Bilık utilizasiialyq alym doǧarylmaitynyn jariialauy avtonaryqqa qanşalyqty äser ettı? Jürılgen kölıkter baǧasy qalai qūbyldy? Kölık satuşylar baǧany naryqqa qarai belgılegenın aitsa, köpşılık ony synady.
Utilalym mäselesı – qazaqstandyqtardy bır ümıttendırıp, bır küŋırentken taqyryptyŋ bırı. Bır top būl mäselenı şeşu üşın jinalyp, Astanaǧa arnaiylap barsa, «Utilalym alynsyn» degen maqsatpen petisiia jariialanyp, myŋdaǧan qazaqstandyq qol qoidy. Sol sebeptı şendılermen arnaiy komissiia qūrylyp, qoǧamdyq talqylau da boldy.
ŞARLAPAEVTYŊ ŞATAǦY. PETİSİIа NE ÜŞIN?
Önerkäsıp jäne qūrylys ministrı Qanat Şarlapaev 19 şılde künı utilizasiialyq alymnyŋ doǧarylmaitynyn, oǧan eş negız joq ekenın aşyp aitty. Sol sebeptı utilizasiialyq alymnyŋ kölemı özgerıssız qalady.
«Utilalym men alǧaşqy tırkeuge qatysty petisiiany qarastyryldy. Petisiiany qarau barysynda barlyq zaŋnamalyq talaptar saqtaldy. «Aşyq qoǧamdyq talqylau» nätijesınde, petisiia talaptaryn qanaǧattandyrudan bas tartu turaly şeşım qabyldandy», - degen ministr.
Iаǧni, utilalymǧa qarsy petisiiadaǧy talaptar oryndalmady. Basşylyq mūnyŋ sebebın otandyq avtoöndırıstı qoldaumen tüsındırdı.
«Util alym joiylsa, jūrt jappai şetelden kölık äkeledı. Al bızdıŋ zauyttardan şyǧatyn maşinalar ötpei qaluy mümkın», - degen ministr Şarlapaev.
SONDA NARYQ BÜIDEDI
Jūma künı jasaǧan ministrdıŋ mälımdemesı köp ūzamai jürılgen kölıkterdıŋ baǧasyna da äser etıp ülgergenı baiqalady.
Äleumettık jelıdegı mälımetterge şolu jasap şyqqanymyzda mynandai baǧalar belgılengenın kördık.
Toyota Camry 45 kölıgı 6 mln 800 myŋ teŋgeden tūr. 1999 jyly şyǧarylǧan Lexus RX300 kölıgı 4 mln 700 myŋ teŋge. 2012 jylǧy KIA avtokölıgınıŋ qūny - 7 mln teŋgenıŋ maŋaiy.
«Utilalym alynbaidy degen soŋ bazar kölıkke tolǧan» deidı jūrtşylyq.
Almatynyŋ «Barys» avtobazarynda 2001 jylǧy Mersedes kölıgı 4 mln 500 myŋ teŋgege baǧalanyp tūr. Sūranystaǧy Mersedes markılı 2007 jylǧy kölık 5 mln 600 myŋ teŋgege baǧalanyp tūrǧany anyqtaldy. Oŋtüstık Koreiada öndırıletın KIA K7 kölıgınıŋ 2015 jylǧy türı 5 mln teŋgenı qūraidy. 1995 jylǧy Mersedes kölıgı 3 mln 500 myŋ teŋge tūrady. Toyota Camry 35 kölıgı 6 mln 500 myŋ teŋge bolsa, Toyota Camry 55 kölıgı 6 mln 300 myŋ teŋgeden saudalanyp jatyr. Al Germaniiada öndırıletın BMW 735 markaly kölıgı 5 mln 300 myŋǧa baǧalanǧan.
SATUŞYNYŊ QUANYŞY – ALUŞYNYŊ MŪŊY
Kölık satuşylary bolsa, avtobazardaǧy baǧalardy naryqqa bailanysty belgılegenın aityp aqtalady.
Al jelı qoldanuşylary «Ne sūmdyq? Tym qymbat», «Bızdıŋ Ükımetke raqmet, özderı osy kölıkterdı alyp mınsın», «Qazaqstandaǧy eskı kölıktıŋ qūny Koreiadaǧy su jaŋa maşinamen bırdei», «Bügın bazarǧa baryp, özım körıp qaittym. Qytailyq azamattar nesie şyǧaryp beremız dep jür, sebebı baǧa udai qymbat eken» degen syndy türlı pıkır bıldırıp jatyr.
Symbat Nauhan
«Adyrna» ūlttyq portaly