Baǧa jetpes qūndylyq

5273
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2020/12/962f3000-8ead-418a-932f-e69124cf79d1.jpeg
Jeltoqsan aiynyŋ bırınşı onkündıgınde  Qazaqstannyŋ Eŋbek sıŋırgen qairatkerı, halyqaralyq jäne respublikalyq ädebi baiqaularynyŋ jüldegerı, Qazaqstan Respublikasy Jazuşylar Odaǧynyŋ, Jurnalister Odaǧynyŋ, halyqaralyq jazuşy äielder gildiiasynyŋ müşesı, jazuşy Säule Dosjanmen kezdesu, ärı «Jazuşynyŋ zerthanasy» atty taqyrypta onlain-därıs öttı. Onlain jüzdesu jiynyn «Körkemdık-estetikalyq ızdenıster» taqyryby aiasynda ūiymdastyrǧan därısker oqytuşymyz: İmahanbet Raihan jäne 4-kurs studentterı. Basty maqsat – jazuşy Säule Dosjannyŋ şyǧarmaşylyǧyn öskeleŋ ūrpaqqa tereŋırek tanystyru, äŋgıme, roman qūdıretınıŋ qasietın ūǧynuǧa tärbieleu, qalamgerdıŋ şyǧarmalarynan özındık oi tüiuge baǧyttaldy. Onlain därıske M.O.Äuezov atyndaǧy Ädebiet jäne öner institutynyŋ bas ǧylymi qyzmetkerı, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory – Güljahan Orda qatysty.  Güljahan Jūmaberdıqyzy Säule apaiymyzdyŋ şyǧarmaşylyǧyna qatysty özındık oiyn, pıkırın, jyly lebızderın bıldırdı. Qalamgerdıŋ özı de jinalǧan qauymǧa alǧysyn aityp, studentterdıŋ sūraqtaryna jauap berıp, şyǧarmaşylyq oilarymen bölıstı. Säule Dosjan «Ögei jürek», «Jatqa tuǧan bala», «Ülken üidegı ürei», «Qasıret pen taǧdyr», «Üzılmegen ümıt» atty kıtaptarynyŋ jazylu tarihyna qysqaşa şolu jasady. Būǧan deiın özım oqyǧan, ärı özıme ūnaǧan eŋbektıŋ bırı – «Ögei jürek» hikaiasy. Būl hikaia – jürek transplantasiiasyn bergen otbasyǧa, ony qabyldaǧan azamatqa arnalǧan tuyndy. Hikaia ömırdıŋ ölımdı jeŋgenın, därıger mamandyǧynyŋ ömır syilauǧa qabılettılıgın sipattaityn qūndy eŋbek bolyp tabylady. Kezdesude Säule apai özınıŋ taiauda ǧana Qazaq universitetı baspasynan şyqqan «Qasıret pen taǧdyr», «Üzılmegen ümıt»  kıtaptaryna da toqtalyp öttı. Būl tūrǧyda Raihan apaidyŋ da osy «Qasıret pen taǧdyr» romanyŋ oqyǧannan keiıngı alǧan äserın, özındık oiyn bızben bölısıp, apaidyŋ şyǧarmaşylyǧyna degen özınıŋ aqjarma tılegın bıldırgen bolatyn. Kezdesudegı äserden keiın būl tuyndyny oquǧa qūştarlyǧym oiandy. Äzırge bırınşı kıtap – «Qasıret pen taǧdyrdy» oqyp bıtıruge taiadym. Būl qūndy eŋbek älemdık arenaǧa taisalmai şyǧyp ketuge äbden ylaiyq kıtap dep oilaimyn. Būl tuyndynyŋ körkemdıgınen görı, tarihi derektı söiletuımen qūndy der edım. Semei öŋırınıŋ köz jasy, küptı keudesı, keşken küiı, momaqan el jūrtynyŋ poligonnan tartqan qasıretı men azaby şeber surettelgen. Tıptı, oqyp otyrǧanda läzzat pen küiıktı qatar tatyp, qaisyna auyp tüserıŋdı bılmei dal bolasyŋ... Semei jerınde ataqty tūlǧalarymyz: Abai, Şäkärım, Mūhtar tuyp ösken topyraqtyŋ dümpuden şarşap, küŋırengen qara jerınıŋ, kembaǧal bolyp tuylǧan jazyqsyz perışte-säbilerdıŋ ıŋgälaǧan dauystary estıletın azaly jelınıŋ auyrtpalyǧyn keudeŋe syiǧyza almai... jüregıŋ syzdap, kökıregıŋ qars aiyryluǧa şaq, kömeiıŋe öksıŋ tyǧylyp, bulyǧyp otyrasyŋ. Būl därıs maǧan osy kıtapty oquǧa da, Säule apaidyŋ şyǧarmaşylyǧynyŋ özge qyryn tanuǧa da, jazuşynyŋ aitqan aqylyn, keŋesın elep-eskerıp jüruge zor mümkındık tudyrdy. Onlain-därıstı ūiymdastyrǧan ūstazymyz Raihan Sahybekqyzyna, ısşaranynyŋ joǧary deŋgeide ötuın üilestırgen zamandasymyz Aişa Tūrlybaiǧa jäne osy jiynnyŋ habarlandyruyn körkem bezendırgen Anjela Ǧinaiatqa alǧysym şeksız. Şyndyǧynda, men Säule apaiymyzdy aqyn dep tanyǧanymnan bastap oqyp kelemın. Aqyn apaiymyzdyŋ «Arman qala» öleŋder kıtaby men «Menıŋ jalǧyz serıgım» atty öleŋder men poemalar jinaqtarymen erteden tanyspyn. Ol kısınıŋ «Qaiyŋ turaly jyr», «Aq būlttardyŋ üstınde», «Saǧynyş», «Biıkteu» t.b. öleŋderı qatty ūnaidy. Säule apaiymdy äu bastan aqyn dep tanyǧandyqtan, jüregımnen şyqqan myna bır öleŋ şumaǧymen, sözımdı tüiındegendı jön kördım.   Jyrlasam jyr tögılgen jyrly keşten, Syrlasym aqyn apai öleŋı desken. Men üşın – Säule apai dara tūlǧa Elım dep eŋırep jürıp, baqyt keşken.   Şükırlık et, atqanyna azat kün, Bastamasy qyrandai er ǧajaptyŋ Jyrlary jalyn, oraqty, ot auyzdy, Säule apai aqynysyz qazaqtyŋ.   Men aqynmyn qaruym quatty öleŋ, Öleŋımmen halqyma şuaq berem. Öleŋın apaiymnyŋ bılgın kelse, Sarqylmaityn sansyz bır būlaq der em.

Äsem Mamejanova,

Äl-Farabi atyndaǧy QazŪU

Filologiia jäne älem tılderı fakultetı

Qazaq tılı men ädebietı mamandyǧynyŋ

4-kurs studentı

Pıkırler