28 qarasha kúni Almatydaǵy Saparǵalı Begalın atyndaǵy balalar kitaphanasynda 1986 jyly oryn alǵan Jeltoqsan kóterilisine qatysqan Amanǵazy Káripjanuly jáne Anar Rahymjanovamen kezdesý ótti.
Kitaphana ujymy bul kezdesýge aldyn-ala derekti fılm kórsetýdi josparlaǵan eken. Jınalǵan oqýshylar men qonaqtar osy fılmdi kórdi. Derekti fılmde Almatydaǵy basty alańǵa shyqqan jastardyń beıbit sherýi men olarǵa qarsy shyqqan muzdaı qarýlanǵan áskerler shyqqanyn kórý kimge bolsada ońaıǵa soqqan joq.
Tarıhı kadrlerge kóztigip otyrǵan uldar men qyzdar sol bir arly da sýyǵy qatty yzǵary jeltoqsan kezinde áli dúıege kelmegen edi. Olardyń janarlarynda bundaı bolýy múmkin be, degen suraq kóringendeı edi.
Kezek qonaqtarǵa keldi. Birinshi sóz alǵan Anar Rahymjanova birden sóılemeı, aldynda otyrǵan jas balalarǵa qarady. Ol sol kezde óziniń balalyq shaǵyn eske túsirgen bolýy kerek. Boıyn jınap alǵan Jeltoqsan kóterilisiniń batyry irkilmeı sol kezdegi bolǵan jaǵdaıdy esh búkpesiz aıtyp berdi. Qatar qurbylaryn áskerlerdiń uryp-soqqanyn, «sender bala tappaısyńdar» dep jekip ishterinen tepkenin, shashynan súıreleginen, bir qurbysynyń jaǵyn syndyrǵanyn, bárin-bárin ashyq baıandap berdi. Bundaı jan túrshigerlik ashyq áńgime kimniń de bolsa esinde qatty saqtalyp qalary anyq. Anardy ustap alyp KGB ǵımaratyna aparyp qylmysker retinde sýretke túsirgen. Uzaq ýaqyt tergeýge alǵan.
Birshama ýaqytan soń Anardy bosatqan. Sonda tergeýshilerdiń biri ulty uıǵyr jigit jáı ǵana: «Qaryndasym jolǵa aqshań bar ma?" Dep surapty. Sodan soń qolyna aqsha ustatypty. Memlekettiń jazalaý júıesinde isteıtin sol tergeýshi ulty uıǵyr jigitiniń qazaq qyzyna týysqandyq, baýyrmaldyq jasaǵanyn Anar eshqashan umytqan emes.
Jazalaýshylar Anardy tutqyndaǵan kezi sýretke túsken. Kitaphanashylar sol sýretti ekranǵa úlkeıtip kórsetti. Zalda otyrǵandar jazalaýshylar eki jaǵynan qorshap bara jatqan jap-jas qazaq qyzynyń aldarynda otyrǵan Anar apasy ekenine sene almaǵandaı. Biraq bul sol kezgi sum zamannyń shyndyǵy edi.
Anar jumystan shyǵarylýy tıis bolatyn. Biraq basshysy ýkraın azamaty Anardy aman alyp qalypty. Mine, bul sol avtorıtarly bıliktiń saıasaty júrip turǵan kezde, júıeli túrde oılaıtyn óz basyn qaterge tikken ary taza adamnyń isi edi.
Ekinshi bolyp jeltoqsanshy, aqyn Amanǵazy estelik aıtty. Onyń da áńgimesi sol kezdegi alańda beıbit sherýge shyqqan jastarǵa qarýmen shabýyl jasalǵan kezdi baıandady. Óziniń kózimen kórgenin sol qalpyndaı aıtyp berdi. Jeltoqsan oqıǵasyna baılanysty shyǵarǵan kitaptaryn kórsetip, óziniń óleńderin oqydy.
Óz kezeginde jastar qonaqtarǵa kóptegen suraqtar qoıdy. Qonaqtarǵa bul suraqtarǵa jaýap berý ońaı bolǵan joq. Kezdesý sońynda kitaphana ujymy Jetoqsan kóterilisiniń batyrlaryna syılyqtar usyndy. Kezdesýge qatysqandar qonaqtarmen birge sýretke tústi.
"Adyrna" portaly
