Jaŋa jyldan bastap elımızde qandai özgerıster bolady? QR Ükımetı 2023 jylǧy maŋyzdy äleumettık-ekonomikalyq özgerıster toptamasyn jariialady, dep jazady "Adyrna" ūlttyq portaly.
Aqşalai kırısterdı arttyru
2023 jylǧy 1 qaŋtardan bastap respublikada eŋ tömengı jalaqy mölşerı (ETJ) 60 000 teŋgeden 70 000 teŋgege deiın ūlǧaityldy. Būl turaly Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev 2022 jylǧy 1 qyrküiekte Qazaqstan halqyna Joldauynda mälımdedı. Eŋbek kodeksı boiynşa jūmys beruşıler ETJ-dan tömen emes deŋgeide jalaqymen qamtamasyz etuge mındettı ekenın eskersek, barlyq salalarda ärtürlı menşık nysanyndaǧy käsıporyndarda jūmys ısteitın 1,8 mln-ǧa juyq jaldamaly qyzmetkerdıŋ aqşalai kırısı ösedı.
Jalaqy deŋgeiın belgıleu kezınde ETJ körsetkışın paidalanatyn ūiymdar da razriadaralyq bılıktılık jüiesın eskere otyryp, basqa sanattaǧy qyzmetkerlerdıŋ jalaqylaryn ūlǧaitu jaǧyna qarai qaita qaraityn bolady.
Ükımet därıgerlerdıŋ, mūǧalımderdıŋ, biudjet salasynyŋ basqa da qyzmetkerlerınıŋ jäne öndırıstık personaldyŋ jalaqysyn kezeŋ-kezeŋmen ūlǧaitudy közdeitın Halyqtyŋ tabysyn arttyrudyŋ 2025 jylǧa deiıngı baǧdarlamasyn ıske asyrudy jalǧastyrady.
Sondai-aq 2023 jyly respublika öŋırlerınde şaǧyn nesieleuge qoljetımdılıktı keŋeitu esebınen auyl tūrǧyndarynyŋ tabysyn ūlǧaitu jönındegı joba belsendı ıske asyryla bastaidy. Būl jeke üi şaruaşylyqtaryn auyl şaruaşylyǧy kooperasiiasyna tartuǧa jäne myŋdaǧan jaŋa jūmys ornyn qūruǧa mümkındık beredı. Bes jylda jobaǧa 1 trln teŋge baǧyttalmaq, būl 1 mln-nan astam auyl tūrǧynyn qamtuǧa mümkındık beredı.
Zeinetaqy men memlekettık järdemaqylardy ūlǧaitu
Osy jyly 4,4 mln adamnyŋ barlyq zeinetaqy jäne järdemaqy türlerınıŋ mölşerı artady. Būl maqsattarǧa respublikalyq biudjette 4,6 trln teŋge qarastyrylǧan.
Atap aitsaq, jyldyŋ basynan bastap zeinetkerler üşın yntymaqty zeinetaqy mölşerı 10,5%-ǧa artty. Sonymen qatar Memleket basşysynyŋ tapsyrmasyna säikes yntymaqty zeinetaqyny esepteu üşın paidalanylatyn eŋ joǧary tabys mölşerı 46-dan 55 AEK-ke deiın (158,7 myŋ teŋgeden 189,8 myŋ teŋgege deiın) ūlǧaityldy.
Bazalyq zeinetaqy mölşerı jyl saiynǧy eŋ tömengı künkörıs deŋgeiınıŋ artuyn, sondai-aq Memleket basşysynyŋ tapsyrmasy boiynşa ony eŋ tömengı künkörıs deŋgeiınen 54%-dan 60%-ǧa deiın ūlǧaitudy eskere otyryp östı.
Nätijesınde zeinetaqy tölemderınıŋ jiyntyq mölşerı jyl basynan berı orta eseppen 12%-ǧa östı, būl rette zeinetaqylardyŋ eŋ tömengı mölşerı 68,2 myŋ teŋgeden 77,4 myŋ teŋgege deiın artty. Būl ösım zeinetkerlerdıŋ barlyǧyna qatysty boldy.
