Búgin Volodımır Zelenskıı ýkraın halqyna úndeý jarııalady. Eldi birlikke shaqyrdy. Prezıdent Zelenskıı búıdedi:
"Bizdi úlken soǵyspen qorqytyp, kezekti ret basyp kirýi múmkin deıtin datany belgilep jatyr. Bul alǵashqy ret emes. Biraq, bizdiń memleketimiz dál qazir burynǵydan beter kúshti ári myǵym.
Biz beıbitshilikke jaqpyz jáne barlyq máseleni tek kelissózder arqyly sheshkimiz keledi. Donbas ta, Qyrym da Ýkraınaǵa qaıta qosylady. Bul dıplomatııalyq jolmen júzege asady. Biz bireýdikine qol suqpaımyz jáne ózimizdikin de eshkimge bermeımiz! Bizdiń qýatty armııamyz bar! Bizdiń jigitterimizde jetkilikti soǵys tájirıbe hám zamanaýı qarý-jaraq bar. Bul endigi osydan segiz jyl burynǵy armııadan áldeneshe ese qýatty armııa!
16 aqpan shabýyldyń bastalar kúni deıdi. Biz bul kúndi Birlik kúni etip belgileımiz. Tıisti Jarlyqqa qol qoıyldy. Bul kúni biz barlyǵymyz ulttyq baıraǵymyzdy kóterip, sary-kók lenta taǵyp, kúlli álemge ózimizdiń birligimizdi kórsetemiz!
Bizdiń bir úlken maqsatymyz- eýropalyq umtylysymyz. Biz erkindikti qalaımyz jáne sol úshin kúresýge daıarmyz! Biz barlyǵymyz baqytty ómir súrgimiz keledi. Al baqyt árkez kúshtilerdiń janynda. Biz eshqashan sheginip kórgen joqpyz jáne bul joly da sheginbek emespiz.
Ýkraınany jaqsy kóreıik. Biz tynyshpyz! Biz kúshtimiz! Biz birgemiz!".
Qosymsha aqparat:
Reseı Ýkraına shekarasy mańyna 150 myńdyq ásker jumyldyrǵanyn bilesizder. AQSh pen NATO sarapshylary Reseı 1-2 kúnde (15-16 aqpanda) shabýyldy bastap jiberýi múmkin ekenin aıtty.
AQSh prezıdenti Jo Baıden bolsa, "Reseı soǵys bastaıtyn naqty data - 16 aqpan", - dep short kesti.
Brıtanııa premeri Borıs Jonson: "Reseı 48 saǵattyń ishinde soǵys bastap ketýi múmkin", - dep málimdepti.
Jalpy Reseıdiń kez kelgen sátte shabýyldy bastap ketýi múmkin ekenin EO elderi túgel derlik rastap otyr. Biraz memleket Ýkraınadaǵy óz azamattaryn shuǵyl óz elderine qaıtarýǵa qam qylyp, Kıevtegi dıpmıssııa ókilderin Lvovqa kóshirgen.
Jýrnalıst Dmıtrıı Gordon Pýtın men Zelenskııge qaıryla sóılep, úndeý jasady. Onda Gordon: "Jerimizge basyp kirgenniń barlyǵyn óltiremiz", - dep sóıledi. Al Ýkraınalyq taǵy bir saıasatker eks-sheneýnik Iýrıı Lýenko: "Reseıdi shoqyndyrǵan biz, janazasyn oqıtyn da biz bolamyz", - degen sózi jelide ájeptáýir taraldy. Bul eki pikirshi de kúni búginge deıin Zelenskııke oppozıııa bop júrgen jigitter edi. El basyna kún týǵan sátte birigý kerektigin aıtyp jatyr.
Al Pýtın keshe Reseıdiń ásker basy Shoıgý men Syrtqy ister mınıstri Lavrovty jeke-jeke qabyldap, Ýkraına máselesin talqy etti. Álgi ekeýdiń esebin tyńdap, "Kelissózderdi jalǵastyrýdyń máni bar ma, joq pa? Saǵyzsha sozylyp ketti. Ne isteımiz", - degendeı áńgime jasady.
