«Qūrmet» ordenınıŋ iegerı, Mädeniet qairatkerı, önertanu ǧylymdarynyŋ kandidaty, T.Jürgenov atyndaǧy Qazaq ūlttyq öner akademiiasynyŋ jäne Qūrmanǧazy atyndaǧy Qazaq ūlttyq konservatoriiasynyŋ dosentı Talǧat Mūqyşevtyŋ «Sybyzǧy üirenu mektebı» atty kıtaby jaryq kördı.
Qūrmanǧazy atyndaǧy Qazaq ūlttyq konservatoriiasy Halyq muzykasy fakultetı Dombyra kafedrasynyŋ professory, Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Bıläl Ysqaqovtyŋ aituynşa, bäsekege qabılettı mamandar daiarlau üşın, oqu jüiesıne laiyqty oqulyqtar men oqu qūraldary mındettı türde qajet. Ädıstemelıktıŋ jazyluy osy talapqa sai, zaŋdy türde tuyndap otyr. Būl ıske Talǧat Kärıpjanūlynyŋ bılımı de, bılıgı de jetedı. Ol – Başqūrtstan halyq artisterı İşmurat İlbakov, Azat Aitkulov, Rişat Rahimovtardan sabaq alyp jäne düldül sybyzǧyşylar Kälek Qūmaqaiūly men Beiılhan Qaliäkparūlynan küi üirenıp, batasyn alǧan dara önerpaz. Ūstazdary-nan meŋgergen dästürlı sybyzǧyşylyq şeberlıktı jaŋa sa-tyǧa köterıp, özındık mektep qalyptastyruşy. Elımızdegı käsıbi sybyzǧy mektebınıŋ negızın qalap, tūŋǧyş käsıbi sybyzǧyşy degen joǧary bılım alǧan bıregei maman. 1995 jyly Qūrman-ǧazy atyndaǧy Qazaq ūlttyq konservatoriiasynan, 2013 jyly J.Elebekov atyndaǧy Respublikalyq estrada-sirk kolledjınen, 2015 jyly T.Jürgenov atyndaǧy Qazaq ūlttyq öner akademiiasynan sybyzǧynyŋ alǧaşqy käsıbi mamandyq klastaryn aşqan qazaq halqynyŋ muzyka tarihyndaǧy eŋ bırınşı ūstaz.
– «Sybyzǧy üirenu mektebı» – sybyzǧy aspabyn damytyp, bolaşaq sybyzǧyşy mamandardy oqytyp, tärbieleu üşın jasalǧan zor eŋbek dep sanaimyn. Avtor sybyzǧy üirenudıŋ ädıstemelık nūsqauyn jäne oryndauşylyq şeberlıktı damytatyn jattyǧulardy molynan ūsynǧan. Halqymyzdyŋ küi önerınıŋ barlyq dästürlerıne toqtala otyryp, sybyzǧyşylyq mektepterdı barynşa qamtyǧan. Bolaşaq sybyzǧyşyǧa dästürlı küişılıktı jäne änder men şyǧarmalardy, orkestr, ansambldık tuyndylardy şeber meŋgeruge arnalǧan repertuarlar laiyqty da talǧampazdyqpen ırıktelıp berılgen. Türkıtıldes halyqtardyŋ sybyzǧy tektes aspaptaryna jazylǧan küiler men qazaq jäne şetel kompozitorlarynyŋ şyǧarmalary engızılıp, repertuar qory meilınşe baiytylǧan. Dombyra, qobyz, fleita, goboi, qurai üirenu mektepterı ülgı retınde alynyp, sybyzǧy üirenuge ortaq ädıs-täsılder, ädıstemelık nūsqaular men repertuarlar oryndy paidalanylǧan.