Järdemaqylardyŋ mölşerı de özgerdı. Mäselen, eŋ tömengı künkörıs deŋgeiınıŋ artuyna bailanysty mügedektıgı jäne asyrauşysynan aiyrylu jaǧdaiy boiynşa berıletın tölemder östı.
Jūmys ısteitındermen qatar, jūmys ıstemeitın äielderge de tölenetın bala tuuǧa memlekettık qoldau mölşerı östı, endı ol: bırınşı, ekınşı jäne üşınşı balaǧa 38 AEK nemese 131 100 teŋgenı (2022 jyly – 120 840 teŋge), törtınşı jäne odan da köp balaǧa – 63 AEK nemese 217 350 teŋgenı (2022 jyly – 200 340 teŋge) qūraidy.
Būdan basqa, respublikalyq biudjetten jūmys ıstemeitın ata-analarǧa bala kütımı boiynşa järdemaqy taǧaiyndalady, onyŋ mölşerı osy jyldan bastap AEK-tıŋ ösuın eskere otyryp 8,5%-ǧa ūlǧaidy.
Järdemaqy aluşylardyŋ köp bölıgın qūraityn jūmys ısteitın ata-analarǧa bala kütımı boiynşa äleumettık tölemder Memlekettık äleumettık saqtandyru qorynan taǧaiyndalady. Būl rette biyldan bastap Prezidenttıŋ tapsyrmasy boiynşa analardy äleumettık qoldaudy arttyru üşın atalǧan tölemdı töleu merzımı bır jyldan bır jarym jylǧa deiın ūzartyldy.
Qazaqstanda mügedektıgı bar balalardy jäne olardyŋ otbasylaryn qoldau üşın olarǧa kämeletke tolǧanǧa deiın arnaiy järdemaqy tölenedı. Onyŋ mölşerı 2023 jyly 56 794 teŋgenı qūraidy.
Jaŋa jylda köpbalaly otbasylarǧa arnalǧan järdemaqylardyŋ mölşerı AEK mölşerıne östı jäne kelesıdei: 4 balasy bar otbasylarǧa – 55 304 teŋge (būryn 50 976 teŋge), 5 balaǧa – 69 138 teŋge (būryn 63 728 teŋge), 6 balaǧa – 82 973 teŋge (būryn 76 479 teŋge), 7 balaǧa – 96 807 teŋge (būryn 89 231 teŋge), 8 jäne odan keiıngı är balaǧa 13 800 teŋge (būryn 12 720 teŋge) tölenedı.
Taǧy bır jaŋaşyldyqtyŋ bırı retınde «Otbasynyŋ sifrlyq kartasyn» bölıp qarauǧa bolady. Sonyŋ arqasynda 2023 jylǧy 1 qaŋtardan bastap äleumettık-eŋbek salasyndaǧy negızgı qyzmetter proaktivtı formatta körsetıledı, iaǧni azamattarǧa tiıstı mekemelerge jügınu qajet bolmaidy. Memlekettık qoldau bırqatar indekster men kriteriiler negızınde aiqyndalatyn otbasynyŋ nemese azamattyŋ äl-auqat deŋgeiıne süiene otyryp körsetıletın bolady.
Memlekettık qyzmetterdı oŋtailandyru jäne qūjat ainalymyn sifrlandyru
Biyl azamattyq hal aktısın nemese nekenı tırkeu kezınde elektrondyq kuälıkterdı beru merzımı 1 aidan 15 küntızbelık künge deiın qysqartyldy, tegın, atyn, äkesınıŋ atyn auystyrudy tırkeu alynyp tastalady.
2023 jyly jeke sot oryndauşylaryn, notariustardy, advokattar men sot sarapşylaryn käsıbi qyzmetpen ainalysuǧa attestattaudy avtomattandyru jönındegı pilottyq jobany ıske qosu josparlanuda. Iаǧni, aumaqtyq ädılet organdarynda äŋgımelesudı alyp tastap, jürgızuşı kuälıgın alu kezınde test tapsyrǧandai onlain-testıleuden jäne kompiuterlık situasiialyq keisterden ötedı.
Biyl «Sifrlyq notariat» jobasy şeŋberınde senımhattardy onlain rejimde resımdeu mümkındıgı paida boldy. Būl qyzmet azamattarǧa notariusqa barmai-aq internet arqyly elektrondyq-sifrlyq qoltaŋbanyŋ (ESQ) kömegımen senımhattardy resımdeuge kömektesedı.
