QÝANYSH EDILHANTEGI: Tramp ıadrolyq soǵysty da jasar edi

2353
Adyrna.kz Telegram

Álemde 200-den astam memleket bar dep esepteledi, olardyń ishinde álemge yqpalyn júrgizip otyrǵan qýatty memleketter de bar. Basty kórsetkish jer kólemi nemese halyq sany emes, ekonomıkalyq qýaty dep eseptesek, onda kósh basynda, árıne, Amerıka Qurama Shtattary tur. Sondyqtan da álem AQSh-qa qaraıdy, ondaǵy demokratııa, memleket qurylymy, Konstıtýııasy, t.s.s. basqa kóptegen elderge úlgi, kóp elder solarǵa qarap boı túzeıdi. Ondaǵy júrip jatqan proesster sondyqtan da eshkimdi beı-jaı qaldyrmaıdy, adamdar arasyndaǵy usaq-túıek qarym-qatynastyń ózi basqalar úshin úlken mańyzǵa ıe bolyp shyǵa keledi.

Árıne, esh minsizdik tek qudaıdyń qudyretinde ǵana, basqalar, onyń ishinde demokratııasynyń damyǵanyna 200 jyldan astam ýaqyt ótken AQSh-ta da, onyń Konstıtýııasynda da kemshilikter bar eken. Ol ótken jyly ótken prezıdenttik saılaýda aıqyn kórinip qaldy. Olaı bolýy múmkin emes dep eseptelip kelgen AQSh-tyń ózinde dıktatorlyqqa beıim, tipti rasıstik kózqarasyna der kezinde eshkim jetkilikti mán bere qoımaǵan keıbireýler prezıdenttik laýazymǵa ótip kete jazdady. Onyń saldaryn jeńý de ońaılyqqa túspeıtini endi belgili bola bastady. Ony qazaq "adam alasy ishinde" dep bir-aq túıindepti.

Áńgime ótken jylǵy qarashada ótken saılaý týraly - ol jóninde BAQ-tarda az jazylǵan joq. Saılaýdyń kýlmınaııalyq shegi - Tramp jaqtastarynyń 6 qańtardaǵy Kapıtolıı ǵımaratyna shabýylymen aıaqtalǵany belgili. Bul AQSh-tyń jańa tarıhynda buryn-sońdy bolmaǵan úlken tragedııalyq oqıǵa boldy. Qazirgi kezde osy oqıǵany tergeý, shabýylǵa qatysqandardan jaýap alý, taǵylǵan kinásyna sáıkes sottaý, t.s.s. AQSh quqyq qorǵaý organdary tarapynan júrip jatyr. Sondaı-aq Kongresstiń Ókilder Palatasy da derbes komıssııa quryp, laýazymdy tulǵalardan jaýap alyp jatqany belgili. Jaqynda Ókilder Palatasynyń spıkeri Nensı Pelosıdiń AQSh Qarýly Kúshteri shtab bastyqtarynyń birikken komıtetiniń basshysy Mark Mıllımen qańtarda telefonmen sóıleskeni jarııalandy.

Pelosı:
"Aıtyp otyrmyn ǵoı Sizge, onyń (Tramptyń) aınalasyndaǵylar onyń Kapıtolııge shabýylyn da toqtata almady, sonda onyń oıynda taǵy ne bar ekenin kim biledi tipti? Aq Úıde onyń jalpıǵan k...nin súıgennen basqa jumys jasaıtyn bireý qaldy ma? Ol jyndy ǵoı taza. Onyń esi aýysqanyna birtalaı ýaqyt boldy".

Shtab bastyǵy Mıllı:
"Spıker hanym, men Sizben tolyqtaı kelisem".

Sol kúnderde Mıllı is júzinde armııany basqarýdy óz qolyna alǵan edi (óıtkeni Tramp taǵaıyndaǵan Qorǵanys mınıstri neıtral pozıııa ustandy). Mıllı retin taýyp Trampty ıadrolyq knopkaǵa jaqyndatpady, prezıdenttiginiń sońǵy kúnderinde Qytaı men Iranǵa ıadrolyq soǵys ashpaýy úshin qolynan kelgenniń bárin de jasady, Qytaıǵa telefon soqty, Aq Úıdi tastap shyǵýdan bas tartty. Óıtkeni Tramp qolynan kelgenniń bárin de jasady, atap aıtqanda árbir respýblıkashyl gýbernatorǵa telefon soǵyp, saılaý qorytyndysyn óz paıdasyna burmalaýdy talap etti, Joǵarǵy Sotqa deıin jetip odan utyldy, Bas prokýrordy bopsalady, aqyrynda daýys berý qorytyndysyn bekiter kúni Kapıtolııge shabýyl jasap, memlekettik tóńkeris jasaýǵa árekettendi. Iadrolyq soǵys deısiz be? Ol ony da jasaýy múmkin edi.

"Adyrna" ulttyq portaly

Pikirler