(Körnektı ǧalym Şäkır Ybyraev jetpıs jasqa toluyna orai onyŋ oqu ornyndaǧy qyzmettesı, professor Amantai Şärıptıŋ mereitoilyq lebızın ūsynamyz).
Şäkır Ybyraev turaly internet jelısınen, qanşama «gugldetseŋız» de, «guıldegen» mälımet taba almaisyz. Ol, bylaişa aitqanda, daŋǧaza-dabyraǧa äues «publikanyŋ» adamy emes. Ärı ketse, qysqaşa ömırbaiandyq deregıne qanyǧasyz. Bıtırgen oqu orny (QazMU), ǧylym jolyna tüsken jerı (KSRO ǦA Şyǧystanu instituty), ǧylymi därejesı men ataǧy (filologiia ǧylymdarynyŋ doktory, professor), qyzmet ıstegen mekemelerı men lauazymdary (M.Äuezov atyndaǧy Ädebiet jäne öner institutynyŋ direktory, Q.A.Iаsaui atyndaǧy Qazaq-türık universitetınıŋ prorektory, Ş.Uälihanov atyndaǧy Kökşetau memlekettık universitetınıŋ rektory, Türkı akademiiasynyŋ prezidentı, L.N.Gumilev atyndaǧy EŪU türkıtanu kafedrasynyŋ professory) jönındegı «qūrǧaq» mälımetter, sondai-aq aragıdık jiyndarda aitqan azyn-aulaq pıkırlerı ol kısı turaly tolyq tüsınıgıŋdı qalyptastyra qoimasy anyq.
Üş jyldan berı bır kafedrada qyzmettes bolyp kele jatqanda baiqaǧanym, Şäkır aǧanyŋ ömırlık basty ūstanymdarynyŋ bırı: «Özıŋde barmen közge ūryp, Artylam deme özgeden» (Abai). Äitpese, körnektı ǧalymnyŋ ornynda maqtanşylyǧy bar basqa bır adam bolsa, jer-kökke syimai küpınıp jüruı ǧajap emes edı. Nege deseŋız...
Şäkır Ybyraev – tektı tūqymnan. Olai bolǧanda da, anau-mynau emes, Alty Alaşty auzyna qaratqan Abylai hannyŋ tıkelei ūrpaǧy. Abylaidan – Qasym sūltan, Qasym hannan – Bopy sūltan... Būl jaiynda aǧamyz eşqaşan läm-mim dep tıs jarǧan emes. Mūny onyŋ tegı törkındes ınısı, «Egemen Qazaqstannyŋ» jüirık jurnalisı Talǧat Batyrhannyŋ auzynan kezdeisoq estıdık. «Babamyz bahadür bolǧan» dep keude soǧyp jürgen talaiymyzǧa būl da – bır sabaq.
«Sabaq» demekşı, Şäkır aǧa – taǧylymdy ūstaz. QazMU-de oqyp jürgen kezımızde (ūmytpasam, 1983-1984 jyldary) ol bızge qazaq folklorynyŋ tarihynan därıs berdı. Jasy otyzdan endı ǧana asqan oqytuşynyŋ bılımdarlyǧy, şeşendıgı, degdarlyǧy «kım körıngendı» moiyndai qoimaityn jurnalistika fakultetı studentterın şynymen ūiytyp tastaityn. Sonda akademik Zeinolla Qabdolov, professor Tūrsynbek Käkışev sekıldı korifeilerı bar körşıles filologiia fakultetınde ısteitın Şäkır aǧaiymyzdyŋ Mäskeudıŋ ülken ǧylymi mektebınen ötıp kelgenın, türkıtanu salasynda edäuır jūmys tyndyryp ülgergen talantty zertteuşı ekenın de keiınırek bıldık.
Qazır folklortanuǧa qadam basqan är talapker onyŋ eŋbekterıne mındettı türde jügınedı. Osy oraida Şäkır Ybyraevtyŋ «Qorqyt Ata kıtabynyŋ» körkemdık kestesı, qazaq eposynyŋ poetikasy turaly ırgelı monografiialary şynaiy akademiialyq ǧylymnyŋ eşqaşan qūnyn joimaityn ülgılerı ekenı sözsız. Uaqyt ozǧan saiyn olardyŋ maŋyzy arta beretınıne kümänımız joq.
Abai jyly artta qalyp barady. Ärkım mereilı nauqanǧa öz şamasynşa üles qosty. Şäkır Ybyraev qazaq ädebiettanuşylarynyŋ älı «tısı bata bermeitın», eŋ zamanaui älemdık teoriialar men ädısnamalar negızınde «Abai fenomenı» atty öte jaŋaşyl monografiia jazyp şyqty. Özı bet būrǧan jetpısıne jasaǧan eŋ ülken syilyǧy osy bolsa kerek.
Bıraq kıtap avtorynyŋ ädettegışe ony nasihattauǧa asyǧatyn türı joq. Sız ben bız bolyp äreket jasamasaq...
Amantai ŞÄRIP
Ūqsas jaŋalyqtar