Sonymen qatar Egov mobile qosymşasynyŋ funksionalyn keŋeitu boiynşa «Sifrlyq qūjattar» servisınde notariattyq qūjattarǧa QR-qol qoiu jäne olardy körsetu boiynşa jūmystar jürgızılude. 2023 jylǧy qaŋtar aiynan bastap pilottyq joba barlyq öŋırlerde, onyŋ ışınde qoljetımdı notariattyq qyzmetter tızbesın ūlǧaita otyryp, qoldanylatyn bolady.
2023 jyly «E-Salyq Azamat» jäne ekınşı deŋgeidegı bankterdıŋ mobildık qosymşalary arqyly jolauşylar kedendık deklarasiiasyn beru mümkındıgı ıske asyrylady. Būl jeke paidalanuǧa arnalǧan tauarlardy deklarasiialau räsımderın jeŋıldetu arqyly jeke tūlǧalardyŋ uaqytyn ünemdep, aqşalai şyǧyndaryn azaituǧa septıgın tigızedı.
Būdan basqa, 2022 jyldyŋ soŋynda EŞF AJ arqyly elektrondyq ülgıde jazylǧan oryndalǧan jūmystar men körsetılgen qyzmetter aktılerı salyqtyq esepke alu üşın esepke alu qūjattamasy bolyp tanylatyn zaŋnamalyq özgerıster engızıldı (2018 jyldyŋ 1 säuırınen bastap retrospektivtı türde). Iаǧni, salyq töleuşı būdan bylai oryndalǧan jūmystar aktılerınıŋ köşırmelerın qaǧaz türınde ūsynuǧa mındettı emes.
Jastarǧa şaǧyn nesieler beru
2023 jylǧy 1 qaŋtardan bastap Memleket basşysynyŋ tapsyrmasyn oryndau maqsatynda 2021-2025 jyldarǧa arnalǧan käsıpkerlıktı damytu jönındegı ūlttyq joba şeŋberınde jastarǧa jeŋıldıkpen şaǧyn nesie berudıŋ jaŋa tetıgı engızıldı. Aqşalai qarajat 21-den 35 jasqa deiıngı öz ısın bastaǧysy keletın ne käsıpkerlıkpen, onyŋ ışınde tauarlar öndırumen nemese satumen, jūmystardy oryndaumen jäne qyzmetter körsetumen, jeke qosalqy şaruaşylyqta önım öndırumen jäne t. b. ainalysatyn azamattarǧa konkurstyq negızde berıletın bolady.
Şaǧyn nesieler «Agrarlyq nesie korporasiiasy» AQ arqyly berıledı. Syiaqynyŋ nominaldy mölşerlemesı – jyldyq 2,5%-dan aspaidy, zaimnyŋ eŋ joǧary somasy – 5 mln teŋgege deiın, merzımı – mal şaruaşylyǧyn esepke almaǧanda, kez kelgen maqsattar üşın 5 jylǧa deiın (7 jylǧa deiın). Jalpy, būl jobaǧa 2023 jyly 28 mlrd teŋgeden astam qarjy qarastyrylǧan, būl 5,7 myŋnan astam jastardy qamtuǧa mümkındık beredı.
Biznestı retteudıŋ jaŋa täsılderı
2023 jylǧy qaŋtardan bastap respublikada memlekettık retteuşılık aktılerın tūraqty negızde qaita qaraudy qamtamasyz etetın mehanizm – käsıpkerlık salasyndaǧy Mındettı talaptar tızılımı ıske qosylady. Eger Tızılımde qandai da bır talaptar bolmasa, ne olar boiynşa qaita qarau merzımı būzylsa, onda biznes subektılerı olardy būzǧany üşın äkımşılık jauapkerşılıkten bosatylady.