Talǧat Mūqyşevtıŋ «Sybyzǧy üirenu mektebı» eŋbegı 20 jyldan astam sybyzǧy mamandyǧynan şäkırtter oqytyp, sybyzǧyşy-mamandar daiarlaǧan täjıribesınıŋ jemısı dep bılemın. Sondyqtan «Sybyzǧy üirenu mektebı» kıtaby halqymyzdyŋ asyl mūrasy – sybyzǧy önerınıŋ örkendep damuy üşın qosylǧan qūndy eŋbek jäne basty – oqu qūraly dep zor senımmen aita alamyz, – deidı Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen artisı, «Qūrmet» ordenınıŋ iegerı, T. Jürgenov atyndaǧy Qazaq ūlttyq öner akademiiasy, «Dästürlı muzykalyq öner» kafedrasynyŋ meŋgeruşısı, dosent Ramazan Stamǧaziev.
«Sybyzǧy üirenu mektebı» oqu qūraly üş bölımnen tūrady.
I bölımde muzyka mektepterınıŋ kışı synyp oquşylary men alǧaşqy üirenuşılerge arnal-ǧan «Do» dybysyna küige keltırılgen sybyzǧyda oqytu közdelgen. Ädıstemelık nūsqauda aspapty qalai ūstau, dybys şyǧaru jäne jattyǧular, änder men şyǧarmalar fortepiano süiemeldeuımen berılgen. Oquşyǧa bastapqyda «Do» sybyzǧysynda üiretudıŋ sebebı, kışı synyptaǧy balalardyŋ kölemı ūzyn «Sol» jäne «Lia» sybyzǧylaryn tar-tuǧa qoldarynyŋ jetpeitındıgı eskerılgen.
II bölımde muzyka mektepterınıŋ ülken synyp oquşylaryna, orta jäne joǧary oqu oryndarynyŋ studentterıne arnalǧan «Sol» jäne «Lia» dybysyna küige keltırılgen sybyzǧylarda oqytu josparlanǧan. Oquşynyŋ jan-jaqty ösıp, käsıbi deŋgeige jetuıne etiudterden bastap, ärtürlı tehnikalyq qiyndyqtardaǧy jäne türlı mazmūndaǧy şyǧarmalar fortepiano süiemeldeuımen hrestomatiia retınde barynşa qamtylǧan.
III bölımde qosymşa retınde «Sazsyrnai üirenuge» arnalǧan änder men şyǧarmalardan qūrylǧan repertuar tüzılgen.
Talǧat MŪQYŞEV,
Önertanu ǧylymdarynyŋ kandidaty, dosent:
– Būryndary jaryq körgen ädebi-monografiialyq eŋbekterdegı sybyzǧy turaly derekter ǧylymi-tanymdyq sipattarda jazylǧan jäne bölek-bölek ärbır kıtaptardyŋ ışınde jeke taqyryp retınde berılgen. Sybyzǧy mamandyǧyn qaita jandandyryp, oqu jüiesıne qosu mäselelerı ǧalymdar A.Jūbanov pen B.Sarybaev, T.Bekhojinalardyŋ eŋbekterınde ǧana köterılıp aitylǧan. Baiqaǧanymyzdai, sybyzǧyǧa arnalǧan oqu qūraldary men oqulyqtardyŋ jetıspeitındıgı aitpai-aq tüsınuge bolady. Sybyzǧy mamandyǧy boiynşa oqu jüiesıne arnalǧan şyǧarmalardy bır-bırlep jinap, repertuar qūrastyru jäne oqu qūraldaryn jazu aşylǧan klastar üşın auadai qajet edı. Başqūrtstan konservatoriiasynda oqytqan Başqūrtstan halyq artisterı quraişylar Rişat Rahimov, Azat Aitqūlov, Airat Kubaguşev, İşmurat İlbakov, Nūrǧali Kaiekberdin, Qadir Aubakirov syndy ūstazdarymnan alǧan bılımımdı jäne oqytqan «Qurai» oqulyqtaryn täjıribege ala otyryp, joǧary jäne orta oqu oryndaryna arnalǧan sybyzǧy mamandyǧy boiynşa «Oqu jūmys