Aqparattyń aq «volgasy»

Biz de oqýǵa óńkeı bir jazǵyshtarmen túsippiz. Ózderi – bireý emes, birnesheý. «Jalyn» jýrnalyna 7-klasta oqyp júrgende ertegi-áńgimesi jarııalanǵan taldyqorǵandyq Aımen Abdrasovadan kádimgideı ımenemiz. Júris-turysynan bekzattyǵy kórinip turady. Onyń áńgimesin bárimiz de oqyǵanbyz. Tipti, keıbir tustaryn Talǵat Batyrhanov taqyldap turyp jatqa aıtady. Ol kezde jazýǵa qumartqan balalardyń ishinde «Jalynǵa» kóz salmaıtyny joq edi. Taǵy bir kýrstasymyz – Mádı Óteǵalıevtiń óńirine taǵyp alǵan «SSSR Jýrnalıster odaǵynyń múshesi» degen jazýy bar tósbelgisi mysymyzdy basady. Ózi bizden áldeqaıda eresek. Ana tósbelgi ony odan saıyn eseıtińkirep kórsetedi. Al ári ánshi, ári aqyn, ári seri Baýyrjan Úsenovtiń abyroı-bedeli bárinen joǵary. Sebebi, daıyndyq kýrsynda oqyp júrgende-aq ónerimen kózge túsken ony qalashyqtyń kúlli turǵyny jaqsy tanıdy. Kerisinshe, búgingi Memlekettik syılyqtyń laýreaty, asa talantty aqyn Gúlnár Salyqbaeva dál sol tusta eleýsizdeý ǵana júrdi. Óleń jazatynyn da eshkimge bildire qoımady. Jurttyń aldyna shyǵýǵa umtylmady. Kósile shabatyn kezi keıinirek...

Meniń osyndaı kópshilikke belgili kýrstastarymnyń arasynda ekpindi ekeýdiń daýysy qattyraq shyǵatyn. Onyń biri – tún balasy uıyqtamaı, qalǵyp-shulǵyp otyrsa da, maqalasyn bitirgenshe damyldamaıtyn Muratbek Toqtaǵazın, ekinshisi – anaý sekildi burqyratyp jazbasa da, el ishinde edáýir moıyndalyp úlgergen Ánýarbek Áýelbekov. Bul ekeýiniń arasynda burynnan qalyptasqan shyǵarmashylyq baılanys bar. Sebebi, ol da, bul da qarshadaıyńnan qalamyńdy shyńdaıtyn «Qazaqstan pıoneriniń» bala tilshisi bolǵan. Oqýǵa túsken kezde bala tilshi bala tilshini alystan tanydy. Tanydy da, birin-biri qapsyra qushaqtady. Shymyr da shıraq, ári tórtbaq Toqtaǵazın aryq-turyq Ánýarbektiń qabyrǵasyn qaýsata jazdady. Ózara «Óı, sen osyndaı ekensiń ǵoı», – dep bir-birine súısinip qarap alady da, qaıta qaýyshady. Jatqan bir melodrama... Tegin spektakldi tamashalap biz turmyz. Sóıtsek, olar úsh-tórt jyl boıy Semeı jeri men Syr eliniń arasyn jalǵap, hat jazysyp turypty. Bir-birine Shoqan men Dostoevskıı sııaqty ylǵı bir saǵynyshty da syrshyl hattar joldaǵan.

Toqtaǵazınniń eki aǵasynyń esimin enshilegenimen Ánýarbek oqý bitirgenshe tynymsyz áriptesi sekildi redakııalardy úzdiksiz jaǵalaǵan joq. Tipti redakııa túgili jataqhanaǵa da jolamady. Daıyndyq kýrsynda birge oqyǵan dosy Eskendir Ertaev ekeýi páter jaldap turdy. Ekeýi de Jańaqorǵanda ósken. Ekeýi de – birinen-biri ótken seri. Dombyrany sheber tartady. Bireýi án salsa, ekinshisi tamsanyp otyrady. Búgingi tilmen aıtqanda, «eki juldyz». Ózderi óleń-jyrǵa júırik. Qysyr sózdiń qalyptasqan has mamany. Eskendirdiń qalada turatyn Kala degen aǵasy bar. Demalys kúnderi sarylyp, sony kútip otyrsa, Ánýarbek: «Qaraıǵanǵa qaraımyn Kala ma dep, Bes-alty som Eskendir ala ma dep», – dep ony shymshylap turady.