1 qaŋtardan bastap erekşe tärtıp boiynşa jürgızıletın tekseruler joiyldy. Osylaişa, tekseruler men jaza qoldanudan būzuşylyqtardyŋ aldyn aluǧa köşu jüzege asyrylady. Sonymen qatar täuekelderdı basqaru jüiesın avtomattandyru jönındegı norma qoldanysqa engızıldı, būl tekseruler men profilaktikalyq baqylau jürgızu kestelerın qalyptastyru kezınde adami faktordy boldyrmauǧa mümkındık beredı. Mūndai avtomattandyru bolmaǧan jaǧdaida, endı oǧan jatatyn subektılerdıŋ jalpy sanynyŋ 5%-na qatysty ǧana baqylaudy jüzege asyruǧa rūqsat etıledı. Būl qadaǧalau organdaryn problemalyq biznes subektılerıne nazar audaruǧa jäne zaŋǧa baǧynatyn käsıpkerlerge äkımşılık qysymdy tömendetuge mümkındık beredı.
Sondai-aq jyldyŋ basynan ūsynu mehanizmderın avtomattandyru qamtamasyz etılmegen esep berudı biznesten talap etuge tyiym salyndy. Sonymen qatar şaǧyn jäne mikrokäsıpkerlık subektılerın aralap, tekseruler men profilaktikalyq baqylau jürgızuge moratorii bır jylǧa ūzartyldy.
Densaulyq saqtaudy damytu
2023 jyly kölık medisinasyn engızu jūmystary jalǧasady. Şalǧai auyldarda medisinalyq kömektıŋ qoljetımdılıgın arttyru üşın jyljymaly medisinalyq keşender keŋınen qoldanylady, būl 1,5 mln auyl tūrǧynyn qamtuǧa mümkındık beredı. Sonymen qatar medisinalyq poiyzdar esebınen 300 myŋnan astam auyl tūrǧynyna tiıstı qyzmet körsetu josparlanuda.
Onkologiialyq aurularǧa qarsy küres jönındegı 2023-2025 jyldarǧa arnalǧan keşendı jospar ıske asyryla bastaidy, onyŋ şeŋberınde diagnostikalyq jabdyqty jaŋǧyrtu, iadrolyq medisina ortalyqtaryn (PET/KT diagnostikasy) ūiymdastyru, molekulalyq-genetikalyq testıleudı keŋeitu, KT jäne MRT balalar stasionarlaryn qosymşa jaraqtandyru, şaǧyn invazivtı hirurgiiany jäne intervensiialyq emdeu ädısterın damytu, ısıkke qarsy jaŋa zamanaui onkologiialyq ortalyqtar qūru, arnaiy mekemelerdıŋ tösek-oryn qoryn ūlǧaitu, 17 jelılık üdetkış satyp alu jäne t. b. qadamdar közdelgen.
Biyl medisina qyzmetkerlerınıŋ käsıbi jauapkerşılıgın saqtandyru jüiesı ıske qosylady. Būl nauqastardy qorǧaudy qamtamasyz etuge, medisinalyq mamandyqtyŋ bedelı men abyroiyn arttyruǧa, sondai-aq öskeleŋ ūrpaqty densaulyq saqtau salasyna tartuǧa mümkındık beredı.
2023 jyly ortaşa jalaqyny därıgerlerge – 30%-ǧa 531 myŋ teŋgege deiın, orta medisina qyzmetkerlerıne – 20%-ǧa 250 myŋ teŋgege deiın köteru qarastyrylǧan. Sondai-aq Memleket basşysynyŋ tapsyrmasy boiynşa rezidenturadaǧy granttar sany 70%-ǧa ūlǧaitylatyn bolady.
Biyl ǧylymi-zertteu komponentı bar ekı köpbeiındı klinikanyŋ – Astanadaǧy 200 oryndyq Ūlttyq şūǧyl medisinany üilestıru ortalyǧynyŋ jäne Almatydaǧy 350 oryndyq Jūqpaly aurular ūlttyq ǧylymi ortalyǧynyŋ qūrylysyn aiaqtau josparlanuda. Sondai-aq Astanada Ūlttyq ǧylymi onkologiialyq ortalyqtyŋ emdeu-diagnostikalyq korpusyn aşu közdelgen (nysannyŋ qūrylysyn 2024 jyly aiaqtau josparlanǧan). Sonymen qatar MJÄ aiasynda Kökşetau qalasynda 630 oryndyq köpbeiındı auruhana qūrylysy bastalady.
