Kıtap - säulelı oidyŋ dıŋgegı

2696
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2020/09/photo_336200-960x500.jpeg?token=dcbcef4115d7e3e7e98a95513d5229e3
Osynau sanany jaŋǧyrtyp, bılımmen susyndatar säulelı oidyŋ dıŋgegı, kıtap dese ışken asyn jerge qoiatyn  zamandastar, armysyz äleumet. Ybyrai Altynsarin:«Qazaqtyŋ tılı sonşalyqty mol. Läkin qazaqtyŋ tılımenen qandai kıtap bolsa da jazuǧa bolady. Qazaq tılı mūnşalyqty jatyq äm anyq bolar edı, eger de bızdıŋ qazaqtar aŋǧaryp, böten tıl aralastyrmastan ılgerı bastyryp söilese,-degen eken».  Būl  naqyl sözge üŋıler bolsaq, tübınde  ülken oi jatyr. Bolaşaq jas öskın ūrpaqtyŋ patriot, oiy säulelı, jüregı otty, meiırımdı, qaitpas qaisar,  elı men jerı üşın qyzmet etetındei bolyp ösuı üşın  kıtaptyŋ alatyn rölı zor. Qarapaiym mysal aitaiyn, bala mazasyzdanyp, jylai qalsa, qolyna ūialy bailanys közın bere qoiuǧa daiar analardy talai kezdestırgen bolarsyzdar. Äste, mūnyŋ jöndı emes ekenın ol kısı de, sız ben bız de bılemız. Bıraq, jäme-jämge kelgende nege būl olqylyqtyŋ alyp keler zardaptary men nätijesın bır sät saralap körmeimız? Jä, ony qoia berıŋızşı.  Taǧy da sögıske basyp kettı myna bikeş dep oilap qalmaŋyz. Menıŋ özındık būl mäselenıŋ şeşıluınıŋ joldaryn qarastyrǧanym bar.  Besıktegı säbige äjesı, anasy besık jyryn aityp, qūlaǧyna sıŋıredı.  Bıraq, mektep tabaldyryǧyn attaǧannan bastap būl ürdıs bırte-bırte  saiabyrsidy. Oǧan dälel, käduılgı ertegı oqymaǧan, balalarǧa arnalǧan äŋgımeden habary joq balalar. Büldırşın kezınen kıtapqa degen mahabbaty oianbaǧan bala mektep kezınde sızdıŋşe kıtapqa bütındei bet būryp ketuı mümkın be? Mümkın. Bıraq ta, neken-saiaǧy ǧana. Mektep tabaldyryǧynda oqyp jürgenımde, ädebiet sabaǧy barysynda, nemqūraily qarap, qazaqtyŋ aqiyq aqyndary men arda jazuşylaryn oquǧa qūlqy soqpaityndardy jolyqtyrǧanym qūpiia emes-tın. Älgı, halyq arasynda jürgen myna bır äjua bar edı ǧoi, bır baladan Abai epopeiasyn jazǧan kım dese, ol bala tıptı, kerek deseŋız Mūhtar Äuezovtyŋ kım ekenın bılmeitın bolyp şyqty. Abai men Äuezovtardy tanymaityn ūrpaq ösıp kele jatyr. Mūndaida, būl jäittarǧa bei-jai qaramasaq jarar edı. Otbasynda orysşa söileitın aǧaiyndar jönınde söz qozǧamai aq qoiamyn dep şeştım. Tıptı, joq degende, osy balalardy jazdyq demalys kezınde auylǧa tairaŋdatyp ata-äjesıne jıberse qūba qūp bolar edı şırkın. Könenıŋ közı, aqyldyŋ synyǧy ǧasyrlardan auyzdan-auyzǧa jetken jyrlardy jatqa aityp beretın jyrşy, termeşıler auylda jetedı ǧoi. Salt-dästür, tılın, tarihyn, ädebietın bılmeitın bala erteŋgünı halqy üşın qandai qūrbandyqqa bara alaryn men bılmeimın. Kışkentaiynan Alpamys batyr, Er Töstıkterdı oqymaǧan bala öskende, qazaqtyŋ narqasqa jazuşylarynyŋ töltuyndylarynan susyndai almaidy ǧoi. Sodan kıtapty ūialy bailanys közıne, oiynǧa aiyrbastaidy.Abaidyŋ «jasymda ǧylym bar dep eskermedım»- degenı syqyldy keiın san soqqanda keş bolyp ketedı ǧoi. Ana-bır qolymen besıktı terbese, bır qolymen älemdı terbeidı deuşı edı, balaǧa tärbie bererde osyny jadyda ūstaǧan abzal bolar dep oilaimyn.

Dikan Aijüz,

Jurnalistika fakultetınıŋ
2-kurs studentı

   
Pıkırler