Eŋbek resurstaryn damytu ortalyǧy 2030 jylǧa qarai qazaqstandyqtardyŋ sany 11% ösıp, şamamen 20 million 600 myŋnan asady dep boljam jasap otyr dep habarlaidy «Adyrna» ūlttyq portaly «Habar 24» - ke sılteme jasap.
Ortalyqtyŋ boljamyna sensek, 10 jyldan keiın Almaty jäne Türkıstan oblystaryndaǧy adam sany 2 millionǧa jetedı. Al Qaraǧandy jäne Şyǧys Qazaqstan oblystarynda 1 millionnan astam tūrǧyn bolady. Sarapşylardyŋ boljamy osyndai. 2030 jylǧa qarai megapolister sany artady. Al auyldardaǧy jaǧdai qalai bolmaq? Boljamdarǧa säikes, on jyldan keiın qalada 13 millionǧa juyq adam tūrsa, 8 million qazaqstandyq azamat auyldy jerde ömır süredı. Al jalpy halyq sanynyŋ üşten bır bölıgı ırı qalalarda şoǧyrlanady.
Auyl halqynyŋ demografiialyq jaǧdaiyna jasalǧan boljamǧa qarsy pıkır aitu artyq, ärine. Öitkenı, būl şyndyq. Qazırdıŋ özınde Qazaqstanda qaŋyrap bos qalyp jatqan auyl sany kün sanap artuda. Aldaǧy on jylda auylda tek maly bar otbasylar ǧana qaluy bek mümkın. Qala, audan ortalyǧyna jaqyn auyldardyŋ äleumettık ahualy köŋıl könşıtpeidı. Al pälen şaqyrymdaǧy auyldar örkenietten tys qalǧaly qaşan. Jol, auyzsu, jylu, jaryq, internet, bailanys siiaqty dünieler mülde joq auyldar Qazaqstanda öte köp.
Mäselenı ekınşı taraptan qarastyrsaq, bır töbede şoqiyp tört tütın otbasynyŋ otyrǧanynan görı, adam sany az auyldardyŋ halqyn qalaǧa köşırıp, jaǧdai jasaǧan da dūrys siiaqty. Mamandardyŋ aituynşa, aldaǧy uaqytta Almaty jäne Türkıstan oblystarynda 2 million adamnan tūruy mümkın. Al Qaraǧandy, Şyǧys Qazaqstan jäne Jambyl oblystarynda 1 millionnan astam tūrǧyn bolady. Saraptamaǧa säikes, elımızde jastar köbeiedı. Mysaly, Türkıstan oblysy 2030 jyly jas tūrǧyndar boiynşa köşbasşy bolady. Öŋırdegı jastardyŋ sany jarty million adamdy qūraidy. Sarapşylar üştıkke Almaty oblysy jäne Almaty qalasyn kırgızgen. Sonymen bırge mamandar HHI ǧasyrdyŋ ortasyna qarai Qazaqstan jastarynyŋ üşten ekısı qalalarda tūrady jäne ūldar qyzdardardan köp bolady dep sanaidy.
Būl boljamnyŋ şyndyqqa ainaluy uaqyttyŋ enşısınde. Desek te, boljamnyŋ qandai negızge süienıp jasalǧany da, aşyq aitylmaidy. Mäselen, Qazaqstanda tuu körsetkışı artty ma? Däl osy jyly tuǧannan görı, qaitqandar sany artty emes pe? Būl qarqynmen kete berse, qazırgı 18 mln adamnyŋ özı azaiyp ketpesın dep tıleiık.
Rauana DİMAŞQYZY,
«Adyrna» ūlttyq portaly.
Foto aşyq derekközden alyndy.Ūqsas jaŋalyqtar