Respublikada Qazaqstan aumaǧynda bıregei şeteldık preparattardy şyǧarudy lokalizasiialau esebınen därı-därmektı kelısımşarttyq öndıru tetıgı belsendı türde engızıledı. Būdan basqa, Memleket basşysynyŋ farmasevtikalyq naryqtaǧy otandyq öndırıs ülesın 50%-ǧa deiın ūlǧaitu jönındegı tapsyrmasyn oryndau şeŋberınde 2025 jylǧa qarai AstraZeneca-men Qazaqstanǧa investisiialar salu, tehnologiialar transfertı jäne jaŋa zerttemeler turaly negızdemelık kelısımge qol qoiylady.
Jalpy, elımızde qabyldanyp jatqan barlyq şaralardyŋ nätijesınde sūranysqa ie därı-därmek pen medisinalyq būiymdar öndırısı ūlǧaiady, al olardy tırkeu, saraptamadan ötkızu jäne baǧa belgıleu anaǧūrlym aşyq bolady.
Jaŋa ūlttyq jobalar
Biyl jaŋa «Jaily mektep» ūlttyq jobasy ıske asyrylady, onyŋ aiasynda 842 myŋ oquşy ornyna eseptelgen qajettı jabdyqtarmen tolyqtai «jabdyqtalǧan» 400-ge juyq mektep salu josparlanuda. Būl mektepter qala men auyldaǧy bılım beru sapasyn bırtındep teŋestıre kele, qazaqstandyq bılım beru salasyn jaŋa deŋgeige köteredı. 2023 jyly respublika öŋırlerınde 220-dan astam mekteptıŋ qūrylysy bastalady.
Sondai-aq auylda medisinalyq qyzmet körsetu sapasyn edäuır jaqsartuǧa arnalǧan «Auyldyq densaulyq saqtaudy jaŋǧyrtu» ūlttyq jobasy boiynşa da belsendı jūmys jürgızıledı. Onyŋ aiasynda 2026 jylǧa deiın 655 medisinalyq-sanitariialyq alǧaşqy kömek nysandaryn salu, rekonstruksiialau jäne jabdyqtau, qoldanystaǧy 12 auruhanany jaŋǧyrtu jäne jaŋa 20 köpbeiındı audandyq auruhana aşu josparlanuda. Onyŋ ışınde 2023 jyly 309 medisinalyq-sanitarlyq alǧaşqy kömek nysanyn aşu közdelgen.
Osy jyly 2023-2027 jyldarǧa arnalǧan «Qoljetımdı İnternet» ūlttyq jobasy qabyldanbaq. Onyŋ aiasynda qalalar men auyldardy joǧary jyldamdyqty internetke qosu boiynşa keŋ auqymdy jūmys jürgızu, respublikalyq jäne bırınşı därejedegı oblystyq joldardyŋ boiynda talşyqty-optikalyq bailanys jelılerın montajdau, sondai-aq besınşı buyndaǧy mobildı bailanys jelılerın engızu qarastyrylǧan. Bügıngı taŋda bazalyq stansiialar ornatylyp, Astana, Almaty jäne Şymkent qalalarynda 5G bailanysy pilottyq rejimde ıske qosyldy.
Aita keteiık, memleket ūlttyq jobalarda qaralǧan şaralardy QR Prezidentınıŋ sailaualdy baǧdarlamasyn jüzege asyru jönındegı Is-qimyl josparyn jäne äleumettık mındettemelerdı oryndau aiasynda basym tärtıppen qarjylandyrady.
Ǧylym men joǧary bılım berudı damytu
Elımızdıŋ joǧary oqu oryndary şäkırtterınıŋ stipendiialaryn arttyru boiynşa jūmys jalǧasady. Biyl studentterdıŋ stipendiialary 20%-ǧa, al magistranttar men doktoranttardyŋ stipendiialary 2020 jylǧy körsetkıştermen salystyrǧanda 15%-ǧa ösedı. Būdan basqa, memlekettık bılım beru granttarynyŋ sanyn 10%-ǧa ūlǧaitu josparlanǧan.
Zertteu ekojüiesın qalyptastyru jäne innovasiialyq tehnologiialardy damytu şeŋberınde otandyq joǧary oqu oryndaryn zertteu joǧary oqu oryndaryna transformasiialau prosesı jalǧasady. Atap aitqanda, 2023 jyly M. Äuezov atyndaǧy Oŋtüstık Qazaqstan universitetı jaŋa märtebege ie bolady. Būl onyŋ ǧylymi äleuetın jäne ǧylymi jobalardy kommersiialandyru deŋgeiın arttyruǧa mümkındık beredı.