baǧdarlamasyn» jäne «Tiptık oqu baǧdarlamalaryn» tüzıp jasadym. Sabaq bergen alǧaşqy künnen sybyzǧyǧa keletın än-küiler men şyǧarmalardy ızdestırıp jinaudan bastap, repertuar qūrastyrudy qolǧa aldym. Bırınşıden, sybyzǧynyŋ dybystyq diapazonynyŋ mümkındıgıne laiyqtap, qarapaiym qūrylymnan bastap, kürdelene tüsetın halyq änderı jäne är aluan baǧyttaǧy tuyndylar toptastyryldy. Aspaptyŋ oryndauşylyq mümkındıgın damytu, şyǧarmalar oryndaudaǧy şeberlıgın arttyru, körkemdık mazmūnyn aşu baǧytyndaǧy Qazaqstan jäne şetel kompozitorlarynyŋ ürlemelı goboi, fleita jäne şertpelı, yspaly muzykalyq aspaptaryna arnalyp jazylǧan şyǧarmalary jan-jaqty saraptalyp, ülken talǧammen jinaqtaldy. Sybyzǧy tektes Başqūrt quraiy aspabyna arnaiy jazylǧan pesalar men öŋdeuler, alys-jaqyn şetel klassikalyq kompozitorlarynyŋ kürdelı kölemdegı variasiialary, sonatalar men konsertterı ırıktelıp alynyp, sybyzǧy aspabyna laiyqtaldy. Oryndauşynyŋ muzykalyq közqarasynyŋ jan-jaqty keŋ boluy negızgı maqsatymyz bolǧandyqtan, älem halyqtarynyŋ muzykalyq şyǧarmalarymen repertuarymyzdy tolyqtyrdyq. Sonymen qatar ansambl, orkestrlerge jazylǧan sybyzǧy partiiasynyŋ şeberlık qiyndyqtarymen, dybystyq üilesımdıkterın igerıp jäne jeke oryndauşy retınde körkemdık oryndauşylyqty da jetıldıruge arnalǧan bırneşe ansambldık şyǧarmalar ūsynylyp, şyǧarmalar repertuary bırşama retteldı.
Sybyzǧyǧa arnalǧan jeke kıtap, ne bolmasa, sybyzǧy küilerınıŋ jeke jinaǧy Qazaqstan-da 2005 jylǧa deiın jaryq körmegen eken. Oqytu barysynda sybyzǧyǧa, sybyzǧy küilerın tauyp üiretu de ülken mäsele boldy. A.Jūbanovtyŋ eŋbegındegı «Sarmalai küilerı», T.Bekhojina, A.Raiymbergenov jäne «Qazaqtyŋ «folklorlyq muzykasy» jinaqtarynda bölek-bölek şyqqan sanauly küiler ǧana notaǧa tüsıp, jaryq körgen eken. Q.Ahmerūlynyŋ «Baian-Ölgei dombyra jäne sybyzǧy küi-lerın» aituǧa bolady, onyŋ özı Moŋǧoliia baspasynan şyqqan. Düldül sybyzǧyşy Kälek Qūmaqaiūlymen alǧaş kezdesuımde 100-ge tarta sybyzǧy küilerın aŋyzdarymen bırge üntaspaǧa jazyp aldym. Sol küilerdıŋ 40-tan astamy notaǧa tüsırılıp, aŋyz-äŋgımelerımen menıŋ qūrastyruymda «Sybyzǧy sazy» degen atpen Qazaqstandaǧy bırınşı sybyzǧy küiler jinaǧy bolyp 2005 jyly «Öner» baspasynan jaryqqa şyqty. Atalmyş küiler jinaǧy oqu jüiesınde studentterge sybyzǧynyŋ töl küilerın, dästürlı türde üiretuge öte qūndy eŋbek bolyp tabyldy. Küi qorymyzdy da tolyqtyrdy jäne elımızdıŋ muzykalyq oqu oryndarynyŋ bärınde bügıngı künge deiın oqu qūraly retınde oqytylyp jür. Būl jazylǧan «Sybyzǧy üirenu mektebı» oqu qūralymyzda sybyzǧynyŋ tabiǧaty küi aspaby, küi oryndau bolǧandyqtan, sybyzǧynyŋ qorynda küidıŋ köp boluyna köŋıl bölınıp şekteu qoiylmaularyn eskerdık. Qobyz, dombyranyŋ sybyzǧyǧa keletın küilerın laiyqtap, sybyzǧy tektes aspaptar Türkımen tüidıgı, Başqūrt quraiy, Qyrǧyz şoorynyŋ küilerın de qosyp, oquşy örısınıŋ jan-jaqty ösuıne erekşe köŋıl audaryldy. Oquşynyŋ özı üirengen küilerınıŋ şyǧu tarihyn bıluıne kömekşı retınde, sybyzǧy küilerı aŋyz-äŋgımelerımen bırge berılgenın jön kördık. 2010 jyly «Qazaqtyŋ dästürlı 1000 küiı» antologiiasynyŋ şyǧuyna orai, Qytaida tūratyn qazaqtardyŋ sybyzǧy küilerın jinastyrdyq. Qytaidaǧy Boǧda tauynyŋ bauraiyn-
da tūratyn ataqty sybyzǧyşy Beiılhan Qaliäkparūlynan küiler üirenıp, 30-dan astam sybyzǧy küilerın üntaspaǧa jazyp aldym. Būl küiler notaǧa tüsırılıp, öz aldyna oqu qūraly retınde şyǧaruǧa daiyndap jatyrmyn. Bolaşaqta küi qorymyzǧa qosylǧan taǧy da bır qūndy küiler jinaǧy bolmaq.
Aityp otyrǧanymyzdai, bır taldap jinaǧan küiler men şyǧarmalarymyz oqu talaptaryna sai qūrastyrylyp, osy repertuarlardyŋ arqasynda oqulyq-tar jazu bırtındep qolǧa alyndy. Sybyzǧyǧa arnalǧan şyǧarma-lar hrestomatiiasy jäne küiler jinaǧy, oqu qūraldary jazy-lyp, oqu barysynda oquşylar men studentterdıŋ igılıkterıne paidalanylyp keledı.
Bügıngı kündegı sybyzǧy önerınıŋ jetıstıkterın aitar bolsaq, jastardyŋ sybyzǧy üirenuge degen talaptary jyldan-jylǧa köbeiıp kele jatyr, talapkerlerdıŋ de sany ösude. Qazaqstandaǧy joǧary jäne orta bılım beretın muzykalyq oqu oryndarynda sybyzǧy aspaby mamandyq retınde oqytylyp auqymy keŋeiude. Sonymen qatar sybyzǧyǧa arnalǧan oqulyqtar jazylyp, baspadan jaryq körıp jatsa, studentter men magistranttar tarapynan diplomdyq jūmystar men ǧylymi-dissertasiialyq eŋbekter qorǧa-luda. Köp jylǧy ızdenıster men tynbai eŋbektengennıŋ arqasynda bügıngı künı oqu jüiesınde sybyzǧy synybyn tiianaqty türde bır jolǧa qoidyq dep ülken senımmen aita alamyz.
Talantty studentterımız halyqaralyq «Şabyt», respublikalyq «Asyl mūra», «Mäŋgılık saryn», taǧy da basqa konkurs-festivaldardan jüldelı oryndar ielenıp, laureattary atanyp jür. Konserttık saparlarmen sybyzǧy sazyn düniejüzıne tanytyp jürgen önerpazdarymyz da jyl saiyn köbeiıp kele jatqanyn el maqtanyşy dep bıle-mız. Sybyzǧy elımızdegı barlyq folklorlyq ansamblder men orkestrlerde, sirek bolsa da etno-folk estrada ansamblderınde jan-jaqty qoldanylyp, öner ordasynda öz orny bar, halqymyzdyŋ süiıp tyŋdaityn, janyna jaqyn muzykalyq aspabyna ainalǧany quantady. Yqylym zamannan syr şertıp jetken sybyzǧynyŋ 100-ge tarta küilerı «Mäŋgılık saryn», «Qazaqtyŋ dästürlı 1000 küiı» atty küi jinaqtarynan öz ornyn alyp, Qazaq halqynyŋ muzykalyq önerınıŋ asyl mūrasyna ainalyp otyrǧany – ūlttyq mädenietımızdıŋ ülken jetıstıgı.