Keı sarapshylar dál qazir Reseı Ýkraınaǵa hám ony qolaýshy EO AQSh pen NATO-ǵa qarsy soǵys bastaýy ekitalaı dep esepteıdi.
Aıtpaqshy: Dýma orys seperatısteriniń ylańynan keıin eshkim moıyndamaǵan hám moıyndamaıtyn ergejeıli el bolyp, eki ortada qalǵan (Ýkraınaǵa tıesili terrıtorııalar) Lýganski men Donbasty (LHR men DHR dep atap júr) moıyndaý týraly arnaıy usynys-qujatty Pýtınge joldamaq eken. Bul degenińiz Reseı Ýkraına terrıtorııasyn bólshekteýge ashyq kiriskeniniń bir dáleli. Anyǵy Ýkraına jerlerin ashyq bólshektep alý Qyrymnan bastalǵan edi...
Bizge ne? Al alda-jalda soǵys bastala qalsa, bizge kómektesińder deı qoımaıtyny anyq. Biraq, Reseıdiń agressıvti qadamyna Batys joıqyn ekonomıkalyq hám saıası sankııalar paketin burq etkizedi. Ony ashyq málimdep te qoıǵan. Ol sankııalar osyǵan deıingi sankııalardan áldeqaıda joıqyn bolady. Bizge orystyń odaqtasy esebinde sol sankııalardyń salqyny sózsiz tıedi. Qalaı? Bir mysal:
Buryn jazǵanymdaı, 2014-2015 jyldary Reseıge qarsy alǵashqy sankııalar engizilgen kezde, Qazaqstan Reseıdi sankııalar qysymynan qutqarǵan memleket. Sol jyldary Qazaqstan teńgeni kúshpen ustap turdy. Bir jyl segiz aı ishinde biz aralasýǵa 28 mıllıard dollar jumsadyq. Bul aqsha ne úshin jumsaldy? Teńgeni 190 qylyp ustap turý úshin. Sol kezde bizdiń teńgemiz qundy bolyp, Reseı rýbli qulap jatty. 2,5 teńgege deıin qulady. Sol jyldary bizdiń halyq Reseıden baryp kólik tasydy, zańdy-zańsyz jolmen de tasydy. Reseı taýarlary naryqqa basyp kirdi. Qazaqstandyqtar Reseıdiń iri qalalarynan jyljymaıtyn múlikter ala bastady. Bári arzan bolyp ketti. Sóıtip, bizden Reseıge kapıtal aǵyldy. Reseı sankııa tópesinde jatqan kezde bizden kapıtal baryp, úlken qoldaý boldy. Keıin biz teńgeni erkin aınalymǵa jiberdik. Biz nege osy proesti 2 jyl boıy kúttik? Óıtkeni, sol kezdegi osynsha qarjyny jumsaýdaǵy úlken bir saıasat – Reseı ekonomıkasyna qýat berý boldy.
Onan soń keshegi Qyrym sekildi, jańaǵy ergejeıli memleketsymaqtardy moıyndaý degen usynys jáne aıtylady. Al Qazaqstan bul soǵystyń ekonomıkalyq salqynyn birge kóterisýge qaýqarly ma? Joq! Basqasyn aıtpaǵanda, ol kezdegi Ulttyq qor men, búgingi Ulttyq qordyń aıyrmasy jer men kókteı. Bizdiń Ulttyq qor ortaıǵan. Tipti, túbine jeteqabyl bolǵan. Ony resmı bıliktiń ózi moıyndaǵan. Sondyqtan, ázirden áreket etý kerek. Sankııadan saqtaný kerek.
Bul sýbektıvti pikirim. Bireýge unamaýy nemese onyń pikirimen úndes bolýy mindetti emes ekenin eskerte salaıyn...