Sabaqqa kóńilderi qalaǵan kezde keledi. Jataqhanańa da, stıpendııańa da qyzyqpaıdy. Qıt etse «jataqhanadan shyǵaramyz, stıpendııadan qaǵamyz» dep qorqytatyn oqý ornynyń basshylaryna táýeldi bolǵysy kelmeıdi. Al eshkim olardy jaldap turyp jatqan páterinen shyǵaryp jibere almaıdy. Sabaqtan soń vagonnan júk túsirip, aqsha tabady. Sol Ánýarbek páterge turýdyń qaı jaǵynan da tıimdi ekenin únemi dáleldep baqty. Tamaǵyń toq. Bir. Júris-turysyń erkin. Eki. Armansyz jazý jazasyń. Úsh. Osyndaı myqty dálelderin alǵa tartqan soń, soǵan erip, biz de jeliktik. Bir kúni Talǵat Batyrhanov, Muratbek Toqtaǵazın úsheýmiz jataqhanadaǵy jyly ornymyzdy tastap, páterden bir-aq shyqtyq. Biraq jany siri ana ekeýi sekildi kún kórý ońaı emes eken. Aqyry qıyndyqqa shydaı almaı, eki-úsh aıdan soń ıt qusap, ketken jerimizge qaıtyp oraldyq.

Stýdent kezimizde Ánýarbektiń el biletin eki laqap aty boldy. Birinshisi – «Kopchenyı», ekinshisi – «Qylqaý». Ózi keptirilgen balyqtaı qaqpysh, ilmıgen aryq edi. Eki aty da áli kúnge deıin aktýaldylyǵyn joıǵan joq. Búkil denesi súıeginiń tórt-bes shegesine ilinip tur. Soǵan qaramastan sondaı taramys. Kez-kelgen jumysty japyryp isteıdi. Bala kezinde ońbaı qulap, syndyryp alǵan ba, álde bireý julyp almaq bolyp, julqyp qalǵan ba, áıteýir bir qoly qısyq bitken. Jo-joq, endi esime tústi, esekpen kókpar tartyp júrgende ońbaı jyǵylǵan. Sýnaqatada jylqy jaǵy tapshy bolǵan soń esekti erttep mingen ǵoı. Biraq sol emenniń ıir butaǵy sekildi sol qolymen ketpen-kúrek ustaǵanda qoly túzý bizdi jolda qaldyrady.

Qoly qısyq bolǵanmen, joly qısyq bolǵan joq. Qalamsaby da eshqashan jantaıǵan emes. Qazaq jýrnalıstıkasynda óz úni bar alymdy aqparatshy retinde qalyptasty. Qısyq qolyna qaǵazyn, túzý qolyna qalamyn ustap, ult qamyn joqtaǵan maqalalardy jıi jazyp turdy.

Birde «Lenınshil jastaǵy» aǵalarymyz Ánýarbekke mynadaı tapsyrma berdi. Teatrlardyń birinde robottardyń kórmesi ótetin bolypty. Kádimgi adam keıpindegi temir buıymdar zaldaǵy balalardyń aldynda óner kórsetetin kórinedi. Sonyń qalaı ótkeni jóninde reportaj jazýy kerek. Biz ony syrttaı kelemejdep kúlemiz. Ómirinde robot kórmegen beıbaq ne aıtar eken?! Joq, tipti de qınalǵan joq. Jeti atasynan beri qultemirmen birge ǵumyr keship kele jatqan adam sekildi, keldi de, maqalany burqyratyp jazyp tastady.