Bırınşı jartyjyldyqta memlekettık tapsyrys şeŋberınde 5500 oryndyq 9 studenttık jataqhanany paidalanuǧa beru josparlanuda. Būǧan qosa, jataqhanalardy qaita jöndeu jäne salu ısı MJÄ tetıgı boiynşa jüzege asyrylady. Būl rette JOO-lar jataqhanalarda oryndardyŋ qajettı sany bolǧan jaǧdaida ǧana qosymşa mamandyqtar aşa alatyn bolady.
Ǧalymdardy yntalandyru jäne kötermeleu üşın 2000 AEK mölşerınde 50 «Üzdık ǧylymi qyzmetker» syilyǧyn tabystau praktikasy jalǧasady. Ǧylym men tehnikanyŋ damuyna eleulı üles qosqan ǧalymdardy memlekettık ǧylymi stipendiialarmen jäne syilyqtarmen kötermeleidı.
Sonymen qatar qazaqstandyq joǧary bılım berudı internasionaldandyru boiynşa jūmystar odan ärı jürgızıledı. Biyl otandyq joǧary oqu oryndarynyŋ bırınıŋ bazasynda britandyq Heriot-Watt University jäne türıktıŋ Hacettepe University filialdaryn aşudy qarau josparlanǧan.
Respublikanyŋ jaŋa öŋırlerınde ǧylym men joǧary bılım berudı damytuǧa da erekşe nazar audarylatyn bolady. Memleket basşysynyŋ tapsyrmasyn oryndau aiasynda Jezqazǧanda tehnikalyq universitet aşu jäne Qonaev qalasynda innovasiialyq ortalyǧy bar akademiialyq qalaşyq qūru mäselelerı pysyqtalatyn bolady.
Jaŋa reisterdıŋ aşyluy
Respublikada jaŋa şeteldık tasymaldauşylardy tartuǧa mümkındık beretın «aşyq aspan» saiasaty odan ärı ıske asyrylyp, älemdık qarjy ortalyqtarymen tıkelei äue qatynastaryn aşu jalǧasady.
Atap aitqanda, Astanadan Dohaǧa, Aqtau men Şymkentten Ankaraǧa, Almaty men Aqtaudan Medinaǧa, köktemgı-jazǧy navigasiia kezeŋınde: Astanadan Bakuge jäne Şymkentten Duşanbege reister aşylady dep kütılude.
Astana, Almaty, Aqtau, Türkıstan jäne Atyraudan Ystambūlǧa, Astana men Almatydan Antaliaǧa, Almatydan Baku, Tbilisi, Phuket jäne Malege reisterdı ūlǧaitu josparlanuda.
Būdan basqa, Almatydan Päkıstanǧa – Karachi men Lahorǧa reister aşu, Almaty – Deli baǧyty boiynşa Ündıstanǧa, Almaty – Chendu baǧyty boiynşa Qytaiǧa, Almaty – London baǧyty boiynşa Ūlybritaniiaǧa, sondai-aq Almatydan Bodrum, Batumi, İraklion, Podgorisaǧa jäne Astanadan – Tbilisi men Podgorisaǧa oryndalatyn reister sanyn arttyru josparlanuda.
Sonymen qatar Astana – Bışkek, Aqtau – Erevan, Almaty – Samarqan, Şymkent – Kutaisi baǧyttary boiynşa reister qaita ūşa bastaidy dep kütılude.
Air Asia H malaiziialyq loukost-äuekompaniiasy köktemgı-jazǧy navigasiia kezeŋınde Kuala-Lumpurdan Almatyǧa, al Thai Air Asia äuekompaniiasy Bangkoktan Almatyǧa ūşudy josparlap otyr.
Qeshm AIR äuekompaniiasy «aua erkındıgınıŋ» 5 därejesın paidalana otyryp, Almaty – Tokio baǧyty boiynşa ūşulardy oryndaudy bastaudy josparlauda.
