"Türkiia İerusalimde palestindıkterdı Tauly Qarabahta Äzırbaijandy qalai qoldasa, solai qoldauǧa daiynbyz" dep neşe künnen berı küşenıp söilep jatqan saiasi populist Rejep Taiyp Erdoǧan kömek retınde arabtarǧa äsker jıberu öz aldyna, Palestinaǧa bügınge deiın bır äue dronyn jıbergen joq.
Äzırbaijan men Armeniia arasyndaǧy soǧystyŋ äserınen özıne azdap bedel jinap alǧan
(şyndyǧynda armian äskerın kül-talqan qylǧan İzraildıŋ äue drondary men qaru-jaraǧy ekenın esten şyǧarmaiyq)
«Erdoǧan türkı memleketterdıŋ basyn qosyp, alyp imperiianyŋ basşysy boluǧa şaq tūr», – degen pıkırdıŋ keŋınen tarauyna dınşıl diktatordyŋ özı müddelı ekenın bärımız jaqsy tüsınıp otyrmyz.
Al şyntuaityna kelgende «Tūran», «Türkı tıldes elderdıŋ odaǧy» degen tartymdy iaki jaqsy ideia bolsa da, realistık közqaras boiynşa negızı joq äŋgıme. Qazır türkı tıldes elder ärtürlı geosaiasi kındıkke tartylǧan. Säikesınşe, ol elderdıŋ memlekettık müddelerı de är aluan, tıptı keibır elder arasynda müdde qaişylyǧy da kezdesedı. Būryn bırtūtas saiasi-ekonomikalyq-mädeni tūtastyqta bolǧan Ortalyq Aziianyŋ alty elı (Auǧanstandy qosa alǧanda) müdde bırıktıre almai otyr. Sovetter odaǧynan bölınıp şyqqan bes eldıŋ arajıgı ajyrap, şatqaiaqtap tūr. Mūndai jaǧdaida Jerorta teŋızınen Tibetke deiıngı aumaqty qamtyǧan türkı tıldes elderdıŋ basyn bırıktıru mümkın be?!
Äzırbaijan men Armeniia arsyndaǧy soǧystan keiıngı tuyndaǧan «türkılerdıŋ revanşy» degen sipattaǧy Erdoǧan tūlǧasyna qatysty äŋgıme bar bolǧany ortaǧasyrlyq halifatty aŋsaityn osmanşyl diktatordyŋ saiasi jarnamasy bolyp tabylady. Al Erdoǧannyŋ qara basyna kelsek, ol özın bırde islam älemınıŋ, bırde türkı älemınıŋ köşbasşysy etıp körsetkısı keledı. Bıraq, ol eşqaşan Atatürık bola almaidy.«Erdoǧan türkı älemınıŋ basyn qosady» degen söz Türkiiada diktatordyŋ jeke piary ǧana. Onyŋ sözı men ısı eş qabyspaidy. Mysaly, AQŞ-ta bas sauǧalap jürgen Fethulah Gülen esımdı türık azamaty bar. Ol türkı elderınıŋ mädeni bailanysyn küşeitu üşın qomaqty qarjy jinap qor ūiymdastyrdy. Onyŋ naqty ısın qazaq-türık, qyrǧyz-türık, özbek-türık,... oqu oryndary sipatynda körıp otyrmyz. Osyndai türkışıl ideiaǧa berılgen, ärı sol ideiany jüzege asyryp jatqan Fethulah Gülenge Erdoǧan ne ıstedı? «Gülenşıler töŋkerıs daiyndap jatyr eken» degen jeleumen myŋdaǧan türıktı, onyŋ ışınde Türkiianyŋ äskeri elitasy da bar, ūzaq jylǧa sottady, «gülenşılerdı» quǧyndady. Mūny bız qazaq-türık liseilerın jabu jönındegı Erdoǧannyŋ Qazaqstan bilıgıne qoiǧan ultimatumynan bılemız. Osy oqiǧanyŋ özınen-aq Erdoǧannyŋ «türkışıldık» äuselesınıŋ deŋgeiı körınıp tūr.Sondyqtan da älemjelıdegı qazaq qoǧamy- palestinalyq arabtar men dınşıl diktatorǧa qūldyq ūryp, soiylyn soǧu men bır-bırımızdı kemsıtudı doǧaryp,kedeişılık pen jemqorlyqtan tityqtaǧan halqymyzdy, nūrjüieden tezırek qūtqaruǧa atsalysaiyq!
Tūrarbek QŪSAIYNOV,
"Demos"QB töraǧasy
Ūqsas jaŋalyqtar