Bir aınalyp soqsaq, qoljazbasyn oqyǵan basshylar ony ábden maqtap jatyr eken. Ánýarbek jurttyń qolpashtaǵanyn eleń qylmaı, moıny qylqıyp, óz ornynda buıyǵyp otyr. Shynynda da ol reportajyn óte qyzyqty etip usynypty. Shap-shaǵyn ǵana dúnıe. Biraq birden eliktirip áketedi. «Shymyldyq syrtynan aıaǵyn apyl-tapyl basqan «temir balalar» shyǵa kelgende, naǵyz balalar zaldy sahnaǵa aıyrbastap jibere jazdady» dep bastapty. Maqala osylaı basynan aıaǵyna deıin ádemi órilip otyrady. Balanyń janyn birden baýraıdy. Qaıran, «Qazaqstan pıoneriniń» mektebi... Qysqa-nusqa, artyq-aýys sóz joq. Osy maqaladan soń bizdiń Qylqaýdyń redakııadaǵy bedeli kúrt ósti. Letýchkada ylǵı jaqsy jaǵynan atalady. Sodan Qylqaý letýchkaǵa «letýchaıa mysh» sekildi qanatyn qomdanyp baratyn boldy.

Taǵy birde mynadaı qyzyq oqıǵa boldy. Ánýarbek qolyna «Sprınt» lotereıasynyń bıletin ustap júr eken. Tańerteń jumysqa kele jatyp ala salǵan. Kádimgi «Utys joq» dep jazylǵan qunsyz qaǵaz. «Únemi alam, únemi osylaı», – dep azdap qamyǵyp tur. «Qoı, buǵan qýanysh syılamasaq bolmas». Álgi qunsyz qaǵazdy «Lenınshil jastyń» sýretshisi Vladımır Cherdanev lezde baqytty bıletke aınaldyrdy. Ol lezde «Volga» mashınasyn utqan bolyp shyǵa keldi. Ol kezde «Volga» – kólik ataýlynyń tóresi. «Qylqaý, má, bıletiń. Endi tek quttyqtaýlardy qabyldap otyra ber. Keshke deıin qaısarlyqpen shyda», – dep, aıaq astynan tabylǵan «nesibesin» qolyna ustatyp kettik.

Onymen de tynbadyq. Gazettiń blankasyn alyp, «Lenınshil jastyń» tilshisi «Volga» utty!» degen maqala daıyndadyq. Shekesine tıisti málimetterin, tehnıkalyq ólshemderin kórsetip, sekretarıatqa ákep, shıyryp tastadyq. Sekretarıattyń senbeske lajy joq. Tóbesinde bas redaktor Ýálıhan Qalıjannyń qoly tur. Meniń Ýálıhan aǵamnyń qolyn aınytpaı qoıýdan ońaı nárse joq. Tompıtyp «Ý» árpin beıneleısiń de, quıryǵyn oń jaqqa qaraı bir súıketip jiberesiń. Boldy. Gazet baspahanadan shyqqansha qaı zaman?! Sálden soń baramyz da alyp tastaımyz. Mundaı tapqyrlyqqa Ýákeńniń ózi de rıza bolmaq.

Sodan dúnıe gúl jaınap sala berdi. Quttyqtaýshylar aǵylyp kelip jatyr. Jetinshi qabatqa astyńǵy alty qabattyń, ústińgi eki qabattyń jýrnalısteri túgelge jýyq kirip-shyqty. Bári de shyn qýanyp júr. Ózi páterde turatyn, ózi kóp balaly jýrnalıstiń oıda-joqta mashına utyp alýy degen... Ánýarbektiń aldyndaǵy shoqpardaı kók telefon eki ıininen demalyp tur. Jýrnalıst oljaǵa keneldi degen habar jerde jata ma, on toǵyz oblys túgel qulaqtandy. Aǵaıyn-týys, qurby-qurdas, dos-jaran... Osy kúngi talaıdy dúrliktiretin «Rozygrysh» baǵdarlamasy munyń qasynda sadaǵa ketsin!

Bir kezde kúlli Almatyny qushaǵyna syıǵyzyp, fototilshi Rahymbaı Hanalıev keldi jumysqa. Oǵan jigitter jalma-jan sekretarıatta jatqan «materıaldy» kórsetti. Oń jaq shekesine «sýretimen berilsin» dep, belgi qoıylypty. Aqkóńil Rahymbaı aǵamyz Ánýarbekti ertip, dereý tómenge qaraı quldılaıdy. Esik aldynda kerilip turǵan aq «Volganyń» bireýiniń qasyna Ánýarbekti turǵyzyp qoıyp, qaıta-qaıta sýretke túsiredi. «Nege túsirip jatyrsyń?», – dep suraǵandarǵa: «Inim ǵoı meniń. «Volga» utty, pochtı týǵan inim», – dep marqaıady. Bireýdiń qýanyshyn óz qýanyshyndaı kóretin qaıran aǵamyz, sóıtip, shalqyp sala beredi. Redakııany kúzetetin mılııonerlerge deıin aıtyp, súıinshi suraıdy. Sýretti jedel shyǵaryp, Ánýarbektiń qolyna ustatady.

