Esimnen ketpes estelik

2303
Adyrna.kz Telegram

Qazan aıy. Sársenbi. Jaı sársenbi emes, kópten kútken sársenbi. Búgin dala Dilmarlarynyń izin jalǵaǵan, janarlary jalyn atqan jalyndy stýdentterdiń arasyndaǵy sheshendik baıqaýy ótkeli tur. Sheshendik dodasynda óner kórsetip júrgen órenderdiń biri bolǵan soń, men úshin mundaı baıqaýdy baqylap, rýhanı baılyq alýdan asqan baqyt joq. 

  Tańnyń jaıma shýaǵyna jylynyp, Abaı atyndaǵy mektepten Abaı atyndaǵy ýnıversıtetke asyǵys keldik. Aýdıtorııaǵa aıaq bassam, jıylǵan jurt áńgimelesip, kóńildi kúımen otyr. Mende oryndyqqa otyryp, saıysta baǵyn synaıtyn Ramazan dosymdy kúttim. Sút pisirim ýaqyt ótkennen keıin Ramazan men Shyńǵys dosym arqalaryna sómkelerin artyp kelipti. Qal-jaı surasyp bolǵannan soń: 

—"Mynadaı taqyrypqa mynadaı pikir aıtamyn" - dep jarysqa jarty saǵat qalsa da Ramazan daıyndyǵyn pysyqtap jatty... 

Bul alamannyń aldynda apta boıy Ramazanmen tynym tappaı sheshendik taqyryptar boıynsha izdene bastadyq. 

Aıtpaqshy, bizdiń kez kelgen sheshendiktiń báıgesinde baq synardan buryn at minip aıbattantyn  ádetimiz bar. Ádet emes, dástúrge aınaldy. Qanymyz qazaq bolǵannan soń ár Alash ulynyń boıynda atqa degen qumarlyq bolady emes pe?! Osy dástúrdi taǵy jalǵastyryp, stýdentter arasyndaǵy saıys aldynda Ramazannyń aýylyna baryp, janymyzdy rahattandyryp tulpardy taqymdadyq. Sodan bolar dosymnyń oıy sergek, rýhy asqaq ekeni qarashyǵynan kórinip tur. Ústinde  órnekti, jarasymdy qazaqy qara shapany, basynda oıýly kórkem taqııasy bar. Quddy bir keshegi ótken Qazybekterdeı qasqaıa alshań basyp júr... 

Birinshi kezeń bastaldy. Jarqyn ustaz: "Biz qazylar alqasyn tanystyrmaımyz, stýdentterdiń de qaı óńirden kelgeni týraly tis jarmaımyz. Barlyǵy ádil bolýy tıis. Eshkimge bura tartpaı teń  qaraımyz"-degeninen-aq baıqaýda shańnyń tozańyndaı shıkilik joqtyǵyna sendiq, kýá boldyq. 

Birinshi jáne ekinshi jup óner kórsetti. Al úshinshisinde Ramazan dosymmen Talshyn atty qaratory qyz juptasty. Ekeýine "Áleýmettik jeliniń áleýeti kúshti me?" degen aýqymdy taqyryp buıyrypty. Biraq, bul taqyrypqa Ramazan asa jaqsy daıyndalmaǵan edi. Iaǵnı, oń jambasyna túspedi. Dosym tanystyrýda kidirip qaldy. 

Men ishimnen: "Múmkin emes! Joq. Ramazan sóılemeı qalýy úsh uıyqtasam túsime kiretin nárse emes"-dep turǵanymda dosym sóıleı ketti. Qazaqtyń kónergen ári kórkem sózderin qıynnan qıystyryp saıraǵanda janym jaı tapty. Halyqtyń da kóńili kóterile lepirip:

— Keremet! 

— Aı azamat!

— Jaraısyń!  

degen daýystar qulaqqa jaǵymdy, janǵa jaıly estildi. Dosym esh kezeńnen súrinbeı ótti, kerisinshe jańylǵan stýdentterdiń qatesin túzep, kórermenniń kózaıymyna birden aınaldy.


Bir ýaqytta ishimizge el qondyraıyq dep, "Qaǵanat" ashanasyna tarttyq. Ramazan shapanyn sheshpeı, saıabaq pen ashanada ulttyq kıimmen serilershe júrdi. Eldiń ne oılaǵany qaperimizge kirip te shyqpady. Áıteýir qur qııal, bos sandyraǵym ba álde oryndalatyn armanym ba bilmeımin, tilderi shyǵyp ún qatqandaı: "Qazaqtyń ulttyq kıimi brend bolsa ǵoı shirkin! Bizdi ultyn qurmet tutatyn memleket dep shartarap tanıtyn edi"-degen oılar kele berdi. Óıtkeni, Ramazannyń ústindegi shapany elden erekshelendirip turdy... 

 Jarys tamam bolyp, qazylar alqasy qorytyndy shyǵarý úshin basqa dárishanaǵa ketti. Al aýdıtorııada Abaı atyndaǵy ýnıverstıtetiniń stýdentteri ónerlerin kórsetti. Dombyra, gıtara tartyp, án aıtyp dýmandatqany kóńildi odan ári kóterdi. Bizdiń mekteptiń túlegi Dýman baýyrym da qońyr dombyrasyn kúmbirletip, dombyra tartýdan aýdıtorııada otyrǵan barlyq baladan basym ekenin dáleldegende, tóbem kókke eki eli jetpeı qalǵany ótirik emes. Án aıtyp otyrǵanda qazylar qoldaryna marapattaryn kóterip, kirip keldi. Kim qanshasynshy oryn alady eken, qyzyq.. Áýeli ustazdardy marapattady. Sodan keıin belsendi stýdentterdi, arnaıy júlde ıelerin, úshinshi, ekinshi oryndardy atady. Birinshi oryn men Bas júlde áli aıtylmady. Ramazan men Dýman qaldy... Júregimniń qaǵysy jıileı tústi, álde bir úreı boıymdy bıledi. Árıne bul Ramazan ekeýmizdiń aramyzdaǵy jaqyn dostyqtyń birden bir belgisi emes pe?! 

—"Birinshi oryn - Dýman! "- dedi qazylar. 

—Ýhhh... "Ramazan bas júlde aldy" dep quttyqtaýǵa júgirip bara jatqanymda ádil qazylar: 

—"Bas júlde - Qojmuqan Ramazan Nurlanuly"- dep dosymdy ortaǵa shaqyrdy. Baýyrymnyń júzi jadyrap, kúlimdep qoıa berdi... Rákeńniń bas júldeni qanjyǵasyna baılaýy zor tájerbıe, úlken eńbekpen keldi. Dosym bul marapatqa ábden laıyq!! 

Osylaısha kópten kútken úıirmemiz uıytqy, Abaı ýnıversıteti qoldaýshy, "Atamura" korporaııasy demeýshi bolǵan stýdentter arasynda I respýblıkalyq "Dilmar" sheshendik óner baıqaýy stti aıaqtaldy. Al biz kóterińki kóńilmen bilim ordamyzǵa bettedik... 

Túıin sóz: Sheshendik uly asqar. Al biz bul shyńnyń etegine de taban tiremedik. Babalar negizin qalaǵan sheshendik ónerdiń nurly shyraǵyn óshirmeý bizdiń qolymyzda! Arqamyzǵa artylǵan amanatty aqtamaý - arymyzǵa arylmas daq bolyp qala bermek!!! 

Shámil Tımýrlanuly, "Dilmar" sheshendik óner úıirmesiniń múshesi.

Pikirler