Auǧanstan jerınde bırneşe jyldan berı saiasi tūraqsyzdyq oryn alyp keldı. Keŋes Odaǧy öz äskerın şyǧarǧannan keiın de elde kışılı-ülkendı soǧystar toqtamady. El ışınde jappai tärtıpsızdık ornap, bilıkke talas jürdı. Osy mäselelerdı ata dınderı bolyp sanalatyn islam dınınıŋ şeŋberınde şeşuge kelısıp, arnaiy dıni Taliban ūiymyqūryldy. Osylaişa eldegı problemalardy şeşu üşın qūrylǧan ūiym älı sol maqsatty közdep otyr ma?
Radikaldy islam qozǧalysynyŋ ūiymy bolyp tabylatyn tälıpterdıŋ sodyrlary terrorlyq äreketpen üstı-üstıne jarylys jasauda. Beibıt tūrǧyndar köz jūmyp jatyr. Tälıpter radikaldy ūiym bolǧandyqtan jalpy älemge ülken qauıp töndıredı.
Auǧanstan älemdegı kedei memleketterdıŋ bırı. Onsyz da halyqtyŋ jaǧdaiy mäz emes. Bilıktolyǧymen taliban qolyna ötkennen berı eldegıtūrmys-tırşılık müldem qiyndap kettı. Adamdardyŋ qūqyqtary şektelıp, mekendı kedeilıkjailap, halyq aştan qyrylyp jatyr.
Taliban qozǧalysy Auǧanstannyŋ demokratiialyq memleket bolmaitynyn jäne eldetek şariǧat zaŋy ornaitynyn aitqan bolatyn. Bıraq bügınde olar şariǧat talaptaryna sai kele bermeitın äreketterge baruda.
Radikaldy islamdyq ūiymdar, basqaşa aitqanda, memlekettıŋ qūldyrauynyŋ tıkelei nätijesı. Bıraq radikaldy islam özın bırıktırgennen keiın mındettı türde memlekettıŋ bilıgın qalpyna keltırudı maqsat etpeidı. Onyŋ ornyna ol şyn mänınde memleket emes, memleketke balama bola alatyn dınnen tuyndaǧan instituttar men bırlestıkterdıŋ
Tez jäne zorlyq-zombylyqpen ädıldık ornatudan, qorqynyş sezımın tudyrudan jäne halyqty şekten tys dıni şekteulerdı ūstanuǧa mäjbürleuden basqa, Taliban tudyrǧan instituttar az jūmys ıstedı. Bır qyzyǧy, islam dını mūsylmandar arasyndaǧy bauyrlastyqty talap etkenımen, talibandardyŋ islamdy tüsınetın ärtürlı sektalaryna tözımdılık az boldy. Taliban jäne onyŋ kogortalary negızınen qaraŋǧy jaqtan şyndyqty aituşylar boldy. Demek, anarhiia ūǧymy tek mūsylman emesterge ǧana qatysty emes, bäsekeles taipalar men toptarǧa qarsy erkın türde qoldanyldy.
Bilıktı basyp alǧannan keiın köp ūzamai Taliban ükımetı äielder ısterı ministrlıgın joidy.
Endı äielderge qoǧamdyq oryndarǧa baruǧajäne er adamsyz qala syrtyna şyǧuǧa tyiym salyndy. Üstımızdegı jyldyŋ mamyr aiynan bastap äielderge hidjab kiıp, köpşılık aldynda betın jabuǧa būiryq berılgen. Būlai etpese, olardyŋ äkesı nemese jaqyn tuystary ūstalyp, türmege jabyluy mümkın. Qazır Auǧanstanda äielder qūqyǧy şektelgen. Tıptı olardyŋ äŋgımesın böten erkekterge estuge bolmaidy. Özınıŋ tuǧan äkesı men ını-bauyrlarynan basqa er azamattardyŋ aldynda parandja kiiuge mındettelgen.
Osylaişa tälıpter öz üstemdıkterın asyra paidalanyp eldı qanauda. Halyqtyŋ jaǧdaiy müşkıl. Degenmen tälıper älı künge deiın beibıt ömırdı közdeitınderın aituda.
