymy Kúlásh Shámshıdınova forým qatysýshylaryn óziniń tabysty jáne shyǵarmashyl áriptesteri retinde ataı alatynyn maqtanyshpen jetkizdi:
– Biz, ustazdar, bolashaq premer-mınıstrler men prezıdentterdi, ult qaharmandary men álem juldyzdaryn, eń bastysy, naǵyz patrıottar men baqytty adamdardy kezdestirip, oqytamyz. Búginde eńbek jolyn bastaǵan árbir jas maman óz ómirin mektepke, balalarǵa arnaıdy.
Respýblıkalyq forým jas muǵalimderdiń biliktiligin arttyrýǵa arnalǵan NIS-tiń aýqymdy jobasyn jalǵastyrdy. Ideıanyń ózi jas ustazdardyń «Nazarbaev Zııatkerlik mektepteri» derbes bilim berý uıymynyń Basqarma tóraıymy Kúlásh Shámshıdınovamen kezdesýden keıin týǵan. Elordada, Óskemende, Qaraǵandyda, Almatyda, Pavlodarda, Qostanaıda birqatar keıs-sessııalar ótti.
– Tehnologııa men ekonomıkanyń qarqyndy damýy bilim salasyna qýatty serpin beredi. Búgingi tańda muǵalimderdiń zaman talabyna saı bolýy burynǵydan da mańyzdy. Muǵalim – qashanda suranysqa ıe mamandyq, sondyqtan onyń damý traektorııasy jeke, biraq árqashan álemdik bilim berý tendenııalaryna saı bolýy kerek, – dep pedagogterdiń kásibı damýy men mamandyqtyń logıkalyq evolıýııasynyń erekshe mańyzdylyǵyn Kúlásh Shámshıdınova atap ótti.
TEDTalk-te forýmǵa qatysýshylar motıvaııalyq spıkerlerdi ystyq yqylaspen qarsy aldy, jas ustazdar aldynda óz kásibinde tabysqa jetken bedeldi qazaqstandyqtar sóıledi.
«WikiBilim» qoǵamdyq qorynyń negizin qalaýshy jáne basshysy, suranysqa ıe Bilim Media Group elektrondy bilim berý kompanııasynyń dırektory, ınternettiń qazaqtildi segmentin ózgertken Raýan Kenjehanuly óz sózinde:
– Ákemniń ulttyq valıýtany alǵash ret úıge ákelgeni esimde, biz elimizdiń birinshi Konstıtýııasyn jetik bildik, táýelsiz Qazaqstannyń qalyptasýyna úles qosýdy armandadyq. Men bir kezderi dıplomatııalyq mansap, jýrnalıstıka, kásipkerlikti armandadym, osy armandarym oryndaldy. Búginde elimizde jastardyń tabysty bolýyna barlyq jaǵdaı jasalǵan. Men dıplom boıynsha muǵalim emespin, alaıda bilim berý júıesinde jumys isteý – meniń ómirlik tańdaýym. Muǵalim árbir adam úshin ata-anadan keıin óte mańyzdy tulǵa, al mektep – ár eldegi eń mańyzdy ınstıtýt.
«Astana» telearnasynyń juldyzdy habarlarynda tanylǵan jýrnalıst, «Retro FM», «Evropa plıýs», «Orda FM» radıosynyń júrgizýshisi, aktrısa Maıra Tólepbergen bilimi men mamandyǵy boıynsha eki ustazdyń qyzy retinde ustazdyq mamandyqtyń tek júrek qalaýymen tańdalatynyna senimdi.
Tanymal akter, otandyq jáne sheteldik blokbasterlerdiń basty keıipkeri, «Paraolımpıe» jáne «Nýlevoı paıent» fılmderindegi rólderimen tanylǵan Asqar Ilııasov ta ustazdyń uly. Balany jaqsy kórgende ǵana kásipte jetistikke jetetinine senimdi Asqar ustazdardy oqýshydan alshaq turatyn qatal eresek emes, balamen árkez bala bolýǵa shyqyrdy.
«Assambleıa jastary» respýblıkalyq jastar uıymynyń tóraǵasy Tımýr Jumyrbaev NIS kúshimen qurylatyn jas pedagogterdiń qaýymdastyǵy olardyń áleýetin keńeıtý úshin úlken kásibı alań ekenin atap ótti. Ókinishke oraı, búgingi tańda elimizde jas pedagogtermen tikeleı jumys isteıtin, eń aldymen, ozyq tájirıbelermen almasýǵa kómektesetin uıym joq. «Men jastar – bul elimizdiń bolashaǵy da, búgini de dep aıtar edim», – deıdi ol.