Ábden esi shyǵyp, yrjalaqtap júrgen Ánýarbekti qaıdam, osy jobanyń bas rejısseri bolsam da, aq «Volgany» utqanymyzǵa ózim de senip qalyppyn. Kóptiń yqylasy munyń oıyn ekenin umyttyryp jiberdi-aý deımin. Endi osynaý kókke kóterilgen kóńildi páseıtý qıynnyń qıyny edi. Kesh batty. Jumystan qaıtatyn ýaqyt boldy. Jurt qaıta-qaıta quttyqtap, jónine ketti. Bólmede qııaldaǵy «Volgamyzben» birge Ánýarbek ekeýmiz ǵana qaldyq. Syrtqa shyǵaıyq desek, kútip turǵan kóliktiń joq ekeni esimizge túsip, júregimiz syzdaıdy. Úıge «Volga» minip keledi dep Áneshti kútip otyrǵan Jazıraǵa ne betimizdi aıtamyz? Qursyn, endi búıtip oınamaspyz...

Aldymen oblystyq gazetterine «Jýrnalıst «Volga» utty» dep quttyqtaý beremiz dep, shala búlinip jatqan Taldyqorǵandaǵy Talǵat pen elınogradtaǵy Muratbekke telefon shaldyq. Sosyn kóliktiń kóńilimizdegi armanymyz ekenin halyqqa birtindep estirttik. Bireý kúldi, bireý keıidi, bireý tildedi... Biraq báribir ishimiz álem-jálem. Sodan Ánýarbektiń kóńilin aýlaǵymyz kelip, dosymyzdyń atynan «Aq «Volga» degen ázil óleń shyǵardyq. Sebebi, merekelik kóńil-kúıdi odan ári qaraı jalǵaý kerek boldy. Bul óleńniń shýmaqtary osy maqalanyń ón boıynan tabylady. El ishinde keń taralǵan ánderdiń biriniń áýenine salyp, dombyramen aıtqanda, jurtshylyq qosyla shyrqaıtyn. Bizdiń býyn «Lenınshil jastan» ketkenshe bul ándi aıtýdan jalyqqan joq-ty. Ásirese, «Armanym asqaq edi, muratym baı, Bul baqyt máńgi mende turatyndaı. Qasymnan shyrq úıirilip shyqpaı júrip, Sýretke túsirgen-di Rahymbaı» degen joldar saǵynyshqa aınalǵan kóp kúnderimizdi eske salady...

Onyń esesine, Ánýarbek keıin kóliktiń talaıyn erttep mindi. Al ózi aqparattyń aq «Volgasy» sekildi júırik jýrnalıske aınaldy. Aq «Volganyń» zamanynda jaǵymdy habarlardyń kóbirek bolǵany sekildi, bizdiń keıipkerimiz de jýrnalıstıkanyń ımandylyq qaǵıdattaryn berik ustanady. Sanaǵa sáýle túsiretin rýhanı nárselerdi ǵana jazady. Qazirgideı atys-shabysqa toly alqyn-julqyn aqparattan alty qyrdy aınalyp qashady.

Onyń aqparat keńistiginde kórinýi «Lenınshil jas» («Jas alash») gazetine qyzmetke turýynan bastaldy. Sol jyldarda osy gazette bizdiń kýrstyń alty túlegi birge jumys istedik. Nurjamal Baısaqalova, Ǵalymjan Meldeshov, Jaqsylyq Moldaqulov, Dosymhan Qapasov, Ánýarbek Áýelbekov jáne men. Osy aspandap ushqan alty qazdyń qaı-qaısysy da keıin qonar jerin tapty. Solardyń ishinde jýrnalıstıkada taban aýdarmaı kele jatqany – Ánýarbek pen Nurjamal. Biraq sol bılikke beıimdeý Nurjamaldyń ilgeride Jarkenttegi Pıonerler úıinde qyzmet istep, jetkinshekterdiń qamyn, aýdandyq atqarý komıtetinde qyzmet istep, halyqtyń qamyn oılaǵany bar. Ol barǵan mekemesi tarap kete bergen soń, gazetke qaıtyp oralǵan. Sonda baıaǵy altaýdyń ishinen aqparattyń aýlasynan uzamaǵan Ánýarbek qana bolyp shyǵady.

