Revoliusiianyŋ bastaluy- Qasym-Jomart Toqaev QR Prezidentı retınde tranzittık transformasiiany bastap edı. Tranzittık transformasiia - saiasi jäne qūqyqtyq reformalardyŋ joly retınde oilastyryldy. Būl tranzittık transformasiia elitarlyq sipatta, köp halyqty qatystyru talap etpeidı. Būl revoliusiialyq tolqu emes, būl bügıngı künı beibıt äreketter bolmaq. Sonymen 20-şy Jeltoqsanda 2019 jyly Ūlttyq qoǧamdyq keŋestıŋ otyrysynda (Nasionalnogo soveta obşestvennogo doveriia) Toqaev QR Prezidentı retınde bırqatar saiasi jäne qūqyqtyq reformalardy zaŋdastyrudy ūsyndy.(https://ru.wikipedia.org/wiki/)
Revoliusiianyŋ naqty maqsattary: jeke tūlǧalarǧa personalyq kepıldık (obespechenie prava neprikosnovennosti lichnosti) jäne jerge jeke menşık ornatyp, mūragerlık qūqyqpen qamtamasyz etu. Fermerlerge jerge ielıktı menşıktıkke kepıldık beru. Ortaŋ qol ,ūsaq menşık ielerıne,jäne basqa jeke menşıkke ielık kepıldık beru.
Revoliusiianyŋ sebepterı: 2015-2016 jyldary Qazaqstanda ekonomikalyq daǧdarys bastaldy. Ekonomika sol ekı jylda tek 1.0%-1.2% östı. Būl jaǧdai ekonomikanyŋ stagnasiiasyna äkelmek edı. Ekonomikalyq daǧdarys uşyǧyp saiasi jäne äleumettık narazylyqqa aparmaq edı.
Revoliusiianyŋ ştaby, qarjylanuy, belsendılerı.
Elitarlyq revoliusiia- qantögıssız revoliusiiany jürgızu ssenariınyŋ oryndaluy. Qazaqstannyŋ saiasi basşylyǧy retınde Nazarbaev Prezident retınde bilıktıŋ Prezident lauazymyn Konstitusiialyq jolmen ekıge bölıp: Elbasy-Bırınşı Prezident jäne QR Prezidentı ekı qūzyrettıŋ bırınşısın öz qolyna alyp, ekınşısın Toqaevtyŋ qolyna bergen edı. Revoliusiianyŋ basqaruşy küşı- jaŋa sipattaǧy partiialar bolmaq. Eskı diskreptivterdı (kommunistık jüienıŋ keleŋsızdıkterın) joiyp, liustrasiia (qyzmetten şettetu) arqyly eskı elitany bilıkten ketıru. Jaŋa elitany qalyptastyru.
Tüpkılıktı saiasi reforma maqsattary men basqa sipattary. Revoliusiia tereŋdep jüruı kerek. Iаǧni Parlamenttıŋ, Atqaruşy, Sot bilıktıŋ tarmaqtarynyŋ qūzyrlaryn özara teŋestıru- tejeu- derbestenu mehanizmı kerek. Ülgı retınde AQŞ,Germaniia ,t.b.
Qauıpter pen qaterler: Revoliusiia barysynda atqaruşy bilık tym bäseŋdep, qaruly küşter qauqarsyz qalyp, Qazaqstannyŋ territoriialyq tūtastyǧyna qauyp- qaterler äbden tönuı mümkün, sondyqtan AQŞ pen EO qosymşa kepıldık alyp, öz qaruly küşterıne saqtyq pen auyzbırlık kerek.Revoliusiia "öz balalaryn özı jep qoiatyn", bırın bırı aiausyz qūrbandyqqa şalatyn ädetı bar. Revoliusiia jalǧan tarihnamalar jasauǧa äues bolady.
Är revoliusiianyŋ öz "jolbikeşterı, satqyndary men epikalyq qaharman keiıpkerlerı" bolady. Revoliusiia äbden jeŋgen kezde saiasi opasyzdar men finanstyq alpauyttar agentterı men avantiurister ornyǧyp solar qyzyǧyn köredı.
Revoliusiia saldary men nätijelerı: revoliusiia azamattyq soǧysqa ainalmasa, qoiǧan maqsattaryn oryndasa saiasi tiianaqtylyq pen däulettı tūrmys ornyǧady.
Äzımbai Ǧali,
Tarih ǧylymdarynyŋ doktory