«Sybyzǧy üirenu mektebınıŋ» alǧa qoiǧan maqsaty – aspapty üirenudı sybyzǧy önerınıŋ tarihynan bastap, sybyzǧynyŋ qoiylymyn, dybys şyǧaruyn, tynyspen dūrys jūmys ısteu ädıs-täsılderın, ädıstemelık nūsqauda körsetılgen ülgılerge süiene otyryp, dūrys meŋgeru üşın jol aşady. Jattyǧular oinaudan bastap, etiud, gamma, arpedjiolar jäne sybyzǧyǧa laiyqtalǧan repertuarlar kömegımen fortepiano süiemeldeuınde türlı deŋgeidegı şyǧarmalardy tartudy, ansambl, orkestr partiialaryn bırden oqityndai bılım alady. Sonymen bırge, «kömei dauysyn» qosyp, dästürlı küi oryndauşylyqty üirenıp şyǧuǧa baǧyt beretın negızgı oqu qūraly bolyp sanalady.
Talǧat MŪQYŞEV,
Önertanu ǧylymdarynyŋ kandidaty, dosent:
– Būryndary jaryq körgen ädebi-monografiialyq eŋbekterdegı sybyzǧy turaly derekter ǧylymi-tanymdyq sipattarda jazylǧan jäne bölek-bölek ärbır kıtaptardyŋ ışınde jeke taqyryp retınde berılgen. Sybyzǧy mamandyǧyn qaita jandandyryp, oqu jüiesıne qosu mäselelerı ǧalymdar A.Jūbanov pen B.Sarybaev, T.Bekhojinalardyŋ eŋbekterınde ǧana köterılıp aitylǧan. Baiqaǧanymyzdai, sybyzǧyǧa arnalǧan oqu qūraldary men oqulyqtardyŋ jetıspeitındıgı aitpai-aq tüsınuge bolady. Sybyzǧy mamandyǧy boiynşa oqu jüiesıne arnalǧan şyǧarmalardy bır-bırlep jinap, repertuar qūrastyru jäne oqu qūraldaryn jazu aşylǧan klastar üşın auadai qajet edı. Başqūrtstan konservatoriiasynda oqytqan Başqūrtstan halyq artisterı quraişylar Rişat Rahimov, Azat Aitqūlov, Airat Kubaguşev, İşmurat İlbakov, Nūrǧali Kaiekberdin, Qadir Aubakirov syndy ūstazdarymnan alǧan bılımımdı jäne oqytqan «Qurai» oqulyqtaryn täjıribege ala otyryp, joǧary jäne orta oqu oryndaryna arnalǧan sybyzǧy mamandyǧy boiynşa «Oqu jūmys baǧdarlamasyn» jäne «Tiptık oqu baǧdarlamalaryn» tüzıp jasadym. Sabaq bergen alǧaşqy künnen sybyzǧyǧa keletın än-küiler men şyǧarmalardy ızdestırıp jinaudan bastap, repertuar qūrastyrudy qolǧa aldym. Bırınşıden, sybyzǧynyŋ dybystyq diapazonynyŋ mümkındıgıne laiyqtap, qarapaiym qūrylymnan bastap, kürdelene tüsetın halyq änderı jäne är aluan baǧyttaǧy tuyndylar toptastyryldy. Aspaptyŋ oryndauşylyq mümkındıgın damytu, şyǧarmalar oryndaudaǧy şeberlıgın arttyru, körkemdık mazmūnyn aşu baǧytyndaǧy Qazaqstan jäne şetel kompozitorlarynyŋ ürlemelı goboi, fleita jäne şertpelı, yspaly muzykalyq aspaptaryna arnalyp jazylǧan şyǧarmalary jan-jaqty saraptalyp, ülken talǧammen jinaqtaldy. Sybyzǧy tektes Başqūrt quraiy aspabyna arnaiy jazylǧan pesalar men öŋdeuler, alys-jaqyn şetel klassikalyq kompozitorlarynyŋ kürdelı kölemdegı variasiialary, sonatalar men konsertterı ırıktelıp alynyp, sybyzǧy aspabyna laiyqtaldy. Oryndauşynyŋ muzykalyq közqarasynyŋ jan-jaqty keŋ boluy negızgı maqsatymyz bolǧandyqtan, älem halyqtarynyŋ muzykalyq şyǧarmalarymen repertuarymyzdy tolyqtyrdyq. Sonymen qatar ansambl, orkestrlerge jazylǧan sybyzǧy partiiasynyŋ şeberlık qiyndyqtarymen, dybystyq üilesımdıkterın igerıp jäne jeke oryndauşy retınde körkemdık oryndauşylyqty da jetıldıruge arnalǧan bırneşe ansambldık şyǧarmalar ūsynylyp, şyǧarmalar repertuary bırşama retteldı.