Sol altaýymyzdyń arasynda kóp úndemeıtinimiz Jaqsylyq edi. Aqyry ol óńsheń úndemeıtinder jumys isteıtin mekemege aýysyp ketti. Al shyndap úndemeý qajet bolsa, tastaı qatyp qalý jaǵynan Ánýarbekke eshqaısymyz jete almaıtynbyz. Baıaǵyda stýdent kezimizde Qostanaıdyń bir sovhozynda aýyl sharýashylyǵy jumystarynda júrgenimizde, Ánýarbek ekeýmiz bástestik. Báske ne tikkenimiz esimde joq. Biraq onyń sharty boıynsha, eshkimmen til qatyspaýymyz kerek. Iaǵnı, taza mylqaý bolý. Ańdaýsyzda sóılep qoıǵan adam ońbaı utylady. Sóılegeniń ne, artyq-aýys dybysqa eleń etken adam jeńiledi. Sodan ol melshıdi de qaldy. «E, baıǵus-aı, óziń Qylqaý ediń, endi tipti mylqaý boldyń-aý», – deımin. Árıne, ishimnen.

Men bolsam, ánsheıinde ishim tolyp júretin adammyn, sóılegim kelip shydamaı ólip baram. Qalyń qaraǵaıdyń arasyna baryp, Talǵat Batyrhanovty taýyp alyp, armansyz qaýqyldasyp kelem. Bul bir taza partızan. Meniń bulbuldaı saırap ketkenimdi jan balasyna bildirmeıdi. Qaıtyp kelsem, Qylqaýymda áli ún joq. Tipti ómiri sóılep kórmegen adamdaı tymsyraıyp, jumysyn istep júr. Tý syrtynan kelip, bos shelekti qańǵyr etkizemiz. Eleń etpeıdi. Daýysy ay qyzdardyń biri baıqamaǵan bolyp, baj ete qalady. Ánýarbektiń sharýasy joq. Alysta turyp, kartop laqtyramyz. Basyna tıse de bylq etpeıdi. Kádimgi Aqan seriniń mylqaý balasy Yban sııaqty ormanǵa qarap, oıǵa batyp otyra beredi. Osynyń ózi shynymen mylqaý bolyp qalǵan joq pa?!

«Áı, Qylqaý, qoı, jaman yrym bastama, qaıt raıyńnan, sóıle, jyraý!», – dep Talǵat mámilegerlikke birneshe ret baryp, taýy shaǵylyp keldi. Arandatýshylyq áreketimizdiń bári de sátsiz aıaqtaldy. Aqıqatyn aıtaıyq, bul kezde Ánýarbektiń osydan bes-alty saǵat buryn kádimgideı sóılep júrgen kezin saǵyna bastaǵan edik. Sodan soń shydamaı qasyna bardym da, qulaǵyna: «Qazaq-sovet mylqaýlary jasasyn!», – dep sybyr ettim. Ol ańyryp turyp qaldy da, birden: «Sen jeńildiń!», – dep aıqaılap jiberdi. Qursyn, jeńilsem jeńileıin, ábden jalyǵyp kettim.

Shynynda da, ol kóp úndemeı, jumysyn istegendi ǵana biledi. Kóbine elden oqshaýlanyńqyrap júredi. Sondyqtan da «Móldir bulaq» jýrnalynyń bas redaktory Janastan Kýchýkova ol týraly jazǵan maqalasynda «Úndemeı júrip úlgeretin Ánekeń» degen tirkesti qoldandy. Onyń úndemegeninen, daý-damaıǵa aralaspaǵanynan ult jýrnalıstıkasy tek qana utady.