Ulybrıtanııadan NIS-pen uzaq ýaqyttan beri tabysty yntymaqtastyq ornatqan Kembrıdj ýnıversıtetiniń bilim berý fakýlteti ókili Eleın Ýılson jas oqytýshylar qataryna qosyldy.
– Qazaqstanda Pedagogıkalyq sheberlik ortalyǵy tarapynan ázirlengen muǵalimderdi kásibı daıarlaýdyń kóptegen jaqsy baǵdarlamalary bar. Ustazdar únemi bilimderin jetildirip otyrady, bul sizdiń eldiń biliktilikti arttyrýda jetekshi ekenin dáleldep otyr. Bárin bilemin dep oılamańyz, oqı berińiz, oqı berińiz, – degen Eleın Ýılson forým qatysýshylaryna sáttilik tiledi.
Eki kún shyǵarmashylyq talpynysqa, jańa tanystyqtarǵa, kásibı jańalyqtarǵa, órshil jobalarǵa, shabyttandyratyn trenıngter men sheberlik saǵattaryna toly boldy.
Forým qatysýshylarymen «galstýksyz kezdesýge» Oqý-aǵartý mınıstri Ashat Aımaǵambetov, «Nazarbaev Zııatkerlik mektepterin» Damytý qorynyń dırektory, «SHARE orta bilim berýdegi ǵylym» jobasynyń jetekshisi Nazıpa Aıýbaeva, Qazaqstan Respýblıkasy ıfrlyq damý, ınnovaııalar jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstriniń keńesshisi Ásel Moldabekova keldi.
Jańa býyn muǵalimderi Ashat Qanatulyna fılosofııalyq, memlekettik aýqymdaǵy jáne ózine tán – jeke laıfhaktardan bastap ádebı talǵamǵa ulasqan saýaldar joldady. Ásel Moldabekova kóptegen yńǵaısyz saýaldarǵa jaýap berdi. Jas ustazdar elektrondy bilim berý júıelerindegi aqparattyq ıntegraııaǵa, aýyldyq jerlerdegi ınternettiń tómen jyldamdyǵy men turaqsyzdyǵyna, mektepter úshin serverler men platformalardaǵy máselelerge nazar saldy.
Jeke sheberlik sabaqtar ótkizgen Damır Sultanov, Gúldana Buharbaeva, Temirbek Saǵyndyqov jáne ózge de jas mamandar forýmnyń naǵyz kaharmandaryna aınaldy. Olar óz áriptesterin sabaqty uıymdastyrýdaǵy jáne jeke kásibı damýdaǵy ataýynyń ózi mańyzdylyǵyn aıqyndaıtyn – ıfrly muǵalim, sabaq forsaıty, pedagogıkalyq angajement, dıfferenııa jáne oqytýdaǵy laıfhaktar kreatıvti keıstermen tań qaldyrdy.
Qostanaı oblysynan kelgen tarıh páni muǵalimi Damır Sultanov Meńdiqara aýdany boıynsha avtorlyq týrıstik baǵdarlamany qalaı qurastyrǵanyn aıtyp berdi:
– Sabaqty josparlaýdy bastaǵanda YouTube pen Google-ǵa júgindim, alaıda ondaǵy bilim maǵan jetkiliksiz bolyp kórindi. Sodan soń gıdterdi daıyndaý jáne ıfrlandyrý boıynsha túrli kýrstarǵa qatysýdy qolǵa aldym. Keıin óz baǵdarlamamdy jasap, onyń jumys isteıtinine kóz jetkizdim. Biz oqýshylarmen tarıhı sanany qalyptastyryp, kókjıekten asyp oılaýǵa tyrysamyz.
Rýdnyı qalasynyń №1 orta mektebiniń qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi Gúldana Buharbaeva pedagogıkalyq angajement sheberlik sabaǵynda bilim ordasynda qurylǵan teatr jaıynda baıandap berdi. Gúldana kreatıvti tásilderdiń qazaq tilinde sóıleý daǵdylaryn damytyp, pánge degen qyzyǵýshylyqty arttyratynyna senimdi.
Almatylyq matematıka páni muǵalimi Temirbek Saǵyndyqovtyń sózinshe, búgingi tańda ár muǵalim ıfrly bolýy kerek, bul – sán emes, qajettilik. Temirbek óziniń sheberlik sabaǵynda áriptestermen pikir almasty:
– Álemde tabysty muǵalimge qoıylatyn basty jeti talap bar, olardyń úshinshisi – ıfrly saýattylyq jáne oqý proesine jańa tehnologııalardy engizý.
Tik-Tok-ta 14 myń jazylýshyny esepterdi tez sheshýge úıretken jáne balalardyń matematıkaǵa degen qyzyǵýshylyǵyn qoldaǵan Temirbektiń úlgisi barlyq jas muǵalimderdi shabyttandyrdy.
Forýmǵa Qostanaı oblysynan kelgen Botagóz Maqatova óz sózinde bıologııa sabaǵyna ıfrly tehnologııany engizýdi armandap júrgenin jetkizdi.
– Men sabaqty STEAM zerthanasynda ótkizýdi qolǵa aldym. Mozaik Web baǵdarlamasyn tańdadym, ROQET ınteraktıvti panelin qoldandym, sonyń arqasynda biz vırtýaldy álemge enip, ony jandandyra alamyz. Bul bizdiń qolymyzdan keldi!
Botagóz Temirbektiń oıyn qoldaıdy – zamanaýı bilim jáne oqytý úrdisi birinshi kezekte ıfrly bolýy kerek. Pavlodarlyq Áset Serikbaev – «PRO100 Konstıtýııa» qosymshasynyń avtory:
– Birneshe jyl buryn meniń qolyma Amerıka Qurama Shtattarynyń Konstıtýııasy tústi. Sol kezden bastap memlekettik qurylysqa qyzyǵýshylyq tanyta bastadym, keıin Qazaqstan Konstıtýııasyna qosymsha jasaýdy uıǵardym. Bul rette tarıh pen matematıka sabaqtaryn kiriktirý ońaı ekenine kózim jetti.
Maýsym aıynda Áset búgingi tańda suranysqa ıe «PRO100 Konstıtýııa» jobasyna patent aldy.
Qaraǵandylyq Oleg Tıo men Erjan Akıjanov jas mamandardyń basty suraǵyna jaýap berýge tyrysty – oqýshylardyń sabaqqa degen qyzyǵýshylyǵyn qalaı oıatýǵa bolady?
Olardyń aıtýynsha, sabaqty aldymen zertteýden bastaý kerek. Erjan jeke bilim berý baǵyttaryn ázirlep, qosymshalarmen tyǵyz baılanysta bolý kerektigin alǵa tartty. «Wooclap» aýqymdy aýdıtorııamen jumys isteý kezinde tıimdi bolsa, «Formative» baǵdarlamasy qalyptastyrýshy jáne jıyntyq baǵalaýdy júrgizýge kómektesedi.
Oleg «tóńkerilgen synyptyń» negizgi qaǵıdalaryn túsindirip, sandyq ádisterdiń, atap aıtqanda «ISpiring Learn», «Anchor fm» qosymshalarynyń oqýshylarmen sátti yntymaqtastyq qurýdaǵy mańyzdylyǵyn rastady.
Óskemendik Alena Rahımovanyń búgingi mekteptegi eń ózekti basymdyǵy – baǵalaýǵa arnalǵan sheberlik sabaǵy forým qatysýshylarynyń úlken qyzyǵýshylyǵyn týdyrdy. Ol toptyq jumysta oqýshyny baǵalaý árdaıym qıyn ekenin, obektıvtilik balanyń oqýǵa degen qyzyǵýshylyǵyn saqtaıtynyn erekshe atap ótti.
Shyǵys Qazaqstan oblysy Ulan aýdanynyń aǵylshyn tili muǵalimi Ádil Anarbekov baǵalaý kezinde balanyń psıhologııalyq jaı-kúıi sheshýshi mánge ıe ekenin aıtty:
– Shákirt pen ustaz arasyndaǵy altyn kópir – senim, ol adaldyq, súıispenshilik jáne úmitten quralady.
Jabylý saltanatynda qaraǵandylyq Oleg Te forýmdaǵy ýaqyt basqasha sıpat alǵanyn jáne jetistikke degen shynaıy shabytty oıatqanyn moıyndady.
Meksıkadan jas pedagogter forýmyna qosylǵan Devıd Marsh aradaǵy myńdaǵan shaqyrymǵa qaramastan qatysýshylarmen dostasyp úlgerdi. Ol kez kelgen elinde muǵalimniń tabysynyń basty krıterııi onyń mamandyǵyna degen adaldyǵy degen jeke senimimen bólisti.
Semeı qalasyndaǵy Zııatkerlik mekteptiń fızıka páni muǵalimi, Qazaqstannan alǵash bolyp Global Teacher Prize jahandyq syılyǵynyń top 50 ıegeri qataryna kirip, ambassadory atanǵan Ashat Jumabekov jańa býyn ustazdarynyń merekelik kóńil kúıine erekshe ún qosty. Ashat óz mamandyǵyn sanaly túrde tańdaǵanyn aıtyp, naǵyz muǵalim retinde forým qatysýshylaryna olardyń árqaısysy óziniń eń úzdik nusqasy bola alatynyn nyq senimmen jetkizdi.
Jahandyq bilim berý komıssııasynyń Azııa hab komıssary, «Nazarbaev Zııatkerlik mektepteri» DBBU Basqarma tóraıymy Kúlásh Shámshıdınova árbir delegatqa úmit artatynyn jáne otandyq bilimniń básekege qabiletti jáne tabysty bolatynyna senimin bildirdi, sondaı-aq barlyq jas muǵalimge NIS-tiń úlken otbasyna qabyldanǵanyn erekshe atap ótti. Respýblıkalyq forýmnyń negizin qalaýshy retinde Kúlásh Noǵataıqyzy aldaǵy ýaqytta barlyq oblysta óńirlik kezdesýler ótkizýdi josparlap otyrǵanyn aıtty.
Forýmnyń jabylý saltanatynda aqtaýlyq Symbat Amalova, Aqtóbe oblysy Temir aýdanynan Áıgerim Bolatbekqyzy, jambyldyq jas maman Sholpan Aqshalova, Qostanaıdyń Rýdnyı qalasynan kelgen Gúldana Buharbaeva jáne Mańǵystaý oblysy Jańaózen qalasynyń ustazy Maǵjan Jumabaı jıynnyń basty keıipkerlerine aınaldy. Olar Instagram-da úzdik post jazyp, taqyryptyq konkýrstyń jeńimpazdary atandy. Kúlásh Noǵataıqyzy olarǵa «Lesson Study box» ádistemelik materıaldar men resýrstar keshenin tabystady.
Forým uıymdastyrýshylary – otandyq muǵalimderdiń kásibı damýyn júıeli túrde júzege asyryp kele jatqan Pedagogıkalyq sheberlik ortalyǵynyń tabysty komandasy sahnaǵa shyǵyp, jas mamandardyń ystyq yqylasy men qoshemetine bólendi.
– Jas muǵalimder – ár mekteptiń strategııalyq resýrsy, búgingi bilim salasyna jańa ıdeıalar men jańa sheshimder ákeletin de solar. Olardyń jańa bilimge ashyq, oqýǵa daıyn ekendigine qýanyshtymyn», – dedi Pedagogıkalyq sheberlik ortalyǵynyń dırektory Janbota Qabdyqárimova.
Ortalyq online.cpm.kz platformasynda jumys isteıtin «Jas muǵalim mektebi» ashyq onlaın kýrsyn ázirlep, daıyndady. Jańa resýrs ártúrli baǵyttaǵy oqý materıaldaryn biriktirdi: muǵalimniń qundylyqtary men kózqarastary, oqytý strategııalarynyń kaleıdoskopy, kóldeneń jáne tik josparlaý, sonymen qatar sabaqty zertteý, emoııalar men ýaqytty basqarý jáne basqa da tanymal basymdyqtar.
Elimizdiń ár óńirinde Pedagogıkalyq sheberlik ortalyǵy «Jasampaz jas ustaz» jas muǵalimder klýbtaryn quryp, kásibı alańǵa aınalyp úlgerdi. «Shamshyraq» onlaın-platformasy negizinen aýyl mektepterinen kelgen úzdik jas muǵalimderdiń tájirıbesi týraly beınematerıaldar jarııalaı bastady.
Búginde «Tabysqa aparar jol» birinshi forýmy tarıh betine jazyldy, pedagogterdiń kásibı damýy men baılanysy úshin biregeı platforma quryldy jáne elimizdiń úzdik jas muǵalimderi NIS-pen birge tabysqa jetý jolyn jalǵastyrady.