Air Astana äuekompaniiasy orta merzımdı perspektivada Almaty – Tel-Aviv baǧyty boiynşa İzrailge aptasyna ekı ret tūraqty reis oryndau mäselesın pysyqtauda.
Kölık
Avtomobil kölıgı sektorynda halyqaralyq tasymaldarǧa arnalǧan erşıktı avtotartqyştar bastapqy ret tırkelgenı üşın alymnan bosatylady.
Kölıktı sifrlandyru salasynda «Kölık qūjattaryn basqarudyŋ bıryŋǧai jüiesı» önerkäsıptık paidalanuǧa engızıletın bolady, ol tauar-kölık jöneltpe qūjattary men jol-sapar qaǧazdaryn elektrondyq formatqa auystyruǧa mümkındık beredı.
Sybailas jemqorlyqty boldyrmau jäne aşyqtyqty qamtamasyz etu üşın öŋırlerdıŋ barlyq sifrlyq kameralary men «Sergek» AÖK integrasiialau jolymen sifrlyq kölıktık baqylauǧa kezeŋ-kezeŋımen köşu jüzege asyrylady.
Tūrǧyn üi qūrylysy jäne joldardy jöndeu
2023 jyly respublika boiynşa 15,3 mln şarşy metr jaŋa tūrǧyn üi salu közdelgen. Öŋırlerde 1 500 apatty jäne tozyǧy jetken üidı būzu boiynşa jergılıktı jöndeu baǧdarlamalary qabyldanady. Būdan basqa, halyqty sumen jabdyqtau qyzmetterımen qamtudy 97%-ǧa deiın arttyru josparlanuda. Respublikalyq jäne oblystyq maŋyzy bar qalalarda sarqyndy sulardy tazartu deŋgeiı 80%-ǧa deiın, al jylu men sudy esepke aludyŋ üige ortaq qūraldarymen qamtamasyz etu deŋgeiı 83%-ǧa deiın ūlǧaityluy tiıs.
Qūrylys kodeksı äzırlenedı, ol salanyŋ köptegen jüielık mäselelerın şeşuge jäne onyŋ aşyqtyǧyn arttyruǧa mümkındık beredı.
2023 jyly 11,8 myŋ km avtojoldarda qūrylys-jöndeu jūmystary jüredı, onyŋ ışınde 4 myŋ km – qūrylys jäne rekonstruksiialau, 3,2 myŋ km – kürdelı jäne ortaşa jöndeu, 4,5 myŋ km – jergılıktı joldardy jöndeu közdelgen.
«Qazaqstan Respublikasy azamattarynyŋ tölem qabılettılıgın qalpyna keltıru jäne bankrottyǧy turaly» zaŋ
Nauryz aiynda jeke tūlǧany bankrot dep tanu mümkındıgı qarastyrylǧan jaŋa zaŋ küşıne enedı. Onda azamattardyŋ boryştyq jüktemesın tömendetu, boryştar boiynşa tölemderdı yntalandyru (bankrottyqtan keiıngı bırqatar şekteuler), boryşkerlerdı önımdı ekonomikalyq qyzmetke qaitarudy qamtamasyz etu jönındegı normalar belgılengen.
Sondai-aq Zaŋ şeŋberınde äleumettık osal toptarǧa körsetıletın memlekettık kömek közdelgen, bıtımgerşılık kelısım jasasu mümkındıgı jäne qiyn qarjylyq jaǧdaiǧa tap bolǧan azamattarǧa öz mäselelerın şeşuge mümkındık beretın bırqatar basqa şaralar qabyldanady.
Būl şoluda 2023 jyly qoldanysqa engen jäne küşıne enetın bırqatar negızgı äleumettık-ekonomikalyq özgerıster ūsynylǧan. Qazaqstandyqtardyŋ köpşılıgı olardyŋ oŋ äserın naqty sezınetın bolady. Alaida, qoǧamdyq ömırdıŋ basym baǧyttaryn josparly jaŋǧyrtu jäne sifrlandyru prosesı mūnymen toqtap qalmaidy. Ükımet qabyldanǧan baǧdarlamalar men jaŋa damu josparlaryn ıske asyrudy, sondai-aq azamattardyŋ äl-auqaty men ömır süru sapasyn jaqsartu jönındegı bastamalardy äzırleudı jalǧastyrady.
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
