Qazaq ūlttyq teŋge betıne Kenesary men Şämşı beinelerı kerek

1318
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2025/03/6a8c1d3b-57f4-4adc-b38c-4f0d2a4877b7.jpeg

Qazaqtyŋ teŋgesın jaŋa beleske köteretın kez keldı. Eŋ aldymen teŋgenı künıge qolǧa ūstaitynymyzdy eskerıp ony Qazaq ūltynyŋ ruhani jäne bılım deŋgeiın köteretın qūral etu kerek.

Eŋ aldymen teŋgenıŋ betıne qazaqtyŋ boitūmary, tarihy 5000 jyldan asatyn Dombyranyŋ suretın salu kerek. Mysaly, İrlandiia Elı özınıŋ saz aspaby Arfany töl aqşasynda bırneşe ǧasyr būryn - 1862 jyly beinelegen eken.

Al, älemdegı eŋ damyǧan ärı bedeldı  England elı öz aqşasynyŋ bır jaǧyna Hanşaiymnyŋ, ekınşı jaǧyna ǧalym Maikl Faradeidıŋ jüzın beinelegen.

Al bızge nege teŋgenıŋ bır betıne otarşyldyqqa qarsy 10 jyl soǧysqan Kenesary hannyŋ jäne aspandaǧy planetanyŋ aty berılgen jalǧyz qazaq - ūly ǧalym Qanyş Sätbaidyŋ suretterın beinelemeske?

Grekter öz aqşasynyŋ betıne Otany azat bolsyn dep "Köterılıŋder, Ellada ūrpaǧy" degen jalyndy sözderı bar ūran bolǧan ändı şyǧarǧan Rigas Velistinstıŋ öz änın şyrqap tūrǧany beinelendı.

Nege qazaq teŋgesınde "Menıŋ Qazaqstanym" änūranymyzdy şyǧarǧan sazger Şämşı men aqyn Jūmekennıŋ suretterı joq? Tıptı teŋge betıne änūranymyzdyŋ sözderı de jazylsa artyq etpes edı.

"Bılımdı myŋdy jyǧady" degen ataly sözdı qazaq jiı aitady. Söz ben ıstıŋ arasy alşaq bolmauy tiıs. Mysaly İzrail Elı öz aqşasynyŋ betıne alǧaşqy Bılım ministrı Zaldan Şazardyŋ suretın salypty. Qazaqstan teŋgesınıŋ betıne Äl Farabi beinesı qaitaryluy tiıs!

Qai El bolsa da öz tılın joǧary ūstaidy. Grek tılın şetel sözderınen saqtauǧa ülken eŋbek sıŋırıp "Grek ädebietınıŋ 17 tomdyǧyn" jinaqtauǧa 20 jyldan astam ömırın arnaǧan ǧalym Adamantios Koraistıŋ suretı de grek drahmnyŋ betınen oryn alǧan.

Qazaqtyŋ tılınıŋ qandai bai ekenın körsetuge bükıl ömırın arnaǧan ūly ädebietşı ǧalym, jazuşy Mūhtar Äuezūlynyŋ beinesı qazaq teŋgesı betıne oryn aluǧa äbden laiyq dep bılemın.

Qazaq teŋgesı eŋ aldymen Qazaq ūltyn öz ruhani qūndylyqtary jäne tarihymen maqtanuǧa jeteleitın boluy kerek. Osylai bolsa bızdıŋ ūlttyq teŋgemız tuǧan Elımızdı älemge tanytuda da mümkınşılıkterı mol. Osyndai paidaly ısterdı basqa ūlttar jasap jatqanda Qazaq ta köşten qalmady tiıs.

Qazaqstannyŋ täuelsızdıgı Ana tılımızden bastalady.

Suretterdı "Älem aqşalary: 5-11 synyp oquşylarynyŋ arnalǧan ensiklopediia" kıtabynan aldym. Kıtapty 2002 jyly "Neva" baspa üiı şyǧarǧan.

Pıkırler