Belgili akademık Orazaly Sábden búkil túrki tildes halyqtarǵa úndeý jasady. Bul týraly ol ıýtýb jelisine jarııalady, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly.
Ǵalymnyń aıtýynsha, jemqorlyqty joıyp, jańashyldyqqa bet burýymyz kerek.
“Myń ólip, myń tirilgen qazaq halqy! Naǵyz qazaq endi aldanbaý kerek! Egemendik alǵaly osy kúnge deıin barlyq múmkindikterdi tek baıýǵa salý, jeke bastyń qamy úshin jasaý jáne onyń kishkentaı aınalasyndaǵylardyń baıýyna, maqsat-múddesine salý, bul - burynǵy júıeniń, burynǵy bıliktiń, eski Qazaqstannyń negizgi ıdeologııasy boldy. Jalpy ıdeologııa degen olar úshin tek baıý, basqany oılamaý. Qazaq halqy aldandy, ókinishke qaraı. Akademık Zımanovtan bastap, izgilikti joldy, damýdy qansha biz jazsaq ta, aıtsaq ta tyńdamady. Kerisinshe, qysym, qııanat jasaldy. Akademık Qanysh Sátpaev bastap qurǵan Memlekettik ǵylym akademııasyn jaýyp tastaý, ol -ǵylymnyń tamyryna balta shabý. Jaqynda ǵana Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev Ulttyq Ǵylym akademııasyn memlekettik etip, óz tuǵyryna qondyrdy. Mine, endi ǵylymǵa, ǵalymdarǵa jol ashyldy. Endi biz tek osyndaı keleńsizdikten bas tartyp, jańa bilimge, ǵylymnyń jetistigine, ony iske asyrýǵa, rýhanı kemeldenýge, qoǵamdy izgilendirýge, endi halyqtyń jaǵdaıyn oılaý kerek. Halyqtyń kúnkóris deńgeıin kóterý kerek. Ár otbasyna jaǵdaı jasaý kerek”, dedi akademık.
Sondaı-aq, ol túrki tildes elder birigip, Túrki odaǵyn qurýdy usyndy.
“Shash etekteı baılyqtyń ústinde otyrmyz. Burynǵydaı urlaýdy qoıyp, korrýpııaǵa balta shapsaq, bári túzeledi. Men endi ǵalym retinde aıtaıyn, aldymyzda rýhanı revolıýııa tur. Ol ıntellektýaldy ekonomıka, neırotehnologııa, jasandy ıntellekt, qoǵamdy gýmanızaııalaýdan bastalady. Mine, endi biz osylardy ıgerýge tyrysýymyz kerek. Aldymyzda jańa órkenıet ǵasyry. Jańa formaııa, ıntegraldy qoǵam, gýmanıtarlyq noosferalyq ıvılızaııa esikti qaǵyp tur. Ol búkil adamzattyń birigýimen iske asady degen sóz. Bizde sonyń qabyrǵasyna bir kirpish bolyp qalansaq, durys bolar edi. Sonda ǵana bizdiń túrki tegimizdiń Eýrazııa qurlyǵyndaǵy eń joǵaoy ımperııa bolǵanymyzdy ekinshi ret álemge dáleldeýimiz múmkin. Ol úshin ne isteý kerek? Joba jasaldy. Eýropa odaǵy sııaqty, túrki tegi degen odaq qurýymyz kerek. Túrkistanda túrki tildes 220 mln halyqtardyń ókilettiligin jınap, Uly Jibek jolynda tuńǵysh ret álemniń Túrki tegi quryltaıyn ótkizý kerek. 6 memleket basshylary sheshim shyǵaryp, “Túrkistan-Turan” deklaraııasyn qabyldaý kerek jáne Túrki odaǵyn qurý qajet.
Negizgi strategııalyq maqsat- Uly Jibek jolynda Túrki tildes halyqtardyń rýhanı, mádenı, tarıhı jaǵynan álemdik deńgeıde básekeles qylý. Mine, Jańa Qazaqstan ókilderi, osy ıdeıama mán berýlerińizdi ótinemin”, dedi ǵalym Orazaly Sábden.