Keıipkerimiz qazaqtyń eń beldi basylymdarynyń mektebinen ótti. Ásirese, jas kúninen qamaý terin alǵan «Lenınshil jastyń» jóni bólek. Bul gazetke on alty jyl bas redaktor bolǵan Seıdahmet Berdiqulovtyń tálimdi tárbıesiniń shet-jaǵasyn kórdi. Mádenıet bólimi men stýdent-jastar bóliminiń tilshisi retinde jastar gazetine jańa lep ákeldi. Oqý oryndary men jataqhanalarda talaı qyzyqty pikirtalastar ótkizdi. Ony qyzyl tildiń maıyn tamyzyp jazyp, oqyrmanǵa tartymdy etip usyna bildi. «Jas alashtan» soń «Qazaq ádebıetine» aýysty. Keıinirek «Egemen Qazaqstan», «Túrkistan», «Dala men qala», «Ádebıet aıdyny» gazetterinde sheberligin shyńdady.

Toqtańyz, ol tek gazetpen shektelip qalǵan joq. Eki ǵasyrdyń toǵysynda eki-úsh jyl boıy qolyna mıkrofon ustaǵany bar. Buǵan sebep bolǵan ózin jas kúninen jaqsy biletin Qaınar aǵasy edi. Jalpy, Qaınar Oljaı «Habar-2» telearnasyna dırektor bolǵan kezde orta býynnyń qudaıy berdi. Buryn gazettiń mektebinen ótken, qalamy júırik jýrnalıster jańa telearnaǵa shaqyryldy. «Lenınshil jasta» birge qyzmet atqarǵan áriptes aǵasy tańdaǵan jigitterdiń ishinde Ánýarbek te bar-dy... Kele sala, «Keshe ǵana ornalastym «Habarǵa», «Habar» mendeı korrespondent tabar ma?!», – dep qulshynyp iske kiristi.

Jańalyqtar qyzmetine burynǵy gazetshiniń tıgizer paıdasy kóp eken. Qunarly tilmen, jatyq stılmen jazylǵan sıýjetter efırden óte bastady. Ádette jas jýrnalıster mátin daıyndaǵanda bas árip, tynys belgi degenderińe pysqyryp ta qaramaıdy. Áıteýir ózderi túsinse boldy. Sol kúıinde montaj jasaıtyn bólmege baryp, oqı salady. Ánýarbek sııaqty saqa jýrnalıster solardyń bir qaınaýy ishinde turǵan shıki dúnıelerin shıratyp beredi. Qaınar Oljaı telearnaǵa jastarǵa qosa aǵa býyn men orta býynnyń ókilderin tartty. Sóıtip, úsh býynnyń bir-birimen sabaqtastyǵyn qalyptastyrdy. Aldyńǵy eki býyn keıingi urpaqtyń tálimgeri boldy da shyqty. Sol tusta mátindi óńdeýge erekshe úles qosqandardyń biri – osy Ánýarbek edi.

Sál keıinirek ol «Solaı bolǵan» degen habarlar serııasyn daıyndady. Bir kezde eldi eleń etkizgen tosyn oqıǵalardyń astaryna úńildi. Máselen, onyń «Akademıktiń aqyrǵy sapary» degen telematerıaly ushaq apatyna ushyraǵan áıgili selekıoner ǵalym Kárim Myńbaevqa arnaldy. Jumbaq apattyń jaı-japsaryn anyqtaýǵa tyrysty. Sóıtip, úndemeıtin Ánýarbek únsiz jatqan birqatar derekterge til bitirdi.

Ádette, gazettegi jumysyn sekretarıattan bastaǵan jýrnalıster bólimge aýysqansha asyǵady. Sebebi, redakııanyń júregi sanalatyn sekretarıattyń tirshiligi tynymsyz. Mundaǵy kúndelikti sharýanyń qaınap jatatyny óz aldyna, keń bólme kelimdi-ketimdi adamnan bosamaıdy. Jalpy, sekretarıat – gazet-jýrnaldyń búkil materıaly jınaqtalǵan eń qundy bólmesi. Sondyqtan oǵan qyzmetkerlerden basqa eshkim aıaq baspaýǵa tıis. Biraq «It qoryǵan jerge ósh» degendeı, el-jurttyń jınalatyn, tipti kim kóringenniń keletin jeri – osy. Solar jaıǵasyp alyp, murnyna sý jetpeı jatqan maketshilerdi qazaqy keń qoltyq áńgimege tartady. Osydan soń sekretarıatta kimniń jumys istegisi keledi deısiń.