Sybyzǧyǧa arnalǧan jeke kıtap, ne bolmasa, sybyzǧy küilerınıŋ jeke jinaǧy Qazaqstan-da 2005 jylǧa deiın jaryq körmegen eken. Oqytu barysynda sybyzǧyǧa, sybyzǧy küilerın tauyp üiretu de ülken mäsele boldy. A.Jūbanovtyŋ eŋbegındegı «Sarmalai küilerı», T.Bekhojina, A.Raiymbergenov jäne «Qazaqtyŋ «folklorlyq muzykasy» jinaqtarynda bölek-bölek şyqqan sanauly küiler ǧana notaǧa tüsıp, jaryq körgen eken. Q.Ahmerūlynyŋ «Baian-Ölgei dombyra jäne sybyzǧy küi-lerın» aituǧa bolady, onyŋ özı Moŋǧoliia baspasynan şyqqan. Düldül sybyzǧyşy Kälek Qūmaqaiūlymen alǧaş kezdesuımde 100-ge tarta sybyzǧy küilerın aŋyzdarymen bırge üntaspaǧa jazyp aldym. Sol küilerdıŋ 40-tan astamy notaǧa tüsırılıp, aŋyz-äŋgımelerımen menıŋ qūrastyruymda «Sybyzǧy sazy» degen atpen Qazaqstandaǧy bırınşı sybyzǧy küiler jinaǧy bolyp 2005 jyly «Öner» baspasynan jaryqqa şyqty. Atalmyş küiler jinaǧy oqu jüiesınde studentterge sybyzǧynyŋ töl küilerın, dästürlı türde üiretuge öte qūndy eŋbek bolyp tabyldy. Küi qorymyzdy da tolyqtyrdy jäne elımızdıŋ muzykalyq oqu oryndarynyŋ bärınde bügıngı künge deiın oqu qūraly retınde oqytylyp jür. Būl jazylǧan «Sybyzǧy üirenu mektebı» oqu qūralymyzda sybyzǧynyŋ tabiǧaty küi aspaby, küi oryndau bolǧandyqtan, sybyzǧynyŋ qorynda küidıŋ köp boluyna köŋıl bölınıp şekteu qoiylmaularyn eskerdık. Qobyz, dombyranyŋ sybyzǧyǧa keletın küilerın laiyqtap, sybyzǧy tektes aspaptar Türkımen tüidıgı, Başqūrt quraiy, Qyrǧyz şoorynyŋ küilerın de qosyp, oquşy örısınıŋ jan-jaqty ösuıne erekşe köŋıl audaryldy. Oquşynyŋ özı üirengen küilerınıŋ şyǧu tarihyn bıluıne kömekşı retınde, sybyzǧy küilerı aŋyz-äŋgımelerımen bırge berılgenın jön kördık. 2010 jyly «Qazaqtyŋ dästürlı 1000 küiı» antologiiasynyŋ şyǧuyna orai, Qytaida tūratyn qazaqtardyŋ sybyzǧy küilerın jinastyrdyq. Qytaidaǧy Boǧda tauynyŋ bauraiyn-
da tūratyn ataqty sybyzǧyşy Beiılhan Qaliäkparūlynan küiler üirenıp, 30-dan astam sybyzǧy küilerın üntaspaǧa jazyp aldym. Būl küiler notaǧa tüsırılıp, öz aldyna oqu qūraly retınde şyǧaruǧa daiyndap jatyrmyn. Bolaşaqta küi qorymyzǧa qosylǧan taǧy da bır qūndy küiler jinaǧy bolmaq.
Aityp otyrǧanymyzdai, bır taldap jinaǧan küiler men şyǧarmalarymyz oqu talaptaryna sai qūrastyrylyp, osy repertuarlardyŋ arqasynda oqulyq-tar jazu bırtındep qolǧa alyndy. Sybyzǧyǧa arnalǧan şyǧarma-lar hrestomatiiasy jäne küiler jinaǧy, oqu qūraldary jazy-lyp, oqu barysynda oquşylar men studentterdıŋ igılıkterıne paidalanylyp keledı.
Bügıngı kündegı sybyzǧy önerınıŋ jetıstıkterın aitar bolsaq, jastardyŋ sybyzǧy üirenuge degen talaptary jyldan-jylǧa köbeiıp kele jatyr, talapkerlerdıŋ de sany ösude. Qazaqstandaǧy joǧary jäne orta bılım beretın muzykalyq oqu oryndarynda sybyzǧy aspaby mamandyq retınde oqytylyp auqymy keŋeiude. Sonymen qatar sybyzǧyǧa arnalǧan oqulyqtar jazylyp, baspadan jaryq körıp jatsa, studentter men magistranttar tarapynan diplomdyq jūmystar men ǧylymi-dissertasiialyq eŋbekter qorǧa-luda. Köp jylǧy ızdenıster men tynbai eŋbektengennıŋ arqasynda bügıngı künı oqu jüiesınde sybyzǧy synybyn tiianaqty türde bır jolǧa qoidyq dep ülken senımmen aita alamyz.
Talantty studentterımız halyqaralyq «Şabyt», respublikalyq «Asyl mūra», «Mäŋgılık saryn», taǧy da basqa konkurs-festivaldardan jüldelı oryndar ielenıp, laureattary atanyp jür. Konserttık saparlarmen sybyzǧy sazyn düniejüzıne tanytyp jürgen önerpazdarymyz da jyl saiyn köbeiıp kele jatqanyn el maqtanyşy dep bıle-mız. Sybyzǧy elımızdegı barlyq folklorlyq ansamblder men orkestrlerde, sirek bolsa da etno-folk estrada ansamblderınde jan-jaqty qoldanylyp, öner ordasynda öz orny bar, halqymyzdyŋ süiıp tyŋdaityn, janyna jaqyn muzykalyq aspabyna ainalǧany quantady. Yqylym zamannan syr şertıp jetken sybyzǧynyŋ 100-ge tarta küilerı «Mäŋgılık saryn», «Qazaqtyŋ dästürlı 1000 küiı» atty küi jinaqtarynan öz ornyn alyp, Qazaq halqynyŋ muzykalyq önerınıŋ asyl mūrasyna ainalyp otyrǧany – ūlttyq mädenietımızdıŋ ülken jetıstıgı.
«Sybyzǧy üirenu mektebınıŋ» alǧa qoiǧan maqsaty – aspapty üirenudı sybyzǧy önerınıŋ tarihynan bastap, sybyzǧynyŋ qoiylymyn, dybys şyǧaruyn, tynyspen dūrys jūmys ısteu ädıs-täsılderın, ädıstemelık nūsqauda körsetılgen ülgılerge süiene otyryp, dūrys meŋgeru üşın jol aşady. Jattyǧular oinaudan bastap, etiud, gamma, arpedjiolar jäne sybyzǧyǧa laiyqtalǧan repertuarlar kömegımen fortepiano süiemeldeuınde türlı deŋgeidegı şyǧarmalardy tartudy, ansambl, orkestr partiialaryn bırden oqityndai bılım alady. Sonymen bırge, «kömei dauysyn» qosyp, dästürlı küi oryndauşylyqty üirenıp şyǧuǧa baǧyt beretın negızgı oqu qūraly bolyp sanalady.
Qanşaiym BAIDÄULET,
"Aiqyn".
