Almaty – elımızdıŋ eŋ ırı qalasy, ärı ekonomikalyq tıregı. Qala qarjy ortalyǧy retınde eldıŋ bank jüiesınıŋ, saqtandyru kompaniialarynyŋ jäne ırı biznes qūrylymdarynyŋ şoǧyrlanǧan orny sanalady. Bügınde Qazaqstannyŋ jalpy ışkı önımınıŋ (JIÖ) şamamen 20%-y Almatydan qūralyp, qalanyŋ ekonomikadaǧy erekşe ornyn körsetedı. Almatynyŋ JIÖ deŋgeiı jyl saiyn 4-5%-ǧa ösıp keledı, būl eldegı ekonomikalyq damudyŋ negızgı körsetkışterınıŋ bırı bolyp otyr.
Qalada 100-den astam banktık filial men qarjy instituttary jūmys ısteidı, olardyŋ basym bölıgı Qazaqstan qor birjasy (KASE) arqyly qyzmet körsetedı. Almatydaǧy KASE elımızdegı barlyq negızgı qarjy operasiialarynyŋ 90%-dan astamyn qamtamasyz etedı, al jyldyq qarjy ainalymynyŋ kölemı trilliondaǧan teŋgege jetıp otyr. Būl qarjy sektorynyŋ damuy qala tūrǧyndarynyŋ 20%-ǧa juyǧynyŋ tıkelei osy salada jūmys ısteuıne mümkındık berude.
Qarjy sektorynyŋ ösuı Almatyda şaǧyn jäne orta biznestıŋ damuyna da yqpal etıp otyr. Bügınde qaladaǧy käsıpkerlıktıŋ 50%-dan astamy şaǧyn jäne orta bizneske tiesılı, al olardyŋ eldegı jalpy önımdegı ülesı 40%-dan asyp otyr. Qalada 200 myŋnan astam käsıporyn tırkelgen, būl Almatyny şaǧyn bizneske qolaily ortaǧa ainaldyrdy.
Ekonomikanyŋ maŋyzdy baǧyttarynyŋ bırı – turizm. Almatynyŋ tabiǧi sūlulyǧy, mädeni jäne tarihi oryndary turisterdı älemnıŋ tükpır-tükpırınen tartuda. Şaryn şatqaly, Medeu mūz aidyny, Kök-Töbe syndy tanymal baǧyttar qalaǧa keluşıler sanyn arttyryp, turizm arqyly ekonomikaǧa aitarlyqtai üles qosuda. Turizm jaŋa jūmys oryndaryn aşyp, şaǧyn biznestıŋ damuyna yqpal etıp, qala ekonomikasyn ärtaraptandyruda.
Almatynyŋ strategiialyq ornalasuy da onyŋ ekonomikasyna zor äser etedı. Qala Qazaqstannyŋ ırı kölık-logistikalyq toraby retınde ışkı jäne halyqaralyq jük tasymaldaudyŋ negızgı ortalyqtarynyŋ bırıne ainaldy. Almaty äuejaiy arqyly jüzege asyrylatyn tranzittık tasymaldar eksport pen import mümkındıkterın keŋeitıp, qala ekonomikasynyŋ ösuıne serpın berıp otyr.
Soŋǧy jyldary Almatyda qarjy tehnologiialary (fintech) men startaptar salasy qarqyndy damyp keledı. Sandyq bank qyzmetterı, tölem jüielerı, kriptovaliuta jobalary jäne basqa da innovasiialyq qarjy qyzmetterı halyq arasynda keŋınen tanylyp, Almatyny jaŋa tehnologiialardyŋ ortalyǧyna ainaldyruda.
Almatynyŋ ekonomikalyq jetıstıkterı tek qala tūrǧyndarynyŋ ömır sapasyn jaqsartyp qana qoimai, bükıl elge oŋ äserın tigızude. Turisterdıŋ keluı qalanyŋ halyqaralyq imidjın nyǧaityp, investisiia tartuǧa yqpal etude. Almatynyŋ qarqyndy damuy Qazaqstannyŋ ekonomikalyq tūraqtylyǧynyŋ negızın qūraidy.
Bolaşaqta Almaty özınıŋ qarjy ortalyǧy retındegı märtebesın nyǧaityp, jaŋa innovasiialyq jobalar men jasyl ekonomikany damytuǧa baǧyttalǧan bastamalardy ıske asyru arqyly zaman talabyna sai ösıp-örkendei bermek. Osylaişa, Almatynyŋ qarjy, ekonomika jäne turizm salalaryndaǧy jetıstıkterı tek qalanyŋ ǧana emes, bükıl Qazaqstannyŋ örkendeuıne jol aşyp, halyqaralyq deŋgeidegı bedelın nyǧaita tüsedı.
Ūqsas jaŋalyqtar