Jurt óstip sekretarıattan qashyp qutyla almaı júrse, Ánýarbek bastyǵyna baryp, sekretarıatqa qyzmetke aýysýǵa suranǵan ǵoı. «Qazaq ádebıeti» gazetiniń bas redaktory, ataqty jazýshy Oralhan Bókeı onyń tehnıkalyq jumystardyń qyr-syryn meńgersem dep nıet bildirgenine qatty qýanypty. «Mynaýyń qyzyq oı eken, óz basym júz paıyz qoldaımyn», – depti. Sodan ol iske kirisedi. O bastan qaǵaz qattaýǵa óte uqypty edi. Alfavıt boıynsha konvertterdi qatarlastyryp qoıyp, fotosýretterdiń kartotekasyn jasaıdy. Buryn shashylyp jatatyn dúnıelerdi retke keltirip, jumysty ońtaılandyrady.

Oraǵańnyń «Sekretarıat – bizdiń operaııalyq ústelimiz. Bul jerde jurt kóp jınalyp, jumysqa kedergi keltirmeýi kerek», – degenine qaramastan, basylymnyń qonaqjaılyq dástúri eshqashan tolastamaıdy. Ánýarbek sol ý-shýdyń ishinde otyryp, gazettiń maketin syzady. Syzýǵa da qoly epti edi. Soǵan saı basylym betteri jutynyp shyǵa bastady. Sekretarıattaǵy tájirıbesi budan keıin atqarǵan qyzmetterine septigin tıgizdi.

Qansha jerden bezendirý isin meńgerip alsa da, oqyrmanǵa jýrnalıstigi arqyly kóbirek tanylǵanyn aıtýǵa tıispiz. Ózi qyzmet istegen basylymdarda zamanyna saı ótkir máseleler kóterip, árqaısysynda aıryqsha iz qaldyrdy. Ásirese, bilim máselesin kóbirek kóterdi. Ol osy salanyń jaı-kúıin óte jaqsy biletin. Sebebi, otyzdan endi ǵana asqan shaǵynda jeti balanyń ákesi bolyp úlgerdi. Sol balalary jyl qurǵatpaı birinen soń biri mektepke baryp jatty. Ómirden erte ketken tuńǵyshy Dınarasynan keıingi perzentteri oǵan búginde nemere súıgizip otyr. Sondyqtan mektep pen balabaqshanyń jaıyn Ánesh bilmegende, kim bilmek?!

Aýyzeki sózge óte utqyr. Stýdenttik kezimizde Ánýarbektiń ár jerde aıtqan sátti tirkesteriniń ózi jetip artylady. Birde basqa oqý orny jastarynyń basqosýyna bardyq. Biz kóp uzamaı ózge bir jerge ketýimiz kerek, al myna keshti de qımaı turmyz. Sonda Ánýarbek aıtty: «Endi ne bolsa da shydaıyq. Artymyzda araq qaldy dep alańdamaı keteıik». Mundaı tapqyrlyq onyń jýrnalıstıkasyn da alǵa súıredi. Qyzyqty derekterdi tabýyna, ony oınatyp berýine jol ashty.

Keıipkerimiz qazir «Almaty aqshamy» gazeti bas redaktorynyń orynbasary bolyp qyzmet isteıdi. Jaqsy aǵa, jańashyl basshy Qalı Sársenbaıdyń janynan jaıly turaq tapty. Kóńili keń, peıili zor Qalaǵań talaı basylymnyń dámin tatqan ony «Aqshamnyń» altyn qazyǵyna baılady da tastady.

Keıingi jyldarda ol burqyratyp óleń jazdy. Birneshe jyr jınaqtaryn shyǵardy. Ony aıtasyń, tipti án jazatyn boldy. Birqatar ánderin esimi elge belgili ánshiler aıtyp júr. Biraq nege ekenin bilmeımin, óz basym aqyn Ánýarbek pen sazger Ánýarbekke qaraǵanda jýrnalıst Ánýarbekti áldeqaıda artyq kórem.

Sirá, «Qudaı-aı, qoıǵan dekanǵa táýeldi etip, Dep jylap júr Ánýarbek Áýelbekov», – dep óleńdetip turatyn sonaý stýdent kezden serik etken negizgi kásibin baǵalaǵanym shyǵar... Aqparattyń aq «Volgasy» ony áli de biraz jerge jetkizetinine esh kúmándanbaımyn.