İlon Mask turaly maqalamnyŋ jariialanǧanyna ekı jarym jyl öttı. Sodan keiın ol özın adamzatty köp planetalyq örkenietke ainaldyrǧysy keletın jäne fantastikalyq biznes-ideialardy jüzege asyryp jatqan daryndy käsıpker retınde körsettı.
Donald Tramptyŋ prezidenttık sailauda jeŋıske jetuıne eleulı üles qosqan İlon Mask özın basqa qyrynan tanytty.
Donald Tramp sailau qorytyndysy boiynşa söilegen sözınde jaŋa jūldyzdyŋ paida bolǧanyn aitty. Köptegen adamdar, sonyŋ ışınde sailanǧan prezident ony “zaŋdy super genii” retınde aitady.
İlon Mask joldastarynyŋ qataryna keş qosylǧanyna qaramastan (İlon özınıŋ bırjaqty ūstanymyn Trampqa qastandyq jasalǧannan keiın bırden bıldırdı), ol onyŋ negızgı jäne eŋ körnektı jaqtastarynyŋ bırıne ainaldy.
Mysaly, PAC (saiasi äreket komitetı) qūru ideiasyn alaiyq. PAK-tyŋ negızgı maqsattary söz bostandyǧy, erkın naryq jäne eŋbekke negızdelgen qoǧam bolǧanymen, PAC ıs jüzınde Donald Trampty qoldauǧa jäne qaita sailauǧa baǧyttalǧan. Mask būl kompaniiaǧa şamamen 120 million dollar investisiialaǧan. Mask osy sailaudan keiın de AQŞ saiasatyna aralasudy josparlap otyr, ol aralyq jäne jergılıktı sailaularǧa PAC arqyly qatysady.
Masktyŋ osy sailaulardaǧy rölınıŋ taǧy bır dälelı - X äleumettık jelısı, ol tez yqpaldy boldy jäne Mask şyn mänınde MAGA (Make America Great Again) auyzdyǧyna ainaldy, keibır sarapşylardyŋ pıkırınşe, Tramptyŋ paidasyna jalǧan aqparat tarady.
Donald Tramp İlon Masktyŋ ükımettıŋ tiımdılıgın arttyrudaǧy rölı turaly bırneşe ret aitty, sonymen qatar ükımettıŋ (200-den astam ärtürlı agenttıkter men departamentterdı qamtidy) 2 trillion dollar şyǧyndaryn azaitu josparlary jariialandy.
Menıŋ oiymşa, Masktyŋ memlekettık tiımdılık departamentın tıkelei basqaruy ekıtalai (DOGE, ol Mask qoldaityn kriptovaliuta atauymen säikes keledı). Sırä, ol osy mäselelerdı qaraityn komissiiaǧa (ony Govard Lutnik basqaratyn) keŋes beredı. Būl Maskqa müddeler qaqtyǧysynan (Tesla avtokölıkterın satyp alu üşın salyq nesielerı jäne SpaceX üşın köp milliard dollarlyq memlekettık kelısımşarttar) jäne, tiısınşe, onyŋ aktivterınen şyǧu qajettılıgın boldyrmauǧa mümkındık beredı.
Qytaimen qarym-qatynas. Bız Tramptyŋ bırınşı prezidenttıgı kezınde AQŞ pen Qytai arasyndaǧy qarym-qatynastyŋ qanşalyqty qiyn bolǧanyn bılemız.
Sailau nauqany kezınde Tramp qytailyq kompaniialardyŋ önımderıne salynatyn tarifter turaly köp aitty (üş T-nyŋ bırı: trade, tariffs, Taiwan). Tramptyŋ Maskty tyŋdaitynyn jäne Qytaida aitarlyqtai biznesı bar ol jerde ünemı joǧary deŋgeidegı kezdesuler ötkızetının eskersek, Masktyŋ Qytai men AQŞ arasyndaǧy qarym-qatynasty jaqsartudaǧy rölı qandai boluy mümkın?
Köptegen adamdar İlon Masktyŋ būl qadamdary ıskerlık müddege nemese saiasi ambisiialarǧa tūrarlyq pa dep oilaidy.
Mask demokratiiaǧa qauıp töngenın körgendıkten saiasi belsendılık tanytqanyn jäne būl sailau ekı partiialyq jüie men demokratiianyŋ özın saqtap qaludyŋ soŋǧy mümkındıgı boldy dep tüsındıredı.
Şyndyq qai jerde ekenın uaqyt körsetedı.
Abai Alpamysov
